basisgegevens
gestandaardiseerde naam kamer:
Sint-Ontcommere
spelwijze in bron(nen):
'ghezellen vander Retorycke van Sint Omcommere' (1504)
varianten:
'Ghezellen van der Retorycke van Sint Omcommere' (1504); 'De Vier Melcteelen' (in slotverzen spel 1539)
zinspreuk:
gebruikte code:
AXE1
patroonheilige:
H. Ontcommere (1504 - 1539)
vroegste bronvermelding:
1496
gedoopt:
geografisch-politieke situering van de kamer
plaats:
Axel
(stad/dorp/vrijheid):
Stad
district:
Kasselrij Vier Ambachten
gewest:
Vlaanderen
korte geschiedenis
In de oudste stadsrekening van Axel van 1492-1493 is sprake van 'batementers ende andre spelieden' die met Pasen en in de processie 'spelden en ghenouchte maecten'. In 1496 namen 'den prince, deken ende 't ghemeene gheselscip van der Retorycke' van Axel deel aan de wedstrijd in Antwerpen. Hetzelfde jaar speelde de kamer op OLV-Lichtmis, op de zondag voor vastenavond (met de kamer van Hulst en de Ezelpaus) en met Pasen. In de stadsrekeningen van 1504 is voor het eerst sprake van de 'ghezellen van der Retorycke van Sint Omcommere' (het jaar ervoor werd de kamer al vergoed voor een optreden op de feestdag van deze heilige). De kamer nam deel aan de wedstrijd in Brugge in 1517 en aan de wedstrijd in Gent in 1539. Een laatste vermelding dateert van 1556.
documenten
reglementen:
ledenlijsten:
rekeningen:
inventarissen:
processtukken:
rekwesten:
rentetitels:
correspondentie:
literaire productie:
historische nota's:
andere nota's:
verantwoording
broncitaten:
Gemeentearchief Axel, stadsrekeningen Axel 1492-1493, 36:
'Item ghepresenteert den batementers ende andre spelieden die te Paesschen spelden ende ghenouchte maecten 3 kannen, ten prijse als vooren. Comt 2 lb. 5 s.par.'
38 'Item betaelt diversschen spelieden die ghenouchte bedreven ten daghe van der processie ter eere van der Cruuse 2 lb.par.'
Gemeentearchief Axel, stadsrekeningen Axel 1495-1496, 177:
'Item betaelt den prince, deken ende 't ghemeene gheselscip van der Retorycke deser stede in hulpe van hueren costen als zijlieden trocken tAndwoorpen spelen up 't beroup aldaer ghedaen van allen cameren, de somme van 30 lb.par.'
184 'Item ghepresenteert den ghezellen van der Retorycke van deser stede ter cause van der spele dat zijlieden spelden up Onser Vrauwen dach Lichtmesse een kanne. Comt 12 s.par.'
Item ghepresenteert den ghezellen van der Retorycke van Hulst, mijn heere den heselpaeus ende andere goede mannen die hier quamen batementen tsondaechs voor vastelavent ter feeste van mijnen heere den abt van deser stede 12 kannen Rijnschs wijns. Maken 7 lb. 4 s.par.
Item ghepresentert den ghezellen van der Retorycke van deser stede ten zelven daghe van der batementen die zijlieden spelden 2 kannen. Maken 24 s.par.'
185 'Item ghepresentert den ghezellen van der Retorycke van deser stede van den spele dat zijlieden speelden binnen deser stede in de Paesschedaghen lestleden drie kannen. Maken 36 s.par.'
186 'Item ghepresentert den prince, deken ende 't ghemeene gheselscip van der Retoryck van deser stede ten daghe als zijlieden van Andwoorpen quamen met hueren prijsen, zes kannen te 8 s.par. den stoop. Maken 3 lb. 12 s.par.'
Gemeentearchief Axel, stadsrekeningen Axel 1501-1502, 23v:
'Item ghepresentert de ghezellen van der Retorycke van deser stede up Sinte Omcommers dach ende up andere hooghe tijden als zij speelden int gheheel 9 kannen, ten zelven prijse. Loopen ter somme van 6 lb. 1 s. 6 d.par.'
Gemeentearchief Axel, stadsrekeningen Axel 1503-1504, 22r:
'Item ghepresentert den ghezellen van der Retorycke van Sint Omcommere als zij speelden up den 13e dach ende voor Vastelavent tsamen 9 kannen te 8 gr. den stoop. Loopt 5 lb. 8 s.par.'
Gemeentearchief Axel, stadsrekeningen Axel 1510-1511, 29v:
'Item ghepresentert den coninc ende guldebroeders van Sinte Oncommersgulde te Vastelavent als zij heurlieder conincfeeste hilden 4 kannen ten prise voorseit. Loopt 2 lb. 8 s.par.'
literatuur:
Kops 1774, 318; De Laserna Santander 1809, 166; Schotel 1871, 255; Van Elslander 1945 (a), 26-27; Van Elslander 1968, 23.
Caland 1868; Willems 1920 (b); Meertens 1943, 124; Wesseling 1966.
naar bibliografie
Auteursrechtelijk beschermd