Waat de meister vertèldje
Grathems
Kienjer, kómtj ins hie... Ich vertèl uch ei verhäolke, ei sjoan vertèlselke euver ei sjoan bleumpke en euver Maria.
Kiek mer ins good... Hie is det bleumpke. Sjtraks teikene wae het ouch nog op het bord of op papeer. Noe loester mer.
Dao waas ins eine voorman. Dae waas op waeg mit paerd en ker, zwaorgelaje mit vate vol wien. De waeg waas hieël slecht. Natuurlik is det lang geleje, heel lang, want voorluuj mit paerd en ker zuut me neet väöl mieje. Allewiel doon ze det mit vrachtauto's. Ouch wien höbbe ze neet meer gelaje, waal beer of get anges en slechte waeg zeen d'r ouch haos neet mieër, dien zeen noe breid en effe. Toen waore de meiste waeg smaal en krómp, vol koele en gater, vol stein en brikke, vol stoof en zandj. Ei paerd haaj dao mote genóg óm veuroet te kómme en neet te blieve staeke. Den zaat het ein raad in ein koel of eine módderpool en het anger taegen eine stein en as het paerd mit hulp van de voorman dao zich oet haaj gemerteldj, gebeurde aevekes later hetzelfde mit het anger raad. Den most het paerd efkes röste, de voorman klopdje hem ins op de sjouwer, hoe knaldje ins flink mit de smik en... veuroet ging het weer. Het kosdje zweit van de voorman en van het paerd.
Noe zote ze weer vast. Van alles haaj de voorman al geperbeerdj, mer niks hólp, gein baeje en gein vloke. En dit lèste zeker neet. Det deej de voorman dan ouch neet. Hae leet het paerd get röste en keek ins de waeg langs, links en rechs, of dao nemes kwaam dae hem kós helpe. Mer niks. Het waas einen einzame waeg.
‘Jezus, Maria, Jozef, kwaam d'r toch mer emes’, zuchdje de voorman.
Hae heel de handj nog ins baove de ouge en keek nog ins in de verte. En waat zaog ter dao? Dao kwaam get. Hae zaog ei zwart puntje det langsaam groter woord. Dao kwaam emes. Gelökkig! Mer 't waas ei vroumes. Dao zooi d'r neet väöl hulp van höbbe. Waas 't mer eine sterke fórse mansmins. De vrouw kwaam doonderbie. Het waas ein sjoon, leef vrouw die d'r erg meug oetzoog. Die dörfdje d'r niks te vraoge. Mer loesterjt: de vrouw vroog zelf get.
‘Och brave mins, höbdjer mich niks te drinke? Ich höb zó'nen dorst’.
De voorman haaj dadelik kómpassie mit häör en zag: ‘Gaer, leef vrouw, gaef ich uch eine baeker wien, want die vate zitte vol, mer wo doon ich dae in? Waat jaomer, ich höb gein glaeske’.
Mer de vrouw góng aan de kantj van de waeg en plok dao ein bloom aaf, kiekt, zo ein. Het waas ein witte, sneewit, en ze haaj juust de vorm van ein baekerke, ei kelkske. Ze reikdje de bloom aan de voorman en dae tapdje ze vol wien en de vrouw drónk. ‘God zal 't uch lone’ zag ze en ze ging wiejer.
Mer waat waas det? Dao waas de beloning al dao: het paerd trok aan en vort ging het, oet de koel, zo vlot euver de slechte waeg of het pas oet de stal kwaam. De voorman waas gehólpe en 't doordje neet lang of hae waas in de stad wo hae mós zeen.
Mer waem waas die vrouw noe? Raodj ins. Det waas Maria, de Moder Gaods. Gei wónjer detter zo gauw hulp kwaam wie de voorman ei gebedje haai gezagt en zo behulpzaam waas gewaest veur ein erm en meug vrouw, die d'r neet kindje. En is det gein net bleumke? Zo zuver wit. In väöl hègge kóntj ge ze vinje. Sjoon óm te teikene. Det gaon wae noe ins doon...
L.L. Mertens