basisgegevens
gestandaardiseerde naam kamer:
De Lichtgeladen Kruisbroeders
spelwijze in bron(nen):
'De Lichtgelade' (1511); 'Lichtgheladen Cruusbroers' (1530-1531)
varianten:
'De Lichtgelade' (1511); 'Lichtgheladen Cruusbroers' (1530-1531); 'Cruusbroers' (1530); 'Lichtgheladen Cruusbroers van Cristus ghebenedyt an 't hout des Cruucen' (1530-1531)
zinspreuk:
'Compt al tot my dye bezwaert syt, want myn jock es zoete ende myn last es licht' (1530)
gebruikte code:
POP2
patroonheilige:
Christus aan het Kruis (1530)
vroegste bronvermelding:
1511
gedoopt:
geografisch-politieke situering van de kamer
plaats:
Poperinge
(stad/dorp/vrijheid):
Stad
district:
gewest:
Vlaanderen
korte geschiedenis
De 'Rethorycke van Poperinghe' nam in 1499 deel aan een wedstrijd in Nieuwpoort in het kader van de Sacramentsprocessie. In de stadsrekeningen van Nieuwpoort van 1509 is sprake van ‘de oude ghilde van Poperinghe’ en ‘de jonghe ghilde van Poperinghe’ (spelen beide in de Sacramentsprocessie). In de stadsrekeningen van Nieuwpoort van 1511 is sprake van 'doude ghilde van Poperinghe', ‘de Retorycke gheseit dOnversaedde van der voors. stede’ en ‘de Lichtgelade van Poperinghe’.
Op 6 mei 1530 ontving de kamer een erkenningsbrief van Karel V. In het verzoek dat daaraan voorafgegaan was, stelde de kamer dat ze reeds lang bestond. Naar aanleiding van een wedstrijd in Wervik in 1507 was er een betwisting geweest over het statuut van de kamer, maar dat was opgelost doordat de magistraat een certificaat verleend had. In augustus 1529 weigerde Alpha et Omega uit Ieper de kamer echter opnieuw de toegang tot een wedstrijd omdat ze geen doopbrieven kon voorleggen.
Na de troebelen werd de kamer vanaf 1589 opnieuw vergoed voor optredens in de Sacramentsprocessie.
documenten
reglementen:
- Privilege verleend door Karel V (6 mei 1530): origineel verloren/ afschrift: register van de kamer (vindplaats onbekend)/ editie: Van de Casteele 1872, 32-38 [1530 POP2].
- Intern reglement (niet gedateerd, staat in het register tussen het octrooi van 1530 en het reglement van 1531): origineel verloren/ afschrift: register van de kamer (vindplaats onbekend)/ editie: Van de Casteele 1872, 39-40 [1530/1 POP2].
- Intern reglement (25 november 1531): origineel verloren/ afschrift: register van de kamer (vindplaats onbekend)/ editie: Van de Casteele 1872, 41-47 [1531 POP2].
ledenlijsten:
rekeningen:
inventarissen:
processtukken:
rekwesten:
rentetitels:
correspondentie:
literaire productie:
historische nota's:
andere nota's:
verantwoording
broncitaten:
Algemeen Rijksarchief Brussel, Rekenkamers nr. 36797, stadsrekeningen Nieuwpoort 1499-1500, 25r:
[Sacramentsprocessie, 1 juli 1499]
'de Rethorycke van Poperinghe'
Algemeen Rijksarchief Brussel, Rekenkamers nr. 36807, stadsrekeningen Nieuwpoort 1509-1510, n.g.:
[Sacramentsprocessie, 1 juli 1509]
'de oude ghilde van Poperinghe'
'de jonghe ghilde van Poperinghe'
Algemeen Rijksarchief Brussel, Rekenkamers nr. 36809, stadsrekeningen Nieuwpoort 1511-1512, 32v-33r:
[Sacramentsprocessie, 29 juni 1511]
'doude ghilde van Poperinghe'
'de Retorycke gheseit dOnversaedde van der voors. stede'
'de Lichtgelade van Poperinghe'
Stadsarchief Poperinge, stadsrekeningen Poperinge 1588-1589, 32r-v:
[Sacramentsprocessie]
'Item Sebastien Monet over die presentatie gedaen de Lightgelaeden ten ommegange laetsleden par billet van de 17en augusti 10 lb.par.
Item Jan Courtyl over ghelijk presentatie gedaen der gulde van de Cranckbestieren 10 lb.par.
Item, de Rooyssche Barbaristen over gelijcke presentatie, par billet 10 lb.par.
...
Item Gaeleyn de Conynck over gelijcke presentatie gedaen de Victorynen Langhehoirs par billet 10 lb.par.
Item Willem van [...] over gelijcke presentatie gedaen de ghilde van de Onverzaeden'
literatuur:
BB 1891-1923, 129-31; Van Elslander e.a. 1944, 18; Van Elslander 1968, 45.
Van de Casteele 1872; C.B. 1969.
naar bibliografie
Auteursrechtelijk beschermd