Mien leef lui

[p. 113]

Woonder

De mieste woondere vaan Slevrouw vaan Mestreech stoon in beuk en tiedsjrifte allang opgesjreve. Nochtans is, bij mie wete, 't woonder vaan Maj vaan Gèr zaoleger dao neet bij.

En toch is Maj hiel heileg devaan euvertuig tot Slevrouw veur häör e woonder heet gedoon en is 't woersjienlek allein te wiete aon 't feit tot Maj neet sjrijf, tot geine weet heet vaan wat häör is euverkoume, wie ze bij 't kiene...

Meh laote veer bij 't begin beginne.

't Begós allemaol op 'nen daag in mei, wie Maj e bezeuk brach aon de kepel vaan de Sterre der Zee.

Dat waor op ziech niks apaarts euvereges, want Maj kaom geregeld mèt häör zorg, häör leid en häör probleme effe aonloupe bij ‘Ma’ - wie ze häör neumde - um häör op de huugde te hawwe en um häör tegeliekertied te vraoge um dao get aon te doen.

Zoe ouch op deen daag.

Vaanaof häören troen keek Slevrouw vruntelek nao Maj, die mèt 'ne sjeive kop euver de vlemkes vaan de boezjies nao häör opkeek. Die boezjies brande benkelek kort veur Maj häör neus, want Maj voond tot ze per se in de ierste baank mós zitte. Mesjiens had ze 't idee tot ‘Ma’ häör daan beter zaog of huurde, meh mesjiens waor 't ouch umtot Maj meinde tot häören elend in orde vaan gruutde tot de ierste kattegorie hoort.

Wie daan ouch, Maj begós neet aon häör gebed ietot ze väöraon zaot.

Noe is 't woord ‘gebed’ hei eigelek neet zoe op z'n plaots, want beie in de gewoen beteikenis vaan 't woord deeg Maj neet. Weesgegroetsjes of Onzevaders kaome neet euver häör lippe, en 't ‘Gebed tot de Sterre der Zee’, wat mier es levensgroet in alle taole tege de mör hóng, leet ze veur wat 't waor. Zij heel min of mier e gesprek mèt Slevrouw. Dat góng daan in d'n trant vaan:

‘Zègk, luustert in, dao moot get aon gedoon weurde, huur. Dat kin zoe neet langer. Die vaan vaan Leersum vaan bij miech neve, geer wèt wel, nou, die zit hendeg in de pits. Häöre maan is al mier es twie jaor zoonder werk en noe höbbe ze deen ajdste vaan häör ouch nog troetgesjtamp. Neet tot dee oets väöl cent aofgaof, de lapsjwans, meh noe bringk heer gaar niks mie in. Meh vrete wie 'ne sjeurendeerser deit heer wel! Nou, 't mins wèt ziech geine raod. Ze heet nog die twie kleine en geine nagel veur häör... Enfin, dao wètd'r alles vaan. Noe had iech zoe gedach. Es veer noe ins...’

En daan begós Maj tot in alle details 'n stratezjie te oontwikkele boe Slevrouw ziech mer aon hoofde te hawwe um die vaan vaan Leersum oet häör zörg te hole. Ze waor daobij gaaroet neet kinderechteg en leet Slevrouw rejaol proffitere vaan häör inziechte en vaan de soms geraffineerde streke die ze bedach. En ze waor neet te lui um 'n flinke poortie vaan 't werk zelf op te knappe. Want zoe waor Maj wel.

[p. 114]

‘Me moot vaan Slevrouw geine gek wèlle make,’ zag ze. ‘Wee zelf niks deit, moot neet meine tot zij alles wel zal ranzjere.’

En tege die vaan vaan Leersum:

‘Keend, iech höb ins mèt Ma gesproke. En bis mer zeker huur: 't Kump allemaol wel good. Es Ma ziech demèt bemeujt... dao kint geine tegenop.’

En daan góng ze aon de geng.

Noe is Slevrouw netuurlek neet de ierste de bèste, meh 't blind vertrouwe vaan Maj, dao zal ze toch wel ins mèt in häöre maog höbbe gezete. Es heilege kós ze ziech netuurlek neet inlaote mèt louche streke en Maj waor wat dat betröf nogal ruim vaan gewete. Es 't trum góng um 'nen evemins te helpe stoond ze veur niks. Ze had zelfs al ins d'n oonverwachden doed veurgestèld vaan eine dee häör té zier dweers zaot.

Slevrouw waor dao neet op ingegaange, dat begrep geer wel. Ze had ander weeg bewandeld en oetindelek waor alles toch good gekoume. Maj had häör ouch koume bedaanke en 'ne boezjie veur häör opgestoke. Meh, 'ne kleine! Want tot dee filou waor blieve leve, dat beveel häör toch mer haaf. 't Zouw, in häör ouge, zoe'n sjoen opruiming zien gewees.

Maj had dus 'n hiel speciaol relatie tot Slevrouw. Ze vróóg häör eigelek neet zoe zier um hölp, ze maakde gewoen aonspraok drop.

Noe moot häör naogegeve weurde tot ze zelde of noets get veur häör eige vroog. Ze leefde gans kontent vaan 't pensiuunsje vaan Gèr zaoleger.

Noe en daan heel ze zelfs wel ins get euver en dat gebruukde ze daan um Slevrouw te helpe, want spaore doog ze neet en veur häör eige had ze neet väöl nudeg. Meh 't leid vaan andere, dat kós ze neet zien zoonder ziech demèt te bemeuje. En daobij woord Slevrouw daan altied ingesjakeld.

Zoe kwaom 't daan ouch tot ze op dee gedinkwierdegen daag in mei weer nao de kepel góng um get mèt Ma te bespreke.

Wie ze ziech geïnstalleerd had in de ierste baank keek ze Ma ins aon en begós: ‘Huurt ins, geer kint toch dat aajd vaan bij miech in de straot, vaan Berens? Vreuger is ze nogal ins hei gewees mèt miech, wie ze nog kós loupe? Die jao. Nou, dat erm mins zit mer de gansen daag in häöre stool, want ze kint ziech bekans neet mie verwege vaan de pijn. Steit kroomp vaan de giech. Nou, dat minske heet niks mie, es häören tillevizie. Dao ammezeert ze ziech nog get mèt. Vaanaof tot heer begint totdat heer oetsjeit steit dat dink aon. Good. Laot miech noe dee klomel iergistere kepot goon! Moot geer uuch ins indinke wat dat veur dat mins beteikent! Ze heet noe niks mie. Good. Wie iech 't hoort bin iech nao häör touw gegaange en iech höb nog ins geperbeerd, meh dao waor gei leve mie in te kriege. Toen höb iech d'n ajdste vaan me zuster goon hole. Dee is lektriezjeh en dee versteit ziech in zoe'n dinger. Dee zeet tot heer häöm wel kin make, meh... dat kos hoonderd gölde. Da's veur dat mins neet te betaole. En iech höb 't ouch neet. 't Greujt miech neet op m'ne rögk, dat wètd'r wel. En iech höb neet zoe'n dink, anders kós ze dee vaan miech höbbe. Noe zègk miech ins wie iech aon hoonderd gölde moot koume? Iéch zeen 't neet. Meh dat minske moot geholpe weurde, dat is zeker. Zoe dus?’

[p. 115]

Deze kier had Maj inderdaod niks weite te bedinke.

‘Iech höb miech al suf geprakkezeerd, meh iech kin niks vinde. 'n Loterij jao. Meh dat doort väöl te lang. Tege d'n tied tot die trèkke is 't mins mesjiens al doed. Nein, dat is 't neet. Kiene? Iech kien noets. Vin iech mer e kinderechteg späölselke. Vreuger, es kinder, kiende veer wel ins. Meh noe...’

Toch bleef dat kiene mer door häöre kop speule.

Ze keek Slevrouw ins good aon.

‘Meint geer dat noe?’ vroog ze. ‘Moot iech goon kiene? Ech?’

Zeker waor ze neet vaan häör zaak, meh ze meinde tot Slevrouw häör 'n oug knikde.

‘Jeh,’ zag ze, ‘es geer dat zeg̀k... Meh daan allein op conditie tot iech hoonderd gölde win veur dat mins häören tillevizie! Wat géér veur invalle höb! Kiene! Op miene leeftied.’

Ze bleef nog effe wachte of Slevrouw neet op häör veurnumme wouw trökkoume, meh dao veel häör niks anders in es kiene.

‘Daan moot 't mer,’ zag ze, wie ze ten lèste opstoond. ‘Iech zal ins bij die vaan Janse goon vraoge. Die geit minstens twie kier in de week. M'ne God, wètd'r noe niks aanders?’

Meh Slevrouw lachde tegen häör wie altied en maakde gein aonstalte um häör 'n ander idee te geve.

Mèt e bezwuurd hart góng Maj weg.

'n Haaf oor later hóng ze bij die vaan Janse aon de bel.

‘Gaot geer soms ein vaan dees daog kiene?’ euverveel ze 't mins.

‘Venaovend,’ zag mevrouw Janse. ‘Wiezoe?’

‘Zouw iech daan ins mèt uuch mèt mage?’ vroog Maj.

‘Géér?’ vroog mevrouw Janse, mèt drei vraogteikens. ‘Geer gaot toch noets kiene? Iech höb uuch tenminste nog noets örges gezeen.’

‘Nein, 't is d'n ierste kier,’ zag Maj get verlege. Die vaan Janse kaom neet väöl in de kèrk en ze voolt niks deveur um die te vertèlle tot Slevrouw 't häör had aongeraoje. ‘Meh iech wèl 't wel ins mètmake.’

‘Wat me neet allemaol moot dóén!’ dach ze in häör eige.

‘'t Is bès leuk,’ zag mevrouw Janse. ‘Zörg tot geer um haaf zès hei zeet, daan pakke veer us de bös hei op 't heukske.’

‘Haaf zès? Begint dat al zoe vreug?’ vroog Maj.

‘Nein, 't begint pas um haaf ach. Mes es geer 'n gooj kaart wèlt höbbe en 'n gooj plaots, mote veer get vreug goon.’

Maj snapden 't wel neet, meh ze belaofde tot ze proont um haaf zès bij mevrouw Janse zouw zien.

‘En nump get geld mèt en get inkel cent of knuip!’ reep die häör nog nao.

‘Inkel cent? Knuip? M'ne God boe bin iech aon begonne,’ dach Maj. Meh um haaf zès stoond ze toch bij die vaan Janse op de stóp.

Die vroog dalek: ‘Höb geer gein plestikke tuut of 'n groete kelbas bij uuch?’

‘Moot dat?’ vroog Maj.

‘Jeh, veur es geer get wint. Anders moot geer daomèt in eur han blieve loupe.

[p. 116]

Wach, iech pak uuch ein,’ zag mevrouw Janse.

‘Dat waor eigelek neet nudeg,’ zag Maj. ‘Iech zal ech niks winne wat iech neet zoe kin drage.’

‘Me kint noets weite,’ zag de ander. ‘'t Gelök is dèks mèt de gekke.’

Maj leet häör mer. Ze wis persijs wie 't zouw goon, dach ze.

Meh 't woord 'ne lijdensweeg veur häör.

Wie ze binnekaome waor de zaol al haaf vol. 't Waor benajd en vol rouk en euveral zaote lui te kaarte en te kletse.

Mevrouw Janse koch ziech dalek 'n serie vaan 'n tiensje, meh Maj stoond drop veur mer éin kaart te pakke veur twie gölde.

‘Me leef mins, dao maakd'r toch niks mèt,’ zag die vaan Janse. ‘Huugstens ins e rijke. Mèt 'n serie höbd'r väöl mier kans en 't is nog veurdeileger ouch.’

Meh Maj waor zoe köpseg wie 'nen ezel in z'n puberteit.

‘Ein is genóg,’ zag ze. ‘Me moot vertrouwe höbbe.’

Dao snapde die vaan Janse niks vaan netuurlek, meh Maj lag 't häör ouch neet oet. Wie 't oeteindelek haaf ach waor en 't góng beginne had mevrouw Janse Maj alles nog ins good oeterein gekemp. Tot ze good mós oplètte en bijhawwe. Ze had häör ouch get fiches geliend, want Maj had mer e paar inkel cent bij ziech en gaar gein knuip. En ze hadde zelfs 'ne kier geoefend.

Gelökkeg tot mevrouw Janse zoe geroutineerd waor tot ze Maj häör kaart ouch in de gater kós hawwe, anders waor 't nog 'ne ramp gewoorde. Maj waor zoe zenewechteg wie 'n jong broet en kós mèt gein gaodsmeugelekheid de nommerkes direk vinde.

Noe moot gezag weurde tot ze ouch neet zoe geïntresseerd waor in de pakker koffie, de boter, de sókker, en wat nog allemaol verkiend woord. Zelfs 't striekiezer, de staonden asbak, de keukeklok en de kapstok kósten häör niks versjele.

't Góng häör um hoonderd gölde. Dao loerde ze op wie 'n hin op 'ne piering.

Wie die d'n ierste kier kwaome, dach Maj tot 't noe zoe wied zouw zien: Slevrouw zouw noe häöre slaag sloon.

Meh wie zij nog twie nommers had opestoon, had 'n ander al kien en góng de hoonderd gölde häör neus veurbij.

't Veel häör wel get tege vaan Ma, meh die vaan Janse zag tot nog veer kier hoonderd gölde zouw koume.

‘Daan is 't neet erg,’ dach Maj. ‘'t Kump nog wel.’

Meh dao kaom niks!

Ze had geine kier kien, zelfs gei rijke, en ze woont de gansen aovend nog gei pekske boter.

Wie ze nao hoes gónge had ze niks te misse.

‘Iech höb 't uuch toch gezag,’ constateerde die vaan Janse kontent. ‘Mèt ein kaart maak geer niks.’ Zij had zès pakker koffie gewonne!

Maj zaot d'n hielen tied te mótse in de bös.

‘'nen Houp geld kwiet aon dee fijze koffie, de bös en de kaart,’ knoterde ze in 'r eige, ‘en nog niks. Wie kin dat noe?’

Ze naom 't Ma hoegs koelek en de mörge denao góng ze daan ouch dalek nao de

[p. 117]

kepel, um Ma ins te interpellere euver wat häör noe waor euverkoume.

‘Noe moot geer neet gifteg weurde,’ zag ze zoe gaw wie ze op häör plaots zaot, ‘meh dat vin iech gei werk! Zit iech dao de gansen aovend in eine luter te kiene veur dat aajd häören tillevizie, en noe höb iech nog niks! Wat moot iech noe? Mörge mèt die vaan Janse in 't Belsj goon kiene? Ze heet 't miech al gevraog! Dat kint geer miech toch neet aondoen zeker.’

Ze keek Ma ins aon en die lachde vruntelek trök, of ze nörges vaan wis.

Maj kreeg de mismood in. Ze bleef nog effe wachte of Slevrouw häör soms nog e breefke vaan hoonderd wouw geve, met häör excuis, meh oetindelek góng ze mistruusteg nao boete.

Prakkezerentere euver d'n tillevizie vaan 't aajd vaan Berens leep ze euver 't plein en had bekans nóg de portmenee neet gezeen dee dao laog. 't Waor 'nen awwe klomel, meh dao zaot 'nen houp geld in.

Maj waor verpópzak.

‘Dát is 't woonder!’ dach ze en ze leep trök de kepel in um Slevrouw te bedaanke en um häör te vraoge of ze 't häör neet koelek wouw numme, ezzeblééf ezzeblééf, tot ze gemeind had tot Slevrouw mèt häör wouw goon kiene.

En wie ze dao zaot, sjoot 't häör obbins door häöre kop tot ze mèt dee portmenee nao de pelitie mós goon!

Ze verzat ziech mèt hand en tand en 't heet Slevrouw hendeg get meujte gekos um häör zoe wied te kriege.

Tot ze op de buro d'n eigeneer trof, dee sjus aongifte kaom doen, en tot dee häör hoonderd gölde in häör voes duide es vindersloen, dat voond Maj neet mier es sjus.

En daorum dink iech... Maj kinnende... tot 't eigelek woonder vaan Slevrouw waor... tot ze Maj nao de pelitie kraog!

Meh vertèl dat noe ins aon eine!