|
| |
| |
| |
J. de Brunes Zede-Spreucken.
1.
Een Vrouw die wandelt in Gods weghen,
Is teghen Goud' niet op te weghen.
2.
Staet op voorspoet niet te breed',
Het eynd' van alle vreughd' is leet.
3.
Op 't laetst van alle schepsels dinck:
Want t'eynd' bevesticht alle dinck.
4.
Of somtijdts 't eerste mach behaghen,
Het eynde moet het packjen draghen.
5.
Wanneer het Cruys wert wel ghevat.
't Wert maer een halve last gheschat.
6.
De waerheyt kan niet t'onderblijven:
Want 't vet wilt altijdt boven drijven.
7.
Dat heet het eyghen van een man,
Dat niemandt van hem nemen kan.
8.
Het lijden is een heylich werck
Voor hem die daer ghenoegh is sterck.
9.
Ghedenckt by tijdts den ouden man
Terwijl uw' jeught noch wercken kan.
10.
Begeert en oogh is altijdts hol,
Gheen mensch en kan die maecken vol.
11.
En seght niet altijdts, dan als dan;
Maer denckt vry aen den ouden man.
12.
Die wat aen den armen bringht
Aen sijn selven dan ghedinckt.
13.
Selden, in dit aertsche slijck
Wertmen sonder sonde rijck.
14.
Hy heeft ghenoegh voor sijnen staet,
Die hem met 't zijn ghenoeghen laet.
15.
De mensch die is een seldsaem dier,
Nu eens een Kemel, dan een mier.
16.
Men komt niet sonder sweet en stof,
Aen dinghen die verdienen lof.
17.
Aen dinghen die met lof bestaen
Men komt daer niet al lachend' aen.
18.
Menschen die in d'aerde vroeten,
Moeten steedts verketel boeten.
19.
Noyt en quammer deughtsaem kindt
20.
Niet dat soo langhe jeuchdich blijft,
Als vyandtschap eens inghelijft.
21.
Niet isser dat soo traech verout
Als haet, diem' in sijn herte hout.
22.
Soo langh ick leef en hier verkeer,
Ick vinde altijdts dat ick leer.
23.
Van een goeden dispensier
Daer is Godt van Thresorier.
24.
Helpt eerst u selven, seght de Heer,
Ick sal u daer naer helpen meer.
25.
Voor de dooden hoort het graf,
Voor de Verckens hoort den draf.
26.
Het graf komt toe den dooden mensch,
De beenen zijn der Honden wensch.
27.
't Beleydt en doet het, noch 't verstandt,
Maer 't luck dat komt van Godes handt.
28.
Voor hem die reyn is van ghemoet,
Is alles reyn, en even goedt.
29.
Een sulcken man die heeft ghebiedt,
Die op 't bevel der wijsen siet.
| |
| |
30.
'Tis voor een onrechtvaerdich man,
Groot onrecht, datmen recht doen kan.
31.
't Exempel kan veel wonders doen,
Het heeft meer krachts, als wel 't Sermoen.
33.
Een fraye tongh mach ons behaghen,
Maer 't leven doet ten leven jaghen.
34.
Tot beden, die gantsch niet behooren,
Heeft 't medelijden doove ooren.
35.
Wat blijftmen aen de goederen hanghen?
Die aen een Sprinckel vyers maer hanghen.
36.
Rijckdom is een broose waer,
Vol van sorghen en ghevaer.
37.
Wanneer hy niet en spreeckt.
38.
Al borght Godt wel een langhen tijdt,
Hy scheld' daerom de schuldt niet quijt.
39.
Men kan een ander wel bedrieghen,
Maer 't hert en kan den man niet lieghen.
40.
't Ghewisse doet den mensche buyghen:
Dat hout de plaets van veel ghetuyghen.
41.
Hoe meerder vyandt dat men heeft,
Hoe grooter prijs oock Godt ons gheeft.
42.
Om goedt te doen verliest gheen tijdt,
Want d'Huyre loopt die ons verslijt.
43.
De Giericheydt is onghebonden:
Sy is de moeder van de sonden.
44.
Den dorst en hongher van het Goudt
Den mensch tot vreemde dinghen stout.
45.
Mint Godt, en gaet de rechte wegh,
En niet en past wat datmen segh.
46.
Vergheefs men nu naer yemandt vraeght,
Die anders yet als winst behaeght.
47.
Om een handeken vol leven
Ziel en lijf te pande gheven?
48.
Des menschen leven is een punt,
Dat noch ter leene wert vergunt.
49.
Als wy maer handt slaen aen de ploegh,
Godt gheeft ons dan van als ghenoegh.
50.
Gheen rijcker man noch meer ghepresen,
Dan die met 't zijn te vreen kan wesen.
51.
Een moort al gaet de moorder doolen,
En blijft gheen seven jaer verhoolen.
52.
Dickwils om een kleyne deught,
Krijghtmen somtijds groote vreught.
53.
De Duyvel, vaer der leughenaers,
Die heeft oock wel sijn Martelaers.
54.
Niemant, waer hy went of keert
Vint ghenoeghen, nae begeert.
55.
Hovaerdye zijnd' in 't bloedt,
Is de worrem van het goedt.
56.
Waerheydt staet op vaste beene
Leughen die en heefter ghene.
57.
Niet te hebben doet benijden,
Veel te hebben doet verblijden.
58.
Die met grooten hongher gaet,
Benijdt de gheen, die is versaedt.
59.
De ooghen vande nae ghebueren,
En konnen sonder nijt niet dueren:
60.
De schaemteloos die 't al begeert,
Besit het derdendeel van d'eerdt.
61.
Ist groot gheluck' of ongheval,
Dat Godt u schickt, ghebruyckt het al.
62.
Men moet met een ghestaegh ghepeys,
Voorsien sich tot de groote reys.
| |
| |
Gheen wijser, noch geleerder man,
Als die zijn selven kennen kan.
64.
Hy is niet arm, die weynich heeft,
Maer die met veel begeerte leeft.
65.
Hy mocht wel kennen meer als al
Die yet voor God verblinden sal.
66.
Die recht voor ons daer heenen gaen
Dien gaetmen recht oock achter aen.
67.
De deughd is stout yets uyt te staen
Zy ranst een yder selve aen.
68.
De liefde altijdt nedersijght
En nimmermeer om hooghe stijght.
69.
t'Is goed te sijn dan wel ghesint,
Als yemand alles gaet voor-wind.
70.
Het is hem licht gheduldigh sijn,
Die daer is sonder sorgh of pijn.
71.
Die Mensche heeft een groot gheluck,
Die daer van niet en komt in druck.
72.
Noyt was Propheet van groot verstand,
Ghe-eert in eyghen Vaderland,
73.
Gheen deught die niet en heeft haer feyl,
Gheen werck volmaeckt in allen deyl.
74.
Daer gheen heeft voordeel.
75.
Denckt op het oordeel over-al,
Daer niemand voordeel hebben zal.
76.
Denckt altijds op dien laetsten dagh
Die niemand oyt voorby en magh.
77.
Die duldich lijt,, Die wint de strijt.
78.
Die onder leyt,, Dat hy wat beyt.
Men sal misschien,, Sijn eer haest sien.
79.
Die onrust zaeyt,, Veel moeyte maeyt.
80.
Groot Huys,, Groot Kruys.
81.
Het groote goed,, Maeckt groote moed.
82.
In weeld' siet toe,, En vreest de Roe.
83
Behoud u reyn,,En acht u kleyn
Weest geern alleyn,, Met God ghemeyn.
84.
t'Is al goed,, Wat God doet.
85.
Naer het lijden,, Komt verblijden.
86.
Neemt waer den tijd,, Die altijds glijt.
87.
Vermaen van sterven,,Doet sonde derven.
88.
Hy is van slijck in bloed gheweeckt,
Die in sijn wreetheyd niet verbleeckt.
89.
Een Man al is hy vroom en goed,
Neemt somtijds wel een quade voet.
90.
Gheluck en heyl dat yemand heeft
Is Spijse daer de nijd van leeft.
91.
God laet ons somtijds neder sincken,
Maer laet ons nimmermeer verdrincken.
92.
Wilt ghy u van u Vyand wreecken?
Wacht u van allerley ghebreecken.
93.
Gheen meerder vyand heeft de mensch,
Dan voorspoed, en sijns herten wensch.
94.
Die God alleen maer heeft te vriend,
Al watter komt, ten goed hem dient.
95.
Die op sijn eyghen wijsheyd steunt,
Die valt seer licht, daer hy van kreunt.
96.
Die heel de Wereld wel besiet,
Wat is het als een enckel niet?
97.
Die God den Heer mint over al
Hem treft gheen quaed, of ongheval.
98.
Die God maer tot sijn vriend en heeft,
Hem schaed geen schepsel datter leeft.
100.
Die maer en heeft het gheen hy eet,
| |
| |
Dat hy vry al zijn leed' vergeet.
101.
Die hoogher klimt dan hem betaemt
Die valt om leegh eer dat hy 't waent.
102.
Die my aen seyt dat my mis-staet,
Dat is mijn vriend, en beste maet.
103.
Die quaed zeydt, eer hy quaed daer siet,
Al sweegh hy stil, verbeurde niet.
104.
Die slapen gaet in wat gheval
Weet niet, of hy ontwecken sal.
105.
Of Paulus plant, Apollo sproeyt,
Nochtans niet sonder God en groeyt.
106.
Die leere lijden, en zy stil.
107.
Die sijnen Oeghst voor by laet gaen,
Betreurt zijn dwaesheyt achter aen.
108.
Die rijcker gheeft, en wijser leert,
Is veer van wijsheyd afghekeert.
109.
Die God alleen heeft aen sijn zy,
Geen Mensch hem krenckt, wie dat hy zy.
110.
Die 't altoos naer sijn wenschen gaet
En weet ter Wereld goed noch quaet.
111.
Die zijn leet met leet wil wreken
Sampsons kracht sal hem ontbreken.
112.
De deughd en wert noyt wel ghekroont
Dan sijnde met ondeuchd' beloont.
113.
Den overvloedt die maeckt ons mal:
Ghenoeghsaemheydt gaet boven al.
114.
Een goedt woort vint een goede stee,
Waer dat ghy gaet soo brenght dat mee.
115.
Een mensch ondanckbaer is niet waert,
Dat hem of lijd' of draegh de aerdt.
116.
Gheen mensch en woonter onder dack,
Die niet en heeft sijn feyl, of lack.
117.
Godt houdt ons van te groot gheluck:
Want daer op volght wel grooten druck.
118.
Gods vrient, en al des wereldts spot,
Wenscht vry dat sulcx mach sijn uw' lot.
119.
De mensch sou eer van sorghen worghen,
Eer hy een stroo in twee sou sorghen.
120.
Het is de aldergrootste man
Die moed' en lust bedwinghen kan.
121.
Hoe blijder leven datmen leeft,
Hoe droever sterven dat men heeft.
122.
De hoovaerdy met groot beslach,
In Hemel, noch in aerdt en mach.
123.
Hy is de rijckste die daer leeft,
Die hem vernoeght met 't gheen hy heeft.
124.
Met reden hy voor 't sterven beeft,
Die 't niet te voor gheleert en heeft.
125.
Let op den tijdt en daer uyt leer:
Voorleden tijdt komt nimmers weer.
126.
Wat van den Hemel neder komt,
En schaed' ons niet hoe 't is ghenomt.
127.
Godt sent, jae selfs oock leydt den draedt,
Daer het ghetouw' gheduerich gaet.
128.
Het is seer goedt een trooster zijn:
Want die daer troost en heeft gheen pijn.
129.
Tot yeder quaedt, is hulp en baet.
Maer tot de doodt en is gheen raedt.
130.
Die teghen Godt met pijlen schiet,
Die krijghts' op't hooft, en wert te niet.
131.
Die naer den Hemel spuyght omhoogh,
Die krijght het spuyghsel in sijn oogh.
132.
De mensch, die met den sweerde slaet,
Oock naer Godts wet, met 't sweert vergaet.
133.
Die doet het gheen hem niet betaemt,
Ghebeurt het gheen hy niet e raemt.
| |
| |
134.
Die jonck aen eenich quaedt ghewent
Al is hy oudt, daer van niet wendt.
135.
Die tanden heeft en heeft gheen broodt,
Die broodt heeft, tanden heeft van noodt.
136.
Den Man met een bedorven smaeck,
Den heunigh schijnt een bitter saeck.
137.
Vant aertsche goedt, den overvloedt,
Verarmt ons van 't Hemels goedt.
138.
Is moeder vande deuchtsaemheydt.
139.
Die reghel altijdts vaste gaet,
De Heer de sijne niet verlaet.
140.
Komt al tot my die zijt belaen;
En met u sondich pack begaen.
Ick sal verquicken u ghemoet,
En ghy sult vinden ruste goedt.
141.
Een nedrich hert, en teer ghemoet,
Des Hemels poorten open doet,
142.
Seght u belanck aen God de Heer,
En laet hem wercken tot sijn eer.
143.
Al uwen noodt den Heer op draecht,
En laet hem doen wat hem behaeght.
144.
Daer de Schat is van de mensch,
Daer is al sijn hert en wensch.
145.
Die den Heere recht belijden
Moeten al vervolgingh lijden.
146.
In voorspoet naer sijns herten lust
Is niemandt seecker, en gherust.
147.
Gheen dingh ter wereldt hoogher gaet,
Als dat de wereldt gantsch versmaet.
148.
Hoe dat sich yemandt meer verkleent,
Hoe meer by Godt hy wert ghemeent:
En hoe sich yemandt meerder acht,
Hoe min hy is in Godts ghedacht.
149.
Die nedrigh by sich selven is
Is hoogh by Godt, en gaet ghewis:
En wie sich selven recht mishaeght,
Behaeght de Heer, die grootsheydt plaeght.
150.
Weest in uw' ooghen kleyn en teer,
Op dat ghy groot zijt by de Heer:
Want hoe ghy meer u self veracht,
Hoe Godt u heeft in meerder acht.
151.
Hoochmoed gaet altijdt voor den val,
Dat blijckt by elck een over al.
152.
Ons leven en is anders niet,
Als roock en schaduw', met verdriet.
153.
Beter noyt te zijn ghebooren,
Als de deught niet naer te spooren.
154.
'T is beter staen en voort te gaen,
Als vallen, en weer op te staen.
155.
Van sulcken vreught, en blyschap vliedt,
Die in toecomen gheeft verdriet.
156.
Die dickwils aen de doodt ghedinckt,
Ten Hemel levend' opwaerts dringht.
157.
De Duyvel mach ons wel bekooren;
Maer daerom gaen wy niet verlooren:
158.
De stercke moeten sonder klaghen,
Der swacker kranckheydt helpen draghen.
159.
Het Hemels vyer ons dickwils dreyght,
Maer Godt tot slaen niet is gheneyght.
160.
'Tvolck wert verwoest, en onghebouwt
Wanneer de Prophety ophouwt.
161.
De tijdt gaet wegh, de doodt komt aen,
En roept dat elck een moet vergaen.
162.
Gheen stroo kan voor het vyer bestaen;
Gheen mensch als Godes vyer gaet aen.
163.
Dit is alleen het ware goedt,
Dat oyt, en eeuwich dueren moet.
164.
Het soet dat ons dit leven brenght,
| |
| |
Is met veel bitter ondermenght.
165.
Al s'wereldts soet. Haest 't eynde moet.
166.
Godt is ons naest, wanneermen denckt,
Dat hy is verst van ons verlenght.
167.
Veel ongheluck en teghenspoet,
Maeckt ons Godtvruchtich ende goedt.
168.
De ondergangh van 't Iootsch gheslacht,
Den wasdom van de Heydens bracht.
169.
Ghenoechsaemheyd' in datmen heeft,
Is 't grootste goedt, van mensch die leeft.
170.
De doodt die ons ten Hemel leydt,
Is 't eynde van ellendicheydt.
171.
De ziel die inde Hemel licht.
Gaf roock op aerden swart en dicht.
172.
Godr laet alleen het Cooren wassen,
Voor handen reyn, en schoon ghewassen.
173.
Gheen menschen die de aerd' betreen,
Zijn oyt met haren staet te vreen.
174.
De Zee is woest, en weerom stil,
Naer Godts bevel, en enckel wil.
175.
Die daer wel worstelt met de Heer,
Al breeckt sijn heup, hy wint te meer.
176.
Godt schenkt sijn kinders wel de wijn,
Maer menght die met een schulp-Azijn.
177.
Daer schaemt ontbreeckt en sedicheydt,
Daer heerscht al onghebondentheyt.
178.
Een gift verweten, Wert haest verweten.
179.
Daer eer en is noch groote staet,
Gheen nijd', noch spijt daeromme gaet.
180.
Die d'arme lien in noodt versiet,
Al gheeft hy veel verarmt niet.
181.
De mensch die wel doet vint oock wel,
Die qualijck doet verwacht de hel.
182.
De mensch alst al is overleydt,
Schort niet soo seer als danckbaerheydt.
183.
Ondanckbaerheydt, stinckt wijt en breydt.
184.
Weldaet vergaet,, en 't quaed bestaet.
185.
Weest niet verschrickt, als vande zond,
Die lichaem en de Ziele wondt.
186.
De mensch die op een mensch betrout,
Op zandt, en losse aerde bouwt.
187.
Die 't nutte menghelt met het soet,
Een yeders gunst verdienen moet.
188.
En weest niet luy, noch mint de wijn,
Soo sult ghy niet behoeftich zijn.
189.
Die Godt alleen maer heeft te baet,
Vaert beter als die vroegh opstaet.
190.
De staghe vliedt en neersticheydt
Wert moeder van 't gheluck gheseydt.
191.
Een die onwetend' sonde doet,
Onwetend' naer de helle moet.
192.
Die goed' berouw' heeft van de sond',
Die is by nae gheheel ghesondt.
193.
Van Godt begin, Met hert en sin.
194.
Wat dat ghy doet, houdt altijdt Godt,
,Tbegin van uw' bedrijf, en 't slot.
195.
'T Gheschiet al door Gods wijs beleydt,
Dat d'eene lacht, en d'ander schreyt.
196.
Ons leven kent gheen vaste rust,
Gheen lust die niet wert uytgheblust.
197.
De liefde zy altijdts de maet,
Van u bedrijf, en al u raedt.
198.
Wat twijffelachtich schijnt te zijn,
De liefde gheeft het goet heydts schijn.
200.
Gheen meeder noch gheen soeter goedt
| |
| |
Als kinders zijn, wel opghevoedt.
201.
't Is beter dat het kindtje schreyt
Als d'oude man, ghelijckmen seydt.
202.
Den Vader die zijn kinders lieft,
Niet al te veel haer wil belieft.
203.
Een Ionghman werde liever roodt,
Als dat hy werde bleyck en doodt.
204.
't Is noodich dat men jonghe jeught
In vreese houdt, en wen tot deucht.
205.
De kinders veele toe te gheven
Dat doet haer onghebonden leven.
206.
Dat altijdts een en 't selve is,
Dat walght ons als een wrotte vis.
207.
Gheen ghemack, 'Theeft sijn lack.
208.
Gheen ghemakc hoe groot het zy,
Daer gheen onghemack is by.
209.
Dat voor mijn is een goede huyr,
Is dickwils quaedt voor mijn ghebuyr.
210.
Gheen goedt en kander zijn of baet,
Dat by hem niet en heeft sijn quaedt.
211.
Inde aldergrootste weeld.
d'Aldergrootste sorghe speelt.
212.
In de wereldt is gheen rust,
Noch volmaeckte vreught, of lust.
213.
Te grooten overvloedicheydt
En komt noyt tot sijn rijpicheydt.
214.
Al te grooten overvloedt,
Maeckt een trots en fier ghemoedt.
215.
Die 't heeft naer wensch.
216.
Die spaert de roed', sijn kind verdoet.
217.
Gheen dingh soo stout, als is het Goudt.
218.
't Gheselschap maeckt ons goedt of quaedt.
Want elck een is gelijck sijn maet.
219.
Zeght my, met wien ghy ommegaet,
Ick sal u seggen heel u staet.
220.
Die recht belijt, God schelt hem quijt.
221.
Zijn schuld bekennen met bescheyd',
Dat is t'begin van heylicheyd.
223.
Niet dat den mensche meer ontrust,
Als een gemoet niet wel bewust,
224.
Het quaedt gewisse van een man,
Is als een beul, en helsch Tyran.
225.
Niet dat een mensch soo pijnlick is
Als sleken van een quaed ghewis.
226.
Een boose daet,, t'ghesichte haet.
227.
Een reyn ghemoed' en onbesmet
Dat bringht ons klaer sijn onschult met.
228.
Die sijn ghewisse wel betracht,
De leughens vande faem veracht.
229.
Gheen soeter noch gheen grooter goet,
Als een gherust en reyn ghemoet.
230.
Onnooselheyd' de moeder is,
Van soete rust, en goed ghewis.
231.
Gheen rechte vreughd', als uyt de deughd.
232.
Gheluckigh, soo ghy ware vreughd,
Gansch uyt u selven halen meughd'.
233.
Hy is gheluckigh, niet die heeft
Maer die God danckt van dat hy heeft.
234.
Die met zijne is te vre'en,
Is rijckst' van al, met goede re'en.
235.
In voorspoet niet te veel vertrouw'
In teghenspoet oock niet verflouw.
| |
| |
Een mensche houd' in waerd' en eer
Wat dat hem zend', of doet de Heer.
237.
Het Cruys dat is des Hemels leer,
Waer langhst men steyghert tot de Heer.
238.
Wanneer men 't luck siet van ons gaen,
De Vrienden haest van verre staen.
239.
Der vroomen huys is hier in druck,
Een stapel van al ongheluck.
240.
Die langhe was een onverlaet,
Drinckt noch op 't eynd' de gift van 't quaedt.
241.
Elcken tred' (of kleyn of groot)
Is een naerder aen de doodt.
242.
Niemandt edel sonder deught,
Niemant luckich sonder vreucht.
243.
Streven is een hart ghelach,
Voor die niet wel en sterven mach.
244.
't Versaemt met vreught en ydelheydt,
Dat met een bitter droefheydt scheydt.
245.
De Mensch hoe rijck, en groot van waerdt
Hy is een Pelgrim op der aerdt.
246.
Wy loopen al in 't selve perck,
En haesten naer het selve merck.
247.
De eene vroegh, en d'ander laet,
Wy spoeden al naer eene staet.
248.
Al watter oyt ghebooren was,
Moet sterven op sijn tijdt, en pas.
249.
Ons lichaem is een leemen hut,
Die korts moet vallen in een put.
250.
De Vlieghe naer den Heunigh tracht,
De Gier naer 't doode lichaem wacht.
251.
Wanneer 't Serpent is doodt ghedaen,
't Vergift en sal ons niet meer schaen.
252.
Die hem bekleedt met reyn ghemoet,
Wert van den Duyvel niet ghegroet.
253.
Godt gheeft den mensche wijn en broodt,
En wat hy meer noch heeft van noodt.
254.
De Godt der wraeck, Komt noyt in slaep.
255.
't Moet al gheschien,, Wat Godt wil sien.
256.
't Moet al ghebeuren op sijn stondt,
Wat dat ghesproken heeft Gods mondt.
257.
De mensch doet wat hy kan of mach;
Godt wat hy wilt met vol ghesagh.
258.
't Is Godt die 't al den mensche gheeft,
En weer afneemt het gheen hy heeft.
259.
De mensche lacht, en weder weent,
Soo 't Godt of wel, of qualick meent.
260.
't Ghebeurt niet wat de mensch besluyt,
Maer dat Godt door sijn wijsheydt uyt.
261.
Godt heldt wel naer rechtvaerdicheydt,
Maer meer noch naer barmherticheydt.
262.
Godt stort sijn gunsten wijd' en breedt,
En drupt met straffen, en met leedt.
263.
Godt is tot gramschap wonder traegh,
En thoont sijn liefd' ons alle daegh.
264.
Die telt en rekent sonder Godt,
Is in de Tel-kunst dom en bot.
265.
De mensche hoopt, maer 't hangt aen Godt,
Wat hy sal krijghen voor een lot.
266.
Godts ooghe siet, en kent het al,
Wat is, wat was, wat werden sal.
267.
Wie sal bedrieghen Godes oogh,
Die alles siet, soo leegh als hoogh?
268.
Wanneer den mensch de hoop ontbreeckt,
Godt dan de ziel noch moet in spreeckt.
269.
Wanneer ons Godt ontreckt sijn zeghen,
Soo zijn ons alle schepsels teghen.
| |
| |
Daer God niet is,, Gaet alles mis.
271.
De Mensch door alle moeyten breeckt,
Als Godes gunst hem niet ontbreeckt.
272.
Als mensches hulp gheheel op-houdt,
Gods gunst ons dan noch onder-houdt.
273.
Het moet een sleutel zijn wel goed,
Die 't Paradijs ons open doet:
De wegh die tot den Hemel leyt,
En is zoo sacht niet, alsmen seydt.
274.
Wie nae den Hemel spuyght te stout,
't Keert in zijn aensicht, dat hy spout.
275.
Al wat is boven ons bereck,
Dat niemant licht daer aen en treck'.
276.
Dat gheen verstand begrijpen kan,
Gheen mensch doe ondersoeck daer van.
277.
Des Hemels wegh is niet bespreet
Met Roosen, maer met Doorens wreet.
278.
Den Hemel is veel eer te wenschen,
Als die te krijghen, voor de menschen.
279.
Des Hemels wegh is wonder smal,
En vol van Distels over al.
280.
De wegh en toe-gangh tot de deught
Is rou en steenigh, sonder vreughd.
281.
Men wert niet goed soo by gheluck:
Men leert de deughd met moeyt en druck.
282.
't Kasteel des deughds is hoogh gheleghen:
Men raeckter maer deur langhe weghen.
283.
Deughds Wortels zijn vol bitterheyd,
Maer al haer vrucht vol zoetigheyd.
284.
Gods rijck en komt den Mensch niet by,
Terwijl hy slaept, of maeckt zich bly.
285.
Wat soets de deughd ons mede-brenght,
Daer is wat bitters in ghemenght.
286.
Men moet door druck en teghenspoed,
Gheraecken tot het hooghste goed.
287.
Door veel verdriet en ongheval,
Zoo raecktmen door dit aertsche-dal.
288.
Wanneer 't de Mensche qualickst gaet
Gods hulpe naest dan by hem staet.
289.
En hijst u Zeyl niet al te hoogh,
Maer houdt u kleyn voor Godes oogh.
290.
Gheeft 'theyligh aen de Honden niet,
Noch Peerels aen de Swijnen biet.
291.
Kiest met Gods volck eer quaed te lij'en,
Als inde zond' wat tijds verblij'en:
Want Christi smaed, is grooter goed,
Als al Egyptens Rijckdom doet.
292.
Gheen hout, dat niet een Schors en heeft,
Gheen Mensch, die sonder zonde leeft.
293.
Hoe langhe leven datmen siet,
Ten komt gansch by dat eeuwigh niet,
294.
Een kort verblijden,, Doet langhe lijden.
295.
Zijt niet verblijd,, Als yemand lijdt.
296.
Een dertel leven, Rijck en blijd,
Stelt dickwils alle deughd ter zijd'.
297.
Gheen Mensch die sonder zonde leeft;
De best is, die de minste heeft.
298.
'T is dolheyd, dat men zich beklaecht.
Van yet, dat Godes wil behaeght.
299.
V zelven nerghens in verslaet,
Als in de zond', en in het quaed.
300.
Ghedachten zijn van tol bevrijdt,
Maer Godt en schelt die nimmers quijt.
301.
Een Ionghman moet zijn opgheschort
en met de Riem van eer ghegort.
302.
Een vroom Man, die een weldaed doet,
Acht dat hy self ontfanght yet goed.
| |
| |
Van al wat datter wert ghespeurt,
Niet buyten Gods besluyt ghebeurt.
304.
Wat God besluyt, Dat voert hy uyt.
305.
Al wat ter werelt ommegaet
'T gheschiet al, door Gods wijsen raed.
306.
Gheveynsde deughd en heyligheyd.
Is dobbel onrechtveerdigheyd.
307.
Indien u oogh u quetst of deert,
Zoo steecktse uyt, en van u weert.
308.
Gheen vreughd' of staet van sulck gheluck,
Die niet wat zuers heeft, dat ons druckt.
309.
Die op des mensches hulpe ziet,
Die steunt op een Egyptus riet.
310.
De god'loos vlucht, Van y'l gherucht.
311.
Die maer een goed' ghewis en houdt,
En vreest niet, watm' oock van hem kout.
312.
De rijckdom en des werelds goed,
Volght meer de quade, als de goed'.
313.
De vult' van alles dickwils maeckt
Dat van Gods gaven wert ghebraeckt.
314.
Wat is des Werelds eer en pracht,
Als roock en wind by een ghebracht?
315.
De Heere God en schiep noyt mond,
Dien hy met een gheen spijs en zond.
316.
Hoe langh een mensche leven magh,
Hy ziet noch al zijn lesten dagh.
317.
Of arm, of rijck, of quaed of goed,
Gheen mensch, die niet eens sterven moet.
318.
Des mensches leven is als niet,
Een roock, of damp, die nauw men ziet.
319.
Elcken dagh, die wy beleven,
Neemt een stuckjen van ons leven.
320.
De dood en ziet gheen hoogheyd aen:
Of kleyn, of groot, 't moet al vergaen.
321.
Heden hooch in staet verheven,
Morghen dickwils dood ghebleven.
322.
Heden jeughdigh, ende groen,
Onder d'aerde morghen noen.
323.
De weerld ver-gaet, en haer begeert:
Wat is ons dan de wereld weerd?
324.
Zulck een is rijck, die God maer gheeft,
Waer van hy wel te vreden leeft.
325.
Een yder Iaer, jae yder dagh
Maeckt van ons sterven steedsch ghewagh.
326.
Hoe hoogher dat wy zijn verheven,
Te meer moet ned'righ zijn ons leven.
327.
Het is ons plicht, te doen ons plicht,
Als altijds zijnd' in Gods ghesicht.
328.
Elck blijf' in zijn beroep en staet,
Daer in hy van Gods wegen staet.
329.
Die 't harnas aen doen, roeme niet,
Maer die het van zijn lichaem schiet.
330.
'Tis zijn eyghen schant vermeeren
Yemants dooden mond ont-eeren.
331.
Het is een oud' en ware leer,
Daer vrees is, daer is schaemt en eer.
332.
Hoort toe en ziet, swijght en verdraeght,
Zoo weet gheen mensche, wat ghy jaeght.
333.
De rechte kunst, Draeght liefd' en gunst.
334.
V mond van veel te roemen spaert;
Want eyghen roem is laster waerd.
335.
V eyghen eere niet en zinght:
Want eyghen lof by yder stinckt.
336.
By de vromen wertmen vrom,
By de krommen, wertmen krom.
337.
Bekent het gheene dat ghy doet,
| |
| |
Want die bekent, heeft half gheboet
338.
Beter arm te zijn met eeren,
Dan met schand zijn goed vermeeren.
339.
Zijt inder daed, Dat ghy ghelaet.
340.
Boose reden, die daer smetten,
Maecken goed en heylsaem wetten.
341.
Die schuldigh leeft, Die schut en beeft.
342.
Met vallen, en met op te staen,
Soo moetmen door de wereld' gaen
343.
Groote weeld' en hoogh gheluck,
Heeft van doen een stijve kruck.
344.
De duyvel, vaer der leughenaers,
Die heeft oock wel zijn martelaers.
345.
De op gangh vande moedicheyd,
Is d'onder-gangh van deuchdsaemheyd.
346.
Wanneer de hooghmoed gaet om hoogh,
Het luck gaet neer, en raeckt uyt d'oogh,
347.
Dat niet met recht en is verkreghen,
Dat is een vloeck, en niet een zeghen.
348.
Gheen meerder held, geen stercker man,
Als die zich overwinnen kan.
349.
Als Godt ons slaen wilt met de roe,
Hy sluyt ons dan de ooghen toe.
350.
Begint, wat dat ghy doet, met God,
En wacht dan een gheluckigh slot.
351.
Het alder-lest, Zy alder-best.
Finis.
|
|
Auteursrechtvrij