basisgegevens
gestandaardiseerde naam kamer:
[naam onbekend]
spelwijze in bron(nen):
[naam onbekend]
varianten:
zinspreuk:
gebruikte code:
DUI1
patroonheilige:
vroegste bronvermelding:
29-06-1495
gedoopt:
geografisch-politieke situering van de kamer
plaats:
Duinkerken/Dunkerque
(stad/dorp/vrijheid):
Stad
district:
gewest:
Vlaanderen
korte geschiedenis
De 'Retoricke van Dunkerke' nam op 29 juni 1495 deel aan een wedstrijd te Nieuwpoort ter gelegenheid van de Sacramentsprocessie. In de oudst bewaarde stadsrekeningen van Duinkerken (1519-1520) is sprake van de 'compaignons de la Retoricke' die voor en in het stadhuis spelen opvoerden. Hetzelfde gezelschap wordt tot in 1557 regelmatig in de stadsrekeningen vermeld en opnieuw in 1565 en 1571-1575. In 1549-1551 was naast dit gezelschap het gezelschap van de 'Rethorisiens de Saint Eloy hors la ville' actief. Het is niet duidelijk of de 'josnes compaignons de la Rethorycke', die eenmalig in de stadsrekeningen van 1551 vermeld werden een apart gezelschap vormden. Op vastenavond 1557 speelden zowel de 'Rethorisiens de la ville' als de 'Rethorisiens de la garnison' een tafelspel voor de magistraat. Wellicht betreft het in het geval van laatstgenoemden geen echte rederijkerskamer, maar wel een ad hoc-gezelschap van toneelspelers gerekruteerd uit het garnizoen dat in Duinkerken gelegerd was.
In 1584 stelde de hertog van Parma een verbod in op rederijkerskamers in Duinkerken. Er werden dan al jarenlang geen rederijkersactiviteiten meer in de stadsrekeningen vermeld.
documenten
reglementen:
ledenlijsten:
rekeningen:
inventarissen:
processtukken:
rekwesten:
rentetitels:
correspondentie:
literaire productie:
historische nota's:
andere nota's:
verantwoording
broncitaten:
Algemeen Rijksarchief Brussel, Rekenkamers, nr. 36794, stadsrekeningen Nieuwpoort, 1495-1496, 21v:
[Sacramentsprocessie, 29 juni 1495]
‘de Retoricke van Dunkerke’
Archives Municipales de Dunkerque, reeks 310 nr. 1, stadsrekeningen Duinkerken 1519-1520, 50r:
'Ledit jour [19 februari 1520] et le 26e dudit mois presenté aux compaingnons de la Retoricke de ceste ville, lesquelz ledit jour jouerent ung esbatement devant la maison de la ville au Rejouyssement du commun, en ce comprins deux kannes de vin ausdits compaingnons presenté le lundy perjuré a cause que adouct ilz jouerent ung esbatement a la maison de la ville, ou le bailly, burghmestres, eschevins, consilliers et aultres notabel bourgois disuerent. En tout 6 kannes de vin a 6 s.par. le pot, monte 3 lb. 12 s.par.'
50r-v 'Le 11e de mars presenté aux compaingnons de la Retoricke lesquelz adouct avoient joué ung esbatement devant la maison de la ville a la Recreacion du commun, deux kannes de vin a 6 s. par. le pot. Monte 24 s.par.'
50v 'Le 25e dudit mois presenté aux compaignongs de la Retoricke a samblable cause declairé au prochain precedent article [afhoren rekeningen wateringen] 2 kannes de vin a 6 s. par. le pot. Monte 24 s.par.'
50v 'Le premier jour d’avril presenté aux compaignons de la Retoricke pour samblable cause declairé en certains articles cy devant deux kannes de vin a 6 s.par. le pot. Monte 24 s.par.'
51r 'Le 15e dudit mois presenté aux compaingnons de la Retoricke lesquelz ledit jour jouerent ung esbatement devant la maison de la ville a la Recreacion du commun deux kannes de vin a 6 s.par. le pot. Monte 24 s.par.'
Archives Municipales de Dunkerque, reeks 310 nr. 4, stadsrekeningen Duinkerken 1549-1550, n.g.
[presentwijnen]
[25 augustus 1549]
'Audit jour aux Rethorisiens de Saint Eloy hors la ville ayans joué ung jeu moral de la vingne devant la maison de la ville dix kannes de vin a 8 s. le Lot. Vient 8 lb.par.'
[18 februari 1550]
de 'compaignons de la Rethorique de ceste ville' voeren een esbatement op voor de magistraat
Archives Municipales de Dunkerque, reeks 310 nr. 9, stadsrekeningen Duinkerken 1556-1557, n.g.
'Au Jour des karesmeaulx presenté au Rethorisiens de la ville a cause de la farche qu'ilz avoient fait et joué en la presence de la loy estant a table a la maison de la ville six kannes de vin a 8 s. Vient icy 4 lb. 16 s.par.
Audit jour des quaresmeaulx aux Rethorisiens de la garnison ayants samblablement fait une farche en la presence de la loy a table six kannes de vin a 8 s. Vient 4 lb. 16 s.par.'
'Le 29e jour d’aoust accordé par la loy sur la Requeste des connestavels, doyens et gouverneurs de la compaignie de la Rethorycke pour garder l’honneur de la ville en la feste et Rethoricke de la ville de Berghes noz bons voisins au secours des myses et despens y faites la somme de 60 lb.par.'
Galamé 1988, 87 (Alexander Farnese vaardigt in 1584 een verbod uit op de rederijkerskamers in Duinkerken):
'Parce qu’on a trouvé par expérience, que les chambres de Rhétorique établies dans plusieurs villes de pardeça ne sont pas seulement inutiles, mais aussi la cause de la faineantise de plusieurs esprits legeres, inclinez aux opinions & nouveautés pernicieuses, qui ont produit beaucoup de scandale, méchans exemples & fausses doctrines, Nous avons aboli de pareilles chambres, comme Nous les abolissons par cette, en cas qu’il y en ait aucune dans la Ville de Dunkerque, & voulons que les biens meubles & immeubles apartenant auxdites chambres & Confreries soient appliquez à nôtre Fisc, pour en disposer dans la suite comme nous le trouverons à propos'.
literatuur:
Schotel 1871, 247-48; BB 1891-1923, 39-40.
Carnel 1860; Galamé 1988; Cabantous et Pfister 1993.
naar bibliografie
Auteursrechtelijk beschermd