Lache is oonnötteg

[p. 145]

Keersgeveul

Dat ech keersgeveul wat heer vreuger altied had, dach Miel, dat had heer allewijl gaaroet neet mie.

Heer waor aon 't perbere um mèt väöl ‘pardon's’ en ‘nump-m'ch-neet-koelek's’ ze kemissiekeerke mèt zoe wieneg meugelek sjaoj door de hajjende lui te maneuvrere, die nog gawgaw hun lèste inkoupe veur de keersemes móste doen ietot de winkels touwgónge.

Heer had neet väöl nudeg veur ziene kop allein, meh in zien linkerhand had heer óuch e lieske wat heer thoes gemaak had en mèt z'n rechter pakden 'r noe en daan get oet ein vaan de rèkke, die langsaam al leeg begóste te rake. En oondertösse dach heer nostalgisch aon dat keersgeveul vaan vreuger.

Nein, toen waor 't anders, meinden 'r. Heer rappeleerde ziech nog good dat lèste oor in de klas veurtot de keersvekantie begós, bij de broeder.

Wie 't daan boete al aon 't sjiemere waor en wie de broeder daan 't

keersverhaol veurloos oet 'nen hiele groete biebel, mèt veur 't bord e

kribbeke mèt 'n struuje taak en get boezjies mèt bubbelende vlemkes deneve, neet te kortbij. En gei leech aon um de stumming neet te breke.

En wie daan in die klas zoe'n heilege sfeer hóng, vaan verwachting vaan 't kinneke wat góng koume, en wie ze hiel anthousias daan zónge veur ‘Jezuke’ euver de herdertjes en de stille nach en de roos ontspronge.

Daan leep heer euver vaan gooj en sjoen geveules, vaan vrei en vaan leefde veur ederein, zelfs veur ze zuster die vief jaor awwer waor es heer en boe heer altied ruizing mèt had.

Ze waor trouwens sjus zoe'n kring gewoorde wie ze es keend al belaofde.

'r Bleef inins stèl stoon veur e rèk mèt panty's wie heer ziech realiseerde tot heer leep te sallemandere euver 't keersgeveul wat 'r misde en tegeliekertied ze zuster 'n kring voont, meh heer kós 't neet opbringe um zien opinie in mier christeleke zin te formulere: 't waor 'n êter, bleef heer vinde.

Entans: de bedriefsleier, dee häöm aon d'n ingaank via 'n gunstege foto al hartelek welkom had geheite en dee per se ziene ‘gastheer’ wouw zien, had ziech alle meujte gedoon um de klante ech in de keerssfeer te bringe.

Vaan bove tot oonder hóng de zaak vol roej keersklokke en vaan links nao rechs en trök sjogkelde pepèrre dennegreunslingers en floonkerde aon zwart gare gouwe en zèlvere stare, zelfs komete mèt brei stert detösse, en euveral boe mer e leeg pläötske waor gewees stoonte klein kunskeersbuimkes vol ingelehaor, en de winkelmeidskes hadden allemaol groete keersballe aon hun oere bemmele, terwijl de manneleke bedeende stök veur stök e roed jekske, aofgezat mèt vals boont, droge, wie e stèl pas haaf oet 't ei gekrope

[p. 146]

Père-Noëls.

En daobij kloonke vaan achtere, vaan väören en opzij volumineus de keersleedsjes in 't ingels vaan silent en holy en in 't duits vaan hali en halo en zoe noe en daan ouch eint in 't hollands vaan te Bethlehen cheboowren. En ins op de haaf oor de Staar mèt de zwölf Räuber, wat dinkelek e misverstand waor. En wijer djingelde de bells tot 't doedveel.

En op de oonverwachsde mominte stoontste obbins veur 'ne bekans levesgroete kertonge keersmaan mèt e sjèld oonder ziene bevrore baard mèt 'n ‘spéciale aanbieding’ in kerstkransjes-in-zeven-smaken en tanga-slips-voor-de-grotere-maten en in 'nen hook dimmonstreerde 'nen echte keersmaan surprise-kerstkaarten. Este die zoonder erg opevawdes vloog d'ch 'n keersstaar tege d'n staar.

Dao had Miel nog effe stoon kieke en heer had bewoondering gekrege veur d'n demonstrator. Zoe hètde dat toch, meinden 'r. Edere kier es 't 'm lökde um de keersstaar op 'n oug te kriege, leefs vaan ein vaan de klante, lachden 'r z'ch 'n breuk mèt zeve sjuifdeure. Dát waor pas reklaam! De mins zouw wel nörges anders ‘inzetbaar’ zien, dach Miel, meh talente had 'r.

En wijer waore dao nog tute mèt euvergebleven taajtaaj en peperneut-aan-weggeef-prijze en pleepepier, bedrök mèt keersbuimkes en kribbekes, geparfumeerd mèt milieu-vriendelijke dennegeur en op eder derde velke e paar regels oet 't evangelie vaan Lucas, en allein te kriege in combinatie mèt rolle keukepepier, 1 op 2, neet geparfumeerd es zijnde neet zoe naodrökkelek nudeg, ouch bedrök meh noe mèt sjäöpkes en herderkes en keuninge en op eder vel 't vervolg vaan 't evangelie vaan de plee, zoetot me, op 't secreet begonne, in de keuke kós wijerleze. Kunsteg. 'n Vons!

En nylon, perlon, dralon vlinderbroekjes en stelletjes en allemaol veur kerstprijsjes. Neet te vergete wat die euvergreujde kebouters nog te beeje hadde aon knijnsbatse en haozerögke en sjroeteboorste en reeboute en vèssekuut en godwèt wat nog allemaol.

En alles veur niks, of toch bekans.

Meh Miel kaom mer neet in de gooj stumming, al zouw me dat toch werechteg wel mage verwachte boe de zaak ziech zoeväöl meujte getruus had.

Heer zaog wie 'ne chèf mèt 'nen dikke zwarte sjriefstif in zien hand, kaom kieke bij 'ne groete bak mèt keerskranse vaan boterlètter, die al waoren aofgeprijs vaan 5,75 nao 5,50, wie heer iers stoont te tèlle, toen op z'n horloge keek, en toen de fiefteg doorstriepde, nóg ins keek wie laat tot 't waor, toen de 5 doorstriepde en 'n 4 devaan maakde, e paar passe wegleep, weer trökkwaom en achter de 4 nog gaw 'n komma en 50 knuddelde. Hiel suggestief.

[p. 147]

Meh geine ‘snelle beslisser’, dach Miel.

Meh allewel tot dat toch dudelek trop wees tot de keersemes noe wel hiel aonstaonde waor, 't doog 'm niks. Niks te keersstumminge, kaajd wie 'nen iespiezel bleef 'r.

Heer duide ze keerke get gifteg veur ziech oet, get te hel, get te wied, en heer voor 't mins veur 'm tegen 'r achillespeze, wie heer vaan 't tillevisievoetballe wis. 'n Pieneleke en zwake plak.

Ze gaof daan ouch 'ne kwaak of ze aon e mets hóng en drejde ziech langsaam um. Ze kós neet anders.

't Waor e flink meidske vaan achterin de maote feerteg en cup a-b-c-d-e-f-g en ze had e spinsleech vaan 'n döchterke bij ziech.

‘Wat moot dat?’ vroog ze vruntelek, mèt 'n zeker dreiging vaan represailles.

‘Nump miech neet koelek,’ zag Mielke geïmponeerd en timied en op slaag trök in de werkelekheid. ‘Geer bleef inins stoon...’

‘En wat daan nog?’ vroog ze. ‘Maag dat neet? Es iech wèl kieke! Boe steit dat gesjreve, heh?’

Ze waor vas neet vaan adel, dach 'r.

‘Blooj iech?’ vroog ze aon 't keend.

Dat leet ziech op z'n kneeje valle um te kieke.

‘Nein mam. Iech zeen niks,’ rapporteerde ze.

‘Daan heet 'r gelök, de sjelen doedvaller,’ concludeerde mam.

Ze leet 't debij, meh Miel waor behurelek aongeslage.

E paar meter wijer, nao get dinke sjijns, drejde ze ziech nog ins um en reep: ‘De moos oet d'n pupse kieke!’

Miel vloog 't ierste 't bèste sträötsje opzij in. Heer wouw gein risico's loupe. Da's noe keersemes, dach 'r tristeg. Dat had iech nog sjus nudeg.

Meh bij 'n rèk vol reistartele en sjeunwiks druimden 'r weer weg.

Wie ze nao de nachmès gónge, bij de paoters op de Toongersestraot miestal, umtot die zoe sjoen keerskribbeke hadde voont zien ma. In d'n duuster euver straot, um haaf vijf 's mörgens. En es 't daan gesnied had ouch nog...

Sjus 'n awwerwètse keerskaart in 't ech. Mèt plakke leech oonder de lanteries en niks te hure es 't kneerse vaan de snie oonder hun veuj.

Jao, dat waore tije. Dát geveul... 't zouw wel neet mie koume. Waor zeker get wat allein kinder kinne veule. Nou jeh.

De meidskes aon de kassa's hadde in plaots vaan keersballe klökskes aon hun oere en 't waor dao e lösteg gepiep vaan de tèlmesjiene en e getingel vaan keersemes tot 't zoe'nen aard had.

Die vaan Miel waor opgemaak of ze hoeg koorts had, mèt de moond vaan Liz Tailor, meh groeter.

Ze waor neet oonvruntelek, dao neet vaan, meh ze kós mèt al dat plemuursel

[p. 148]

neet lache zoonder gekrakkeleerd te weurde en dus keek ze of ófwel häöre leefste ófwel häören hoond waor euverrije.

Wie heer aofgerekend had en ze keerke weer ingelaoje zag 'r toch mer:

‘Zaolege keersemes.’

‘Ouch zoe,’ zag ze. Wijer dorf ze sjijns neet goon.

Ze zal 't wel good bedoele, dach 'r. Die kinder drejje toch ouch dóór op zoe'n daog.

Op de parkeerplaots duiden 'r ze keerke achter z'nen oto en begós euver te laoje.

‘Höb d'r neet 'ne gölde?’ vroog eine achter 'm.

Heer kaom rech vaanoet de kofferbak en drejde z'ch um.

't Waor 'ne vijzen awwe maan. In Peries poëtisch 'ne clochard, hei 'nen ‘dakloze’.

Heer zaog oet veur mèt gein tang aon te pakke, mèt 'ne wèlle grijze baard en lang haore, vaanoonder 'ne versleten hood euver de kraag vaan z'ne jas, of wat daoveur mós doorgoon.

Zoe te zien had 'r gein euverhumme oonder de sjerp die heer um z'n keel had gedrejd.

‘Iech höb geine gölde,’ zag Miel.

't Waor woer. Heer had allein nog e paar knepkes vaan 5 en 'n euverhummesknuipke in z'ne portmenee. 't Had nog sjus gegaange aon de kassa.

‘Fiefteg cent?’ zag d'n awwe hoopvol.

‘Ouch neet,’ sjöddelden 'r mèt z'ne kop.

‘Döbbelsje?’ perbeerde 'r nog.

Z'n dóffe uigskes en ze sjeif köpke maakde Miel zoe weik wie boter inins.

Heer sjaarde nao z'ne portemenee.

Iech bin gek, dach 'r. Hartstikke!

Heer duide de kerel e breefke vaan hoonderd in zien vojl han.

‘Hei, dat is al wat iech höb,’ zag 'r.

‘Dat is... dat is... hoonderd gölde? Hoonderd gölde?’ stamelde de mins.

‘Umtot 't mörge keersemes is,’ zag Miel.

‘Is 't mörge keersemes? Godverdomme! Dat wis iech neet. Hoonderd gölde...’

‘Wat geiste demèt doen?’ vroog Miel, toch nuisjiereg.

‘Wat gaon iech demèt doen? Wat iech demèt gaon doen? Mèt die hoonderd gölde? Haaaa...!’

Heer froemelde bij z'n oer 't breefke inein in z'n voes, streek 't weer glad op z'ne knee, vawde 't in vere en duiden 't deep in zien broketes.

‘Iech kin toch demèt doen wat iech wèl, heh?’ vroog 'r get angsteg.

[p. 149]

‘Alliech!’ zag Miel, ‘'t Is vaan diech.’

‘Daan zal iech uuch dat vertèlle, meister. Iers gaon iech nao Zjo. Dao haol iech m'ch 'n groete poortie frit. Mèt zoer sajs. En 'n frikkedel mèt majjenais.

En daan... daan nog ein. Mèt 'n kerkèt en kedzjup...’

Heer zeiverde op z'ne jas en veegde mèt de mouw z'ne moond aof.

‘Dat is daan veur... - heer tèlde op z'n vinger - ach gölde zoeget. En es iech nóg hoonger höb... pak iech m'ch toch gewoen nóg ein. Wat kin dat verdomme?’

Heer voolt in zien tes, haolde 't breefke weer droet en bekeek 't vaan alle kante.

‘'t Is ech, heh?’ vroog 'r. Ze hadden 'm zeker al dèkser veur de gek gehawwe.

‘'t Is ech en 't is vaan diech,’ zag Miel. ‘En daan?’

‘Zal iech uuch zègke, meister. Zal iech uuch zègke. Daan gaon iech nao d'n hippe vogel. Dat is dao-achter.’

Heer wees wied-eweg.

‘En dao, meister, dao gaon iech miech ins hartstikke zaat zoepe. Dat maag toch, heh meister? Dat maag toch zeker, heh? 't Is mörge toch Keersemes?’ ‘Diech maags demèt doen watste wèls,’ zag Miel get twiefelend.

‘Nou daan. Daan houw iech miech dao bij d'n hippe vogel toch e stök in mien...’

'r Wachde en keek Miel vaanoonder z'nen hood taxerend aon.

‘In d'n hakke,’ zag dee mer gaw. Mörge waor 't keersemes en heer voont tot de vent 't toch wel e bítteke fetsoundelek kós hawwe.

‘Sju-u-us!’ reep de maan content. ‘Dat is noe sjus wat iech zègke wouw, meister. In mien... hakke.’

't Kloonk dudelek oonweneg.

‘En daan?’ vroog Miel weer. Heer woort wie langer wie mier geïntresseerd. 't Verbaasden 'm en benajden 'm tegeliekertied tot me sjijns ouch zóe Keersemes kós viere.

‘Jeh daan...’

De maan lachde. 't Kloonk of 't örges vaan oet ziene boek kwaom, heis, ingehawwe, get stiekem plezereg.

‘Daan, es iech nog kin heh, daan gaon iech mèt d'n hippe vogel...’

Heer wees mèt z'nen doum de loch in.

Miel kinde d'n hippe vogel neet, meh heer dach toch tot 'r de mins begreep.

‘Neet... neet nao de kèrk?’ vroog 'r tege beter weten in.

‘Nao de kèrk? Biste besodemieterd? Dao höb iech toch geinen tied veur?’ Miel goejde de kofferbak touw.

‘Alloh,’ zag 'r. ‘Ammezeer d'ch mer ins. En... zaolege Keersemes.’

‘Ouch zoe, meister,’ zag de maan. ‘Ouch zoe. En bedaank nog. Dat zal iech

[p. 150]

d'n hippe vogel ins vertèlle. Zalste die zien loere. Die is wel te vertrouwe, wètd'r. Die lóks miech m'n cent neet aof. Niks veur niks, zeet ze altied. Meh ze besodemietert d'ch neet. Dag meister. Zaolege... zaolege Keersemes.’

Heer drejde z'ch um en góng op weeg nao Zjo. Oonzeker hoort Miel häöm zinge:

‘En jij moet niet zo draa-aaje...’

Gek, dach 'r, achter 't stuur, tot iech 't noe wél höb. Boeveur noe? Deen awwen oonnöt mèt z'nen hippe vogel kin miech dat toch neet gegeve höbbe? Meh... iech höb 't!

Heer drejde de sleutel um en de motor begós te bromme.

'r Perbeerde ziech de keersaovend vaan de zwerver veur te stèlle. 't Lökden 'm neet. Te ‘ver van mijn bed’ dach 'r.

Heer dach aon de winkel mèt ze leech en ze meziek.

Stèllekes begós heer in zien eige te zinge.

En jij moet niet zo draaie, zóng 'r.