| |
Spijze, dranck, maeltijd.
HY heeft, met zoo veel lecker beten, / Zijn witte-brood te voor gheeten. |
. . . de beste beest, / Verwarmet zich in 't eten meest. |
Dry-maels drinckt, met goed bescheet, / Of ghy wel, of qualick eet. |
En gaet ter maeltijd of ter feest, / Ten zy ghy zijt ghenoot gheweest. |
Wat water, en een korste brood, / Is ons ghenoegh tot s' levens nood. |
| |
| |
Korsten van pastey zijn goed, / Als ons 't brood ontbreken moet. |
Hy magh wel zitten onverveert, / Die zit, waer dat de weert begeert. |
De luyden, die kappoenen eten, / Kappoenen krijghen, zonder weten. |
Een man, die goede beetjes eet, / Zy volghen, daer hy houdt zijn steed. |
. . . men vint gheen brood, / Dat quaet is voor de honghers nood. |
Het eten dooft, / De pijn van 't hooft. |
Te dierder datmen maect den beet, / Te meer begheerte, datmen 't eet. |
. . . een goede vriend, / Met brood en wijn kan zijn ghedient. |
Niet, is zeer goed in 's menschen ooghen, / Maer in den mond en wil 't niet dooghen. |
Een mes draeght altijds in de zack; / Of anders wacht veel onghemack. |
Of ghezoden, of ghebraden, / 't Wert al door een gat gheladen. |
Zijn hert is heel, / In 't vol platteel. |
Een groote keucken, / De beurs doet kreucken. |
Vette keucken, op het end, / Maeckt een magher testament. |
Een vette keucken, / Gheeft goede reucken: |
| |
| |
Maer 't is een jammer van zijn plaghen, / Die 't gheld ons uyt de beurze jaghen. |
Een kleyn kombuys, / Maeckt groot het huys. |
Die veel in keucken heeft de voet, / Wert meesten-deel van roock ghevoet. |
Een ronde tafel weert den twist, / Want elck in alle schotels vist. |
Wijn ende brood, / Tot eten noodt. |
De kat met hongher is benoodt, / Wanneer zy knaeght een korste brood. |
Die om t'eten, schaemte heeft, / Schaemt' oock hebbe, dat hy leeft. |
Dies buyckjen stijf van spijse staet, / Meent, dat oock ander zijn verzaet. |
Die van zyn noenmael wat verspaert, / Zijn avondmael te meer is waerd. |
Die noyt by eten was ghestelt, / En weet niet, wat het eten ghelt. |
Tot harde spijze moeten zijn, / Goe sporen van een kloecke wijn. |
Geen mensch, diet niet op 't lest verdroot, / Altijds te eten van een brood. |
Men vint gheen vlees, dat beter smaect, / Als dat het been ten naesten raect. |
De voghels vande lucht aen-ziet, / Zy zayen noch en maeyen niet: |
Zy gaeren oock niet in de schueren, / En God die voetse t'aller uren. |
| |
| |
Daer de gheyt' is aen de koord, / Moet zy eten, zoo 't behoort. |
Die zonder mes ter maeltijd gaet, / Verliest veel beetjes, tot zijn schaed. |
Dat mes waer om een man te kelen, / Het zoud' hem langhe laten quelen. |
Die met de punt 't mes weder gheeft, / Thoont, dat hy als een loeris leeft. |
Die van zijn mes het vet af lect, / Zeer weynigh aen zijn knecht verstrect. |
Ghy hebt ghedaen een heet om-bijt, / Het zal u heughen 't zijnder tijd. |
Een cleyn onthael, en langh bedocht, / Is niet vereert, maer dier verkocht. |
Die weynigh eten op de noen, / Te beter mael des avonds doen. |
De rijck can eten al den dagh, / De arm man, als hy 't heeft, en magh. |
Die 't al vernoen-maelt, op een tijd, / Heeft 's avonds niet, waer in hy bijt. |
Aen kaes, en ham, naer datmen dient, / Zoo can men kennen buer en vriend. |
Naer 't noenmael zit vry neer een wijl, / Naer 't avondmael zoo gaet een mijl. |
Die comt te gaste on-ghebeden, / Die magh zijn stoel wel brenghen mede. |
Die komt te gaste onghenoot, / Zie toe, datm' hem niet uyt en stoot. |
Het noen-mael valt ghemeenlick cort, / Wanneer 't aen lecker spijze schort. |
| |
| |
Daer is dan blydschap inde zael, / Als elcken baert zich roert aen 't mael. |
Het eten is een dingh bequaem, / Het houdt het lijf en ziel te zaem. |
De vette zeugh niet wel en weet, / Wat magher dinckt, die niet en eet. |
Niet is een zaeck, / Heel zonder smaeck. |
Een bigghe van een maend alleen, / Een gans van drye, en anders gheen. |
Ey van een uer voor 't beste houd, / Het brood een dach moet wezen out. |
't Verveelt de mensch, al is hy wijs, / Altijds te eten van een spijs. |
Hy heeft een maegh, die 't al verdout, / Die yzer zelfs verteeren zoud. |
De honger moet wel wezen wreed, / Als d'eene wolf den ander eet. |
Gheen mael zoo constigh toe-ghemaect, / Dat even-vvel een yder smaect. |
Gheen spyze, die ons beter smaeckt, / Als daer-men aen, door arbeyd raeckt. |
Neemt tot uw spijse luchtich brood, / En kaes die swaer is, als een loot. |
Meloen en kaes niet by 't ghezicht, / Maer neemt die altijds by 't ghewicht. |
Hebt ghy gheen veld-hoen, of Kapuyn, / Laet brood u spijs zijn, en ajuyn. |
De koeck en backt niet voor uw mond. |
De boeckwey-Koeck verspaert het brood. |
| |
| |
Hy heeft zijn deel oock aen die taert. |
Door Kost, goe' maet, De smaeck vergaet. |
Onmaticheyd op feest of mael, / Is moer van alle zieckt' en quael. |
Een cort sermoen, een maeltijd langh, / Dat is een vuyle verckens zangh. |
God schiep noyt mond, / Of spijs en vondt. |
Het Lams vleesch moet hem smaken wel, / Die daer de wolle leckt en 't vel. |
'Tis quaed te kommen naer 't gherecht, / En in 't beginsel van ghevecht. |
Als u de spijs ten besten smaeckt, / Houd' op van eten, wat ghy maeckt. |
Een buyck daer al te veel is in, / En baert noyt gheen subtijle zin. |
Een buyck met vet te veel bezet, / Doet aen de gheest een groot belet. |
Een grooten buyck, een vette krop, / Dat maeckt een groot, en domme kop. |
Wanneer het buyckjen is verzien, / 'Ten wilt niet wel naer boecken zien. |
De buyck, al vaert hy wonder wel, / Hy maeckt daer naer wel dickwils spel. |
Wilt ghy zijn vet, met hongher eet, / Drijnct traegh, en al u teughen meet. |
Die op een anders schotel wacht, / Eet dickwils qualijck, en met klacht. |
De hongher doet het noen-mael eten; / Het avond-mael is tijd-vergheten. |
| |
| |
'T en kost niet veel, zijn zelf verzaden, / Maer veel, met leckerny te laden. |
Die honghert, en is heet van maegh, / En can niet seer wel eten traegh. |
De zot, of nar, de maeltijd doet, / De wijze wert-er mé ghevoedt. |
Wanneer de maeltijd is ghehouwen, / De zot die blijft zijn hooft noch krouwen. |
De maeltijt uyt, Men krauwt zijn huyd. |
De feest ghedaen, Men blijft belaen. |
Naer de feest, en al 'tghetier, / Met de erten dan te vier. |
Gheen dorp zoo cleyn, of zoo benout, / Daer niet eens 's Iaers men Kermis houdt. |
Gheen dorp soo slecht ter weereld is, / Daer 't niet eens 's Iaers is kerremis. |
'T en zal niet altijd wezen feest, / Of tijd, te leven als een beest. |
De vraet die maeckt zijn eyghen graf, / Met mond en tanden, tot zijn straf. |
Een beet ghe-eten, / Is haest vergheten. |
Voor harde spijs, een spoor van wijn, / Zoo blijft de maghe vry van pijn. |
De eerste beet de tweede schaet, / Of dat zy niet wel binnen gaet. |
De kost in overvloed die deert, / En kittelt ons tot quae' begeert. |
Een lecker tafel wel ghedect, / Den mensch tot quade lust verweckt. |
| |
| |
Een note baet, de tweede schaedt, / De derde met de dood ons slaet. |
De noten, appels ende peeren, / De stemmen van de zangers deeren. |
Gheen zoo gheschickt' of groote feest, / Daer elck was naer zijn zin gheweest. |
'T en is niet altijds bruyloft-feest, / Of tijd te spelen zeer de beest. |
Wel te eten, doet wel slapen, / Wel te leven, wel t'ont-slapen. |
De eerst' Olyve die is gout; / De tweede maer voor zilver houdt; |
De derde als de Peste schouwt. |
Wanneer de buyck is vol en zoet, / Een vrolijck hooft steeckt in de hoet. |
Op een buyckjen soet en vol, / Daer op staet een blyde bol, |
Wanneer de zeugh is vol en zat, / Dan stort zy om haer eyghen vat. |
Als Rammen zijn verzaet en vol, / Haer horens jeucken aen den bol. |
Als 'tleegh is vol, Het hoogh is dol. |
Gheen voghel van zoo vreemde hoecken, / Die niet zijn cost op d'aerd' moet zoecken. |
Gheen voghel van zoo grooten waerd, / Die niet en zoeckt zijn kost op d'aerd. |
De voghels zijn van God ghevoedt, / Maer elck een daerom vlieghen moet. |
Ghemeste voghels, gladde veren; / Van volle backen, vette beren. |
| |
| |
Naer het snoepen van de peeren, / Drijnct den wijn, of 'tsal u deeren. |
Door vreughd, ghezelschap, appetijt, / De mensch aen tafel wel ghedijt. |
Een tafel van een goede vriend / In plaetse van een schole dient. |
|
|