Mosalect. Bloemlezing uit de Limburgse dialectliteratuur

[p. 105]

Zietsoeng
Kerkraads

‘Leef vasteloavendsjekke’, zoeë bejint der presiedent werm, noadat hea der Knophoots Hein hat jedekoreert, ‘leider is 't os nit jefloept op dis ieësjte zietsong inne prins an Uuch vuur tse sjtelle’. (Dat is nit woar. Ze hant waal inne prins, mar dat weat ing uuberrasjoeng. Hea hat aafgesjproche mit der Sjorsj Vertiekoo, der Kuuëb Dabkaanes en der Poeffele Hennes, dat went hea zeat: dis joar hant vuur alsoeë jinne prins, die drei vanaf de tieëk mosse roffe: vuur hant waal inne). Der Ties jeet wieër: ‘'t Anger joar hoffe vuur inne jong in os noabersjaf tse vinge, dea dis hoeëg ambt op zing sjouwere wilt neume. (Pas op noe kunt 't) Dis joar hant vuur alsoeë jinne prins’. An tieëk zunt der Sjorsj, der Kuuëb en der Hennes siech an 't disputeere uvver 't voesballe. ‘En iech zaan diech’, zeat der Sjorsj, ‘dat die tswaide joal abtsaits woar’. Der president ruft werm: ‘Dis joar hant vuur alsoeë jinne prins’. (An tieëk: der Kuuëb): ‘die ieëstje joal moeët der kieper evvel han, dea sjloffe-jeel’. Der presiedent is onjeveer wies va woed. Hea brult: ‘Hiemelsjteare, ermbermlieche wèsjewiever an tieëk iech zaan, dis joar hant vuur jinne prins’. Der Kuuëb vilt op eemoal werm zieng rol in en ruft: ‘En went vuur Uuch da waal ins inne prins bringe’. Der Ties hat siech evvel dermaasze opjereegt dat hea ruft: ‘Uur laumènner, moelejaane, auw sjòtze breuselsjòszer, woa zouwt Uur erm wieëter an inne prins koome’. Dat lieët der Sjorsj siech nit jevalle, hea ruft: ‘Wentste och presiedent bis, bokseboam...’ Der Kuuëb, dea de jantse proklamatsiejoeën in jeavoar ziet koome, ruft: ‘Sjorsj hot dieng bebbel. Leave president, vuur hant wirkliech inne prins vuur Uuch.

Inne prins dea, doava zunt vuur uvvertsuugt, besjtimt alle hatzte zal klauwe. Jonge, bring 'm erin’. Tswai kelner bringe ing jroeësze draagbaar erin, woa op inne voesbal likt va sicher 1.50 m hoeëg. Ze zetse de draagbaar op de buun. Der drummer van 't orkes bejint tse tromme, ummer ee bisje heller. Op eemaol huijt hea inne sjlaag op de tsiem* en op dat moment sjpliest der voesbal oeszeree en sjpringt als prins eroes in ee sjiek kostuum der Albeat Dingenskirche. Kinger wat ing bejrussoeng. Alles ruft alaaf, alaaf, hoera, 't orkes jieët der inne toesj noa der angere. Der Albeat winkt, laacht, beugt en wurpt küshenker der zaal in. 't Trieng, zieng mam, zitst mit troane in de oge. Sienne pap is va sjtaune ing hof tsiejaar in 't beer jevalle. ‘Noe zaan iech nuus mieëe, der jong va miech’, woare de ieësjte weuët, die hea zaat.

Da sjprikt der presiedent: ‘Hoeëgheed, oes der jroeësze joebel en troebel, woamit me diech hei hat bejrust, kintste opmaache, dats doe de hatzer van al de hei anwezieje vasteloavendsjekke vuur honged protsent has jesjtoale. Derf iech diech, prins Albeat der Ieësjte, ing jouw rejeeroeng tsouwunsje.’ (...)

Noadat 't orkest nog inne sjlaajer hat jesjpilt, is 't woad werm an der presiedent: ‘Leef vasteloavendsjekke, noa der triejoemfale intsog van os Hoeëgheed, Prins Albeat der Ieësjte, junt vuur wieër mit osze projram. Vuur krieje noe in de buut, osze leave Sjeng Daachhaas mit de buuttereed ‘Inne sjlaag in 't koffer’. Applaus vuur der Sjeng. Der Sjeng is kösliech jesjmienkt en jekostumeerd. Sieng buutte-reed is och kösliech. Hei kunt ze: ‘Wie iech jeboore woeët, woar iech nog jants kling. Mienne pap woar inne deftieje miensj. Dea woar ummer in 't sjwats jekleit. Sjwatze boks, sjwatze rok, sjwatze zökke, sjwatze ongerwèsj, sjwatze sjong en inne sjwatze sjnauts. Mieng mam woar nog deftiejer. Iech jeleuf besjtimt, dat die va adel woar. Die houw neamliech tswei naame, dat woar ing jeborene Hotel-Monopole. Dat

[p. 106]

sjtong bei os op de tellere, leffele en metzer. Iech han och ee sjwester. Dat hat ins jevreit mit inne tsaanarts. Wie dea de jantse famielje bis in de veerde jraat ee konsjebisz houw aajesjmiert, maachet hea sjloesz. Wie der pap dat jebisz der ieësjte daag houw en hea dermit moeët easze, voal 't 'm in de troep. Hea zats 't siech werm in, ploensj... doa vool 't werm in de tsoep. Wie hem dat evvel vuur de dreide kieër passeeret, woeët hea doch esoeë wusz*, sjnappet siech 't jebisz, worp 't in de tsoep en brullet: dè da, da kuj selver. Jister sjtong iech in ing wieëtsjaf an tieëk, doe kunt miene vrunk der Niekela erin. Dea how ee blauw oog, veer tseng oes der monk en inne erm in verband. Iech zaan: ‘wat is mit diech passeert. Jister hotste dat doch nog nit. Doe zoog iech diech nog mit ing juffrouw uvver de sjtroasz sjpatzeere. ‘Dat is 't jraat’ zeat hea, ‘mieng vrouw hat miech och jesieë’. Iech zaan: ‘Niekela, wat vuur vrouwluu jevalle diech besser, die vrouwluu die veul moele of die angere?’ Doe zeat der Niekela: ‘wat vuur angere?’ Iech han vrujjer bei inne sjriener jewirkt. Doa moeëte vuur ins inne waan planke aaflaane. Die anger luu drooge allemoal tswai planke, iech loofet jiddes kieër mit ing. Doe zeat der baas: ‘Doe bis inne nette, dieng kolleegaas draage allemoal tswai planke, wail doe mer mit ing kuns jesjurge. ‘Iech zaan: ‘die zunt tse voel um tswai maol tse loofe’. Doe kroog iech der puus.*

Disse sommer woar iech in Amsterdam. Doe bin iech in 't Rijksmoezeijoem jewea. Doa zunt sjun sjilderije. 't Sjuntse voong iech 't sjtuk woa me op de naat an 't waade is. Die sjilderij heesjt zoeë, de nacht wacht. Alling bejrief iech nit, wat die keals, die op dat sjilderij sjtunt doa mit tse maache hant. Volgens miech woare dat mietjelieder van de brandweer, den oonge op de sjilderij sjtong: een rem brandt. Doa woar och ee sjun werk van der Frans erme Hals, neamliech: de vrolijke drinker. Iech daat ieësj dat 'r der president van der vasteloavendsverain woar. Sieër sjun woar och 't huishouden van Jan Steen. Soeë ziet bei os de kuche oes Zamtiegsoavends, went de jantse famielje siech jebaat hat.

Wie iech werm oes 't moezeijoem koam, sjtong ee òd heertje an duur, dea zaat: ‘iech weul soeë jeer ins joa kiekke, evvel iech riskeer 't neet. Iech zaan jut rujjieg kiekke, 't is manjiefiek. Doa haange sicher tswantsieg oude meesters. Doa zeat dea: ‘dat is jraat wat iech soeë jevierliech ving. Iech bin jepensionneerd hoofd der school.

Wat hat me doch ondankbaar luu. Jister sjtong iech op de sjtroasz. Op eemoal vingt inne auto, dea ee paar meter va miech aaf sjtong van alling tse loofe. Iech dink dat jeave onjelukker. Iech ries de duur op, spring hinger 't sjtuur en zets de rem aa. Eve drop huijt miech inne in der nak en brult: ‘blief mit de knoevele van die rem aaf, jekke sjauter iech bin mienne waan an 't aadujje.

Mar leef luu, iech mos werm joa. Iech blief nit jeer tse lang hei sjtoa. Angesj wead 't vuur 't danse tse sjpieë. Drum jon iech voet, zaan uuch adieë. Alaaf!

De buutte-reed is ee jroeës sukses. Der presiedent zeat dan och: ‘Leave Sjeng, vuur danke diech vuur dieng sjun buuttereed. An der applaus haste waal jehoeët, dat ze bei de luu hei in der sjmaach is jevalle. Hoeëgheed, derf iech diech verzukke disse flabienoes tse dekoreere mit diene hoes-orde’.

Went der Sjeng aafjemarsjeert is, vingt 't danse aa. Doatussje durch is nog ing verloting mit sieër sjun prieze. Der Albeat sjleet jinne dans uvver. Jidder meadsje wilt natuurliech ins jeer mit der Prinse danse. Went inne sjtoots* is, da is 't der Joep. Hea zeat an der Doeseljroetens Hein, dea neaver hem an der Elveroads-dusj zitst: ‘Der Albeat is inne Kasanoova’. Doa op zeat dea: ‘Doe bis jek, iech han ummer jemint, dat hea ieësjte bankwerker woar’.

's Angerdaags sjteet ee jroeës artikel in de tsiedonk uvver de prima zietsong van der noabersjafts-verain ‘V.V.O.P.’. Och sjteet ing foto van der Albeat in de tsiedonk. Ze moeëte evve sukke ier ze hem houwe voonge, den jister zunt in Zuud-Limburg mar effe tswantsieg nui prinse jeproklameerd woeëde. Went dat soeë durchjeet jeet hei der jantse respect vuur der prinslieche sjtand noa de knoppe. Den da zaage ze: in Limburg sjtruijt me de verke mit de prinse.

Hans Keulen

[p. 107]