Mosalect. Bloemlezing uit de Limburgse dialectliteratuur

[p. 271]

't Bezeuk van de Keuningin
Roermonds

Jeuke leep al d'n hele morge ròndj mit zie Zondaags pekske aan, waar zuver gewasse en had de haor gesjneje want hae mòs d'r piekfijn opsjtaon, wie trouwens alle kienjer oet Zandjberge.

Det mòs òmdet de Keuningin zòl kòmme mit de Prins en de kienjer dan in de rie mòste sjtaon mit vaendelkes òm ‘hoera’ te rope en 't Wilhelmus te zinge.

Taege twellef oere zòl ze kòmme, waar gezach. ‘Ein raar oer,’ vònj moder, ‘es eederein mòs aete.’ Mer alla, zòn Keuningin kan auch neet op alle plaatse tegeliek zeen en ze had toch al heel get aaf te gaon op zònnen einen daag.

Om twellef oere sjtòng heel Zandjberge op de sjtraot òm te kieke of ze nog neet kwaam.

Oet de vinsters en oet de panne van de daker sjtoke de vlagge en die weijde en kladsde wie ein sjmik in d'n helle, kaje windj, dae door de sjtraot bloos. Die kladsde zo òmdet 't al d'n hele morge geraegend had.

De sjaele van de sjnieder had de vlag netuurlik 't echterste veur oetgehange, mit 't blauw veurop. Det waar weer prònt get veur dem. ‘Des egaal,’ had d'r gezach, wie Wulmke hem d'r op attent gemaak had det 't neet dougde.

- En 't bleef mer raegene en dao kwaam mer nieks.

Aan eine kantj van de sjtraot dao sjtònge de sjooljònges en aan d'n angere kantj de maedjes mit häör Kemuunieklèdjes aan, mit de zusters en de sjooljuffrouw.

D'n helen tied mòs ei kiendj ins oet de rie, want mit zòn kaai en mit det wachte, waort.

Jeuke sjtòng naeve Wulmke, vlak bie 't raodhoes wo auch de famfaar en de sjötterie sjtònge opgesjteld, en kòs good alles zeen.

- En 't bleef mer raegene en dao kwaam mer nieks.

Aaf en toe verdween eine sjötter en ei paar miense van de famfaar in de kaffee van Cremers en de börgemeister waar al ins ei paar kere nao boete gekòmme, keek ins ròndj en nao de lòch en ging dan weer nao binne.

Dae waar zenuwachtig, zach 't hoof van de sjool taege de meister.

De zusters aan d'n euverkantj die weijde al häör zjwarte kleijer en häör deuk die ze òm de kop hadde òmhoog en hadde gein henj genòg òm zich alles bie-ein te haaje.

- En 't bleef mer raegene en dao kwaam mer nieks.

Taege twee oere begòs d'r teikening in te kòmme!

‘Jao, dao kwame ze aan! Bie Tiesse d'n hook òm.

Kerdju, eers kaerels op motorfietse. - Mit piespöt op de kop zach Wulmke, mer det waar ònzin, det ware helme, en dao efkes later dao kwame de wages.

In eine daovan dao zoot de Keuningin mit de Prins en op d'n òtto sjtòng ei vaendelke.

Zie reje verdöld* hel en... zzjiets..., prònt door eine grote pool wo Mère Veronica sjtòng. Die waerde in de gauwigheid heel gemarmerd van de sjliek.

De börgemeister sjtòng noe op de sjtraot in de raegen te wachte toet de Keuningin en de Prins oet häören òttomebiel kwame.

Dao hadse ze! De famfaar bloos 't Wilhelmus en de kienjer zònge allemaol mit en ware de famfaar roeps* drie maote veur.

De sjötterie sjtòng sjtief en de wachmeister sjloog aan, al kòs d'r de Keuningin auch neet zeen, want die sjtòng aan d'n angere kantj.

Wie 't Wilhelmus oet waar toen leep de Keuningin mit häöre Prins en de börgemeister 't raodhoes in en toen waar d'r eigelik nieks be-

[p. 272]

zònjers meer te zeen, mer ze mòste allemaol in de raegen blieve sjtaon.

Jeuke had zich de Keuningin gans angers veurgesjteld en eine prins auch. Hae meinde det die zònne lange mantjel aan mòs höbbe van hermelijn en ei kreunke op de kop, zo wie op de sjilderie in 't patronaat, zó waar d'r nieks aan, vònj d'r. En auch dae Prins; gaar gein medalies op of eine sabel om en Jeuke had hem nog neet ins tegooi in 't gezich kinne zeen. D'n heelen tied waar d'r mit de rök nao hem toegedreijd.

De keuningin had d'r waal good gezeen. Det tòch* hem ein aardig miens. Die had get van moder weg, mer deftiger natuurlik.

En dao op-ins dao kwame ze allemaol weer nao boete.

De börgemeister boog, de kienjer zjweijde mit de verraegende vaendelkes, de motorfietse begòste te sjpektakele en te sjtinke, en weg ware ze.

Jeuke had nog wille rope: ‘Ik ben Jeuke van toen van die knijne’, mer det had d'r toch mer gelante, mesjien waar ze det al lang vergaete.

't Heel bezeuk had gei kerteer gedoerd, al waar 't toch noe zoget half-drie gewaore. En alle kienjer ware kletsnaat.

Sangerendaags krege Kuitebouwer en Mieke de Krekel 't heel drök veur zeuthout, klitsketjes,* bòrssoeker en broen babbeltjes en Mère Veronica had de sjliek toet in de nek zitte. Wie is 't meugelik?

De moders kòste de verf van de vaendelkes neet oet de klèdjes kriege, zo hadde die aafgegaeve van dae raege.

‘Lang zulle ze level’ sjpeelde de famfaar nog, wie de Keuningin en de Prins al lang neet meer te zeen ware, en òmdet de famfaar noe tòch oet waar en de instrumente tóch gepoets mòste waere, kwaam 't d'r zo neij neet op aan en ze trokke nao eeder kaffee en bloze d'n eine marsj nao d'n angere.

Bie Cremers dao zoot auch d'n aaje Verlinde. Dae had ein medalie opsjtaeke. Die deej d'r zich altied op es d'r get te doon waar, want die had d'r gekrege wie d'r saldaot waar. Det waar heel lang geleje, want dae Verlinde det waar einen aaje knaap. Dae mòs waal in de negetig zeen.

Hae had nog ònger WuIm Drie gedeend bie de Grenadiers in den Haag, en es d'r daovan aan 't vertèlle ging, dan zit uch mer gerös, dan sjeijde hae nog neet oet. Veural es d'r ei paar dröpkes op had, dan veulde hae zich weer helemaol saldaot. Dan sjloog d'r aan veur eederein en sjtòng in de houding en zach det de saldaote van allewieles‘nieks’ meer ware. Nae, nieks! Aleemaol op de fiets of in einen òttemebiel, loupe kòste ze neet meer en mit de paerd òmgaon nog minder. Nae, dan in mienen tied! De wiljdste paerd had d'r taam gereje, zó taam, det ze al sjtònge te riejere es ze hem zoge kòmme. Es dan eemes zach det ze bie de Grenadiers toch gein paerd hadde, dan zach d'r: ‘In dáén tied waal. En haaj doe de moel, doe bös nog te zeer eine gaaplaepel’*.

‘De moder van dees Keuningin,’ zach d'r, - ‘Wilhelmientje mein ich, die höb ich zellef döks genòg op d'n erm gehad.’

- ‘Es iech op wach sjtòng veur 't paleis, dan reep de Keuningin Emma-zaliger, altied es zie aan 't kaoke waar zo taege twellef oere: “Verlinde, hou 't kind eens vas, dat ik de aarpele afschud”. Nou en dan hool ich hem op d'n erm, det sjprik vanzellef.’

‘Ich dach det zòn deftige miense altied heel laat oote, en neet om twellef oere,’ zach de mölder.

‘Ja,’ zach Verlinde, ‘Zòndaags, zòndaags dan oote ze laat, sòms héél laat, sòms oote ze dan pas sangerendaags. En sjöt mich nog ins in, en vraog neet zo väöl, det sjteit dich neet net.’

Zo bleve de famfaar en de sjötters oet en wie ze neet meer blaoze kòste, begòste ze te zinge, want de Keuningin en de Prins kòmme neet aldaag in Zandjberge, mer ze moge gerös trök kòmme, gerös, altied, auch al raegent 't aaj wiever. Laeve de Keuningin, laeve oze Prins! Drink ins oet! En oet d'r ins eine ze get duit, potdòmme. En dao mòt hie geine kommenis zitte of draan geit d'r!

Dao waar aevel nemes dae häör get wòl doon en dao zoot auch geine kommenis en det waar mer good, want dae zòl zellefs aan d'n aaje Verlinde nog eine kwaoje höbbe gehad.

Driek Rademaekers