| |
| |
| |
Vryheid.
Maar indien gy ook kondt vry worden, gebruikt (dat)liever.
Corinth: VII. 21.
Door 't witte Feestgewaad beeldt de eedle Vryheid af
Dat, zy vernoegd van Ziel, in voorspoed leeft en blyheid.
De Hoed verstrekt een schets van 't Pand dat Rome gaf
Den losgelaaten Slaaf, ten teken zyner Vryheid;
Gelyk het Juk, hier door haar voet vertreên, hoe zy
Het yzren Juk verfoeit der harde Slaaverny'.
Onder alle beweegingen, die God zyne Schepzelen heeft ingeboezemd, munt de zugt der Vryheid uit. Al wat 'er leeft en adem schept op den wyden Aardbodem wil gaarn vry en buiten banden leeven, inzonderheid de Mensch. — Hy die tot Vryheid geschapen schynt en om niemand te dienen dan als zynen God, mydt alle Slaaverny zo veel hy kan.
K. Brandt. | |
| |
Ik zing voor vryheidminnende Ooren.
De Vryheid, steun der Maatschapy',
Die, uit Gerechtigheid geboren,
Nooit bukt voor 't Juk der Dwinglandy',
De gouden Vryheid, die in 't schikken
Van Huis en Handel en Gedrag,
Geen Nukken volgt van vreemd gezag,
Maar ongestoord zig mag verkwikken
In de eedle vrugten van haar kunst of noeste vlyt:
Myn Dichtkunst streelt geen Dwingelanden,
Zy vleit hen nooit om eer of gunst.
De Poëzy wraakt slaafsche banden;
De Vryheid blyft vriendin der kunst.
Men kweekt het best in vrye lugten
Daar Dwinglandy geen Onweer wekt,
Of 't licht der Weetenschap bedekt,
De schoonste en nutste Lettervrugten.
De Nachtegaal wordt meest in 't vrye Bosch gehoord
Daar niets zyn' Zanglust stoort.
| |
| |
ô Vryheid! Vreugd en Troost van 't Leven,
Fontein van aardsche Zaligheên,
Geschenk, van God den Mensch gegeeven,
Vermaak der Velden, Lust der Steên,
Gezegend zyn die heuglyke Oorden
Waarin uw heilzon nimmer daalt,
Daar 't Volk, door uwen glans bestraald,
Alleen door Rede-en-Liefdekoorden,
En nooit door wreeden dwang, als 't redeloos gediert',
Geleid wordt en bestierd.
Gy dekt de trouw der Burgerye,
Met een geheiligd Wapenschild
Waarop de magt der Dwinglandye
Vergeefs haar scherpe pylen spilt,
Gy hoedt den Wakkren Ingezeten
By alles, wat hem de Almagt schenkt,
Hy leeft, en werkt, en spreekt, en denkt,
Zo als zyn eerelyk geweten,
Dat dwang nog kluister dugt van 't breidelloos bewind,
Het nut en heilzaamst vindt.
| |
| |
De zuivere Onschuld ligt verwezen,
Daar Eigen willekeur gebiedt:
Heeft, daar ge heerscht, geen leed te vreezen,
Den Magteloozen drukt ge niet,
Elk leeft in zyn bezitting veilig,
't Zy arm of ryk, 't zy groot of kleen,
Elk zorgt voor 't nut van 't Algemeen.
Het Recht der Schaamlen wordt zo heilig
By u geacht, als 't Recht van Hem, die tydlyk goed
Gy doet den nutten Handel leeven;
De Koopmanschap, die Landen schraagt;
Wordt best door 't vrye volk gedreeven.
Zy schynt gelyk een fiere Maagd,
Die, niet gedwongen maar gebeden,
Niet hard gehandeld, maar gestreeld,
Haar gunst haar' Minnaar mededeelt.
Die schoone zal in land-of-steden
Nooit tieren, daar de lugt, door Dwinglandy besmet,
| |
| |
Nooit zult gy haare welvaard drukken,
Gy laat den Koopman, ongestoord,
De vrugten van zyn' arbeid plukken:
Dies breidt hy, door u aangespoord,
Ten beste zyner Landgenooten,
Den Handel, daar geen dwang hem stuit,
Met winst naar Oost-en-West uit.
Hy vreest geen Kneevlaardy der Grooten,
Leeft Zeeman, Kunstenaar en Ambachtsman ten nut.
Gy kweekt den bloei der Weetenschappen,
Gy zet haar' Onderzoeker aan,
Om, onvermoeid, met nyvre stappen,
In 't spoor der Oefning voort te gaan.
Nooit tracht ge 't edel Zielsvermogen
De Rede, nooit de Denkenskracht
Te dwingen, door een vreemde magt.
Elk laat ge zien uit eigene Oogen.
By u is niemand, om de vrugten van zyn' geest,
Voor 't woest geweld bevreest.
| |
| |
Gy Kroont doorluchtige Verstanden,
Beloont hun vlyt met schat of eer:
Vooral, als 't nut der vrye Landen
Bedoeld wordt, door hun schrandre veer.
De Slaaverny mag Domheid kweeken,
Op dat geen Slaaf in 't moeilyk werk
Zyn keten breek', zyn onheil merk',
Gy poogt een klaarer licht te ontsteeken,
Verdryft de Onweetendheid en 't blind vooroordeel vliedt
Gy leert de Volken dapper stryden;
Bezielt hen met meer heldenmoed.
Terwyl ze geen gevaaren myden,
Om eigen Haardsteên, goed en bloed
Te dekken voor uitheemsche Magten.
Wat bystand kan het wreed geweld,
Wat hulp, in 't rookend Oorlogsveld,
Van zwaargedrukte Slaaven wachten?
Wie vecht niet willig, daar zyn hart van liefde brandt,
| |
| |
Gy dekt den Godsdienst voor gevaaren,
En bergt zyn Kindren in uw schoot,
Als zy, door Aartsgeweldenaaren
Vervolgd, van alle hulp ontbloot,
By u weer ruimer adem haalen.
De Dwinglandy voor reden doof,
Zal ligt het dwaalend bygeloof,
Als 't haar verheft, doen zegepraalen.
Ligt wordt haar Beelnis zelf' door 't dom en wuft gemeen,
't Is Huichlary, 't is Godtonteering,
Die, door 't geweld, wordt voortgezet;
Geen Godsdienst, die, naar Jezus leering,
Ons bindt aan zagter Liefdewet.
Dies wraakt ge 't dwingen van 't geweten,
De Waarheid, die u 't meest bekoort,
Wordt onverhinderd aangehoord.
Zy vreest by u geen boei of keten,
Zy spreekt door Bygeloof nog Dwinlandy gekrenkt,
| |
| |
Wie moet dan 't Oord niet heilryk achten,
ô Vryheid! daar ge uw' zetel vest,
Daar onafhanklyke Oppermagten
Nooit krenken 't Algemeenebest,
Daar Deugd, door vast gestaafde Wetten,
Beloond, en de Ondeugd wordt versmaad,
Daar yder het belang van Staat
Zal boven eigen voordeel zetten,
En onvermoeid het heil der Maatschappy zoekt,
Maar Dwinglandy vervloekt?
Bewaart, ô vrygevogten Landen!
De Vryheid, meer dan goud geacht,
Toont yder die haar aan durft randen
Dat u, als 't waardig Nageslacht,
Als Zoonen van uw braave Vadren
Die Haar, van Godsdienst vergezeld,
Verlosten uit het Spaansch geweld
Dat u hun bloed nog straalt door de Adren
Bukt nooit voor 't Slaafsche Juk: zo bloeit uw vrye Staat,
Tot al het aardsch vergaat.
|
|