De Middelnederlandse liederen van het onlangs ontdekte handschrift van Tongeren (omstreeks 1480)

[p. t.o. 17]

2. Omnes nu laet ons Gode loven.

[p. 17]

1. Om-nes nu laet ons go- de lo-ven De-um ce-les-tem van hier
Dicantus
bo-ven Qui non ad- o-rat, hy is ver-sco-ver Co- ti- di-
e: Hy was van een-re ma-ghet ghe-bo-ren Rex glo-ri e.

^f. Omnes nu laet ons gode loven,
Deum celestem van hier boven.
Qut non adorat, hy is verscoven
Cotidie.
Hy was van eenre maghet gheboren, rex glorie.

^f. Nunc omnes moechdi wonder horen:
De celo quam hy ons te voren,
Propter quod voluit syn gheboren
De virgine.
Hy was, enz.

f. 123^v

f. 124

[p. 18]

3.

Si non venisset hier te voren,

 

De virgine om syn geboren,

 

Omnes fuissemus verloren

 

Perpetue.

 

Hy was, enz.

 

 

4.

Natus in Bethleem so was hy,

 

Et nemo so en was hem by,

 

Nisi Ioseph, dat seg ich dy,

 

Illa nocte.

 

Hy was, enz.

 

 

5.

In domo daer en woende nyemant in

 

Sed passeres vloghen daer uut end in,

 

Natus quod voluit sijn daer in

 

Humilime.

 

Hy was, enz.

 

 

6.

Domus habens parietes egheen

 

Et frigus erat, ut puero wel sceen;

 

Het crepitabat al in een

 

Pre frigore,

 

Hy was, enz.

 

 

7.

In presepe was tkint gheleyt

 

Et ante bestias al bereyt,

 

Sub feno, god der godlicheyt

 

Dulcissime.

 

Hy was, enz.

 

 

8.

Maria nam tkint in hoere scoet

 

Qui nos verloest heeft van der doot,

 

Dixit ei: salve wel groet

 

Suo corde,

 

Hy was, enz.

 

 

9.

In brachio nam si haer kint

 

Quem ipsa seer met herten mint,

 

Ius erat, want hi was coninc

 

Omnis ville.

 

Hy was, enz.

[p. 19]

10.

Tres reges quamen uut varre lande

 

Propter den kinde doen offerande,

 

Stella duxit eos te lande

 

Valde recte.

 

Hy was, enz.

 

 

11.

^f. Immolavit mirram Iaspar

 

Et purum aurum Balthasar

 

Et Melchior gaf thus daer na

 

Pulcherrime.

 

Hy was, enz.

 

 

12.

Ad Herodem quam die nieu maere

 

Quod puer unus gheboren waere

 

Et esset rex al openbaer

 

De omni re.

 

Hy was, enz.

 

 

13.

Herodes gheboet den ridderen sijn

 

Mactare al die kinderkijn

 

Qui sub anno duorum sijn

 

Pre timore,

 

Hy was, enz.

 

 

14.

Maria fugit al om die vrese

 

In egiptum met haestigheyde,

 

Ad pedes volghede Ioseph mede

 

Levissime.

 

Hy was, enz.

 

 

15.

Quando dat tkint yet mochte gaen,

 

Velle matris dedit zaen,

 

Ad studium soe dede siet gaen

 

Pro discere.

 

Hy was, enz.

 

 

16.

Natus was hy in bethleem

 

Et passus in Iherusalem,

 

Iudei mali die gheselden hem

f. 124^v

[p. 20]

 

Valde dure.

 

Hy was, enz.

 

 

17.

Sy deden hem sijn cruce draghen

 

Ad montem calvari daer sijt saghen,

 

Dederunt ei wel grote slaghen

 

Durissime.

 

Hy was, enz.

 

 

18.

Cecus miles die heeft ghebracht

 

Lanceam unam in sijnre hant,

 

Vulneravit Christum te hant

 

Suo corde.

 

Hy was, enz.

 

 

19.

In sepulchro was hy gheleyt,

 

Tres milites hadden dat graf ghereyt

 

Et dormierunt, al wast hen leyt

 

Gravissime.

 

Hy was, enz.

 

 

20

Resurrexit ten deerden daghe,

 

Infernum fregit al soender saghe,

 

Dyaboli riepen met groter claghe:

 

Heu me! Heu me!

 

Hy was, enz.

 

 

21.

^f. Nunc omnes bidden wy soender vaer,

 

Qui populo predickte over menich iaer

 

Et nos verloeste cort daer na

 

Suo sanguine.

 

Hy was, enz.

 

 

22.

Rogemus puerum al soender begheven

 

Ut det nobis al soender sneven

 

Vitam celestem na dit leven

 

Perpetue.

 

Hy was, enz.

f. 125^r

[p. 21]

Bemerkingen.

Tekst. Het tweede en laatste mengtaal-lied van dit hs. De tekst komt vrijwel overeen met n. 64 van hs UTR; de strofen 15, 19 en 21 van TONG staan niet in UTR.

Melodie. Van dit lied zijn nog twee melodieën bekend: in hs UTR n. 64 en DEPB n. CCXXII. Met TONG heeft UTR de eerste helft gemeen, de tweede helft verschilt geheel en al; daarentegen is de tweede helft van UTR weer gelijk aan die van DEPB, terwijl hier him eerste helften totaal verschillen. DEPB is klaarblijkelijk een jongere vorm. Duidelijker spreekt misschien de volgende grafische voorstelling:

TONG	a	-	b
UTR	a	-	b
DEPB	d	-	b

Evenals TONG heeft ook UTR een discantus.

Dat de ligatuur op glo-(rie) twee tijden duurt, blijkt uit de discantus op glorie, waar een dubbele noot staat; dus moeten we die dubbele waarde ook bij (co-)ti-(die) aannemen; m.a.w. de ligatuur heeft hier geen mensurele functie. - Het notenschrift is het Bourgondische hoefnagelschrift.

Litt. Baumker Niederl. GL 303; FVD III, 2118-2125;Mak-Bruning 175-178; Knuttel 487.