|
| |
XXX.
‘Au, au, au!’ gilde de douairière van Nebdal onder de danige kneep van Vagebond, die, zulk werk niet gewoon, vingers en duimen maar zette, waar-ie 'n houvastje zag. De oude dame spartelde, brulde, verweerde zich haast. Doch Vagebond, in 't zweet, z'n keurigste overhemd luchtend, hield niet af, kneep, beukte, pakte aan in 't wilde, hèm 'n zorg, of de gemartelde te keer ging als 'n stuk slachtvee. Hè, daar kikkerde je van op. Dat was nog eens wat anders dan arbeid des geestes! 't Maakte je zoo lekker, man, of je dezelfde mensch niet meer was. Ja, worstelen moest verrukkelijk zijn! Hallo, maar weer toegetast. 'n Veld van hobbelige glibberheid lag voor 'm, waarin-ie maar te verzinken had,
| |
| |
werk te vinden voor z'n graag-bezige handen. Hallo, vingers en duimen geweerd, dat 't krampte. 't Was 'n feest!
Met open oogen lag de douairière. In 'r groeide ontzetting. Groote hemel, wat hadden ze 'r dàar voor masseur gestuurd? De man hield er 'n methode op na, 'n methode! Hij was met z'n handen overal te gelijk, aan 'r kuit, 'r arm, 'r zij, drukte, of-ie 'r geen adem gunde, duwde 'r soms, onbewust, 'n elleboog in den mond, dat ze er van kwaadaardigheid haast in gebeten had. Van welke school was die man? De effleurage paste-ie gansch niet toe; ook de massage à friction leek niet bijster naar z'n zin te zijn. De pétrissage daarentegen - au, au! - en de tapotage vooral - o, God, zoo'n moordenaar! - vielen bijzonder in z'n smaak. Alsof-ie 'n gehaktbal te pakken had, dien te kneden 'n lust voor z'n vingers was! Alsof ze 'n portie spinazie vertegenwoordigde, die te hakken op 't blok z'n aangenaamste verpoozing uitmaakte. Hij kneedde, klopte (liefst met den kant van z'n handen, zooals ze op 'n vroolijk avondje wel eens de piano bespeelden ter uitvoerig van de.... Noemden ze dat niet de biefstukwals?), knauwde, klopte, trommelde - au, au, au! - om onder te bezwijken. Daar greep-ie 'r, nee maar, liet ze zeggen op zij in 'r rug, dat ze 't uitschreeuwde, zich wringend. Hohohoho! Dat hield ze niet vol, ze zou er in blijven. ‘Hohoho! O, God! Meneer! Au! Hé-é-é! Oooooo!’
Nu hield Vagebond toch even op. 't Mensch spartelde onder 'm, alsof ze 'm nog ontglippen ging. Ook voelde-ie z'n armen, moest wat heen en weer loopen,
| |
| |
nieuwe krachten te vergaren. 'n Lust, 'n lust! Voetbal kon geen grooter ontspanning geven.
Stil lag de douairière, achter adem. Goddank, 't was voorbij. Straks zou ze 'm wel zeggen dat ze op diè manier geen verdere massage verlangde. Was ze 'n klavier? Maar eerst even uitblazen! Hè, hè, hè, hè!
In 'r voorkamer poseerde de freule. Jules Stoffers, de meer en meer en vogue komende portrettist, schilderde 'r in opdracht van den graaf van Montrose. Z'n fluweelen buis aan, dat 'm 'n wel gewilde, uiterlijke artisticiteit gaf, zat daar 't nog jeugdige lid van Purpurae Amori in 'n houding van respect, admiratie en ook wel gestreeldheid. Hij raakte bekend onder den adel, dat-ie z'n bestellingen haast niet af kon. En dat op zijn jaren! Z'n puntbaardje groeide er weelderiger van, z'n bewegingen kregen iets geaccentueerders. Z'n oogen, die zoo zacht konden zien, of ze enkel op zij, fluweel en zulke soupelheden tuurden, stonden met meer bewustheid. Nog wat aangepakt, met 'n duwtje rechts en links, en Jules was arrivé! Op zijn leeftijd mocht dat 'n uitzondering heeten.
Telkens gaf-ie de freule even rust. Zulke modellen moest je niet te zeer vermoeien. Als 't kon, diende 't 'n verpoozing voor haar te blijven, dat zitten voor 'r portret. En, op zijn manier wel 'n beetje poseerend - hij kneep de oogen half dicht, 't hoofd achterover, bekeek beurtelings z'n onderwerp en 't doek, maakte daarbij geluidjes die van eenige bewondering getuigden voor beide, in 't kort, was de schilder - bracht-ie 't gesprek bij voorkeur op 't aanstaande groote feest in
| |
| |
Purpurae Amori. O, 't beloofde van 'n richesse te worden, fameus! Gewerkt dat er aan werd! Freule zou verbaasd staan, als ze zich 'n denkbeeld kon vormen van de voorbereidingen, aan zulk 'n avond verbonden! 't Was gewoon écrasant. En wat ze al niet op zìjn schouders laadden! Freule kon 't misschien niet gelooven, maar, om slechts één ding op te noemen, hij alleen had de teekening van over de dertig costuums! En 'n stoffen uitzoeken, 'n regelen, 'n bedenken van kleuren! Hij was de ziel, de groote beweegkracht. Dat zei-ie wel niet zoo aan de freule, uit bescheidenheid, maar freule kon 't toch gemakkelijk opmaken uit z'n woorden, z'n gestes, z'n mimiek. Ja, ja, dat Purpurae en die Jules Stoffers....! Zat-ie zelfs niet in 't bestuur? Zoo jong en al zoo beroemd! Meer en meer raakte freule er van doordrongen, dat ze geportretteerd werd door wat men gewoonlijk zonder omhaal ‘het genie’ noemt. 'n Alleraardigste attentie van Charles!
Tot driemaal werd Stoffers gestoord in z'n aandacht. Wat was dat voor moordgegil, dat-ie daar vernam? Hij keek freule aan met oogen, die vroegen. Doch die ging er niet op in, scheen 't heel gewoon te vinden. Maar hemel, zulk geschreeuw! Gebeurden er vreemde dingen in 't huis?
Op 't laatst echter, als 't hulp-geroep bepaald angstwekkend werd, stond freule toch op, excuseerde zich even, verdween. Stoffers gevoelde zich niet te pleizierig.
Na 'n minuut of wat keerde ze terug, met dokter Vogelaars, dien ze op de gang had ontmoet, terwijl-ie
| |
| |
op weg was naar mama. Hij trok z'n gezicht tot 'n groote verwondering, vroeg met z'n gewonen, leuken spot, die nooit gansch merkbaar aan den dag trad, of mama.. hm.. nu nog groeistuipjes kreeg. Doch Hélène, die - van meisje-af had ze 'm al gekend - graag 'n grapje van Vogelaars verdroeg, lichtte 'm in. 'n Nieuwe masseur. Hoe die heette, vroeg de dokter en hij keek, z'n lorgnet op, even naar 't werk van Stoffers, dien-ie meer had ontmoet en nu met z'n overlegde bedaardheid de voorvingers drukte. Iemand met 'n.... 'n theaternaam, verklaarde Hélène. Hoe ook weer? O, ja, Ludovicski. Aanbevolen door de barones van Priktum en.... en.... (dit kwam er iets aarzelend uit) de gravin van Montrose. Vogelaars keek op. Ludo.... Ludovicski? Daar had-ie nooit van gehoord. Kom, hij ging eens kijken.
Als de dokter bij de douairière binnentrad, kreeg-ie den indruk, of er geworsteld, gevochten werd. Meneer Ludovicski wièrp zich op z'n prooi, beukte, zooals stokvisch nooit onder handen werd genomen. De douairière, met 'n keel als 'n schelvischwijf, verzette zich, trachtte op te komen, doch vergeefs. 'r Pafzakkerigheid, eenmaal op den rug, kon de duwkracht van den razend enthusiasten Vagebond, die met elken mep 'n nawee van z'n wat overspannen geestes-geproduceer voelde verdwijnen, niet keeren. Toch waagde ze telkens weer 'n poging, waarbij 'r worsterige flapheden en plooi-volle rondingen zóó hutspottig manoeuvreerden, dat 't verwonderen moest, hoe-ie onder die over-vetheid niet van streek raakte. En meneer Ludovicski begeleidde zijne
| |
| |
mishandelingen met uitroepen als: ‘Tsa, daar gaat weer 'n flesch port! - En, wacht eens even, wat hebben we nu te pakken? Haha, 'n halve fazant! D'r uit met 't gezwel. En hier? 'n Heel souper, Goddank! Heer in den hemel, wat 'n riool van overdadigheid! Hoe spuiten we die schoon?’ en hij gaf weer 'n klak op dij en belendendheden, dat z'n hand er van tintelde. Dokter Vogelaars, één lorgnet van verbazing, keek en keek. Heette dat masseeren? In zìjn jongen tijd noemden ze dat 'n vreeslijk pak rammel. Ja, alles gaf zich tegenwoordig maar voor deskundige uit. 't Had er waarachtig veel van, of de barones van Priktum, uit wraakzucht over 't een of ander - o, daar had je 't al! Hij kwam immers ook van de gravin van Montrose? - iemand gezonden had, die 't oude mensch eens geducht toetakelen moest. O, 't zou 'r geen kwaad doen. Integendeel! Maar toch, als je daarvoor misschien nog 'n hoog honorarium dorst vragen? Ja, als je wat toe betaalde, dàn!
Vogelaars kuchte. 't Ging te loor in 't alomme strijdrumoer. Daarop verzette-ie ruw 'n stoel. Vagebond, die juist 'n seconde uitblies van 'n te krachtige kneep zijner hand-geledingen, keek om. In 't eerst, nog in 't vuur van z'n wreedaardsgenoegen, zag-ie niet duidelijk. Doch in elk geval, daar stònd iemand. Hij keek scherper. Herkende dan. Hé, dokter Vogelaars? En boog.
De medicus, verrast, tuurde zwijgend. Waar had-ie dat gezicht meer gezien, doch dan niet zoo gevlamd, nat van haar en huid, één zwemmende ontreddering? Tòt-ie zich herinnerde. En 'n breede lach barstte over z'n kaken uit, 'n stille pret-bolling, welke z'n toch al
| |
| |
vol gelaat nog iets extra's welgedaan-César-achtigs gaf. Hij begreep! Kostelijk, 'n ui! De pias van de van Priktum's - hij had 'm daar 'n paar maal bijgewoond in z'n fort, toen smakelijkst, mèt 'n verholen geniepigheidje, gelachen om 'n heel ondeugend verhaaltje van 'm, waarvan de aardigheid was, hm, hm, dat... enfin, dat kon je in gewone woorden zoo niet vertellen -, dat heer Vagebond, zooals-ie genoemd werd, gaf z'n spotternijen nu lucht op 't kraakwagige, hoewel zeer gesmeerde lichaam der oude van Nebdal. En straks moest-ie zeker verslag uitbrengen op 't Hooge Hout. 't Was 'n historie! Uitmuntend! Alleen, hm, hm, wat àl te!
Medicus en masseur betrachtten elkaar zwijgend, traden wat terug van 't ledikant. Vagebond, uit Vogelaars' houding opmakend, dat die geen spelbreker zou zijn - dokters en geheimen waren één. Dat bracht hun vak zoo mee - glimlachte beminnelijkst, 'm toch vooral niet van zienswijs te doen veranderen. En Vogelaars, geducht geamuseerd, had moeite, daar niet in luide ophikking blijk van te geven. De douairière kreunde, zwaar, lam getapoteerd, leek 't wel. Hm, hij moest toch eens gaan kijken, of die grappenmaker 't niet te bont had gemaakt. Als medicus - hij mocht dan wàt door de vingers zien - kon-ie toch niet toestaan, dat z'n patiënte tot murw werd gereduceerd door 'n... 'n amuseur. Ze lag toch niet buiten kennis? Met 'n beginnende ongerustheid trad-ie op de geslagene toe, humde, sprak iets. Als dit niet genoegzaam hielp, lei-ie z'n hand, zacht opmanend, op den ontblooten schouder, welke
| |
| |
naar 'm was toegekeerd. Nu echter werd-ie snelst gewaar, dat de bewoonster van de Oude Gracht op geenerlei wijs van 't tijdelijke aan 't scheiden was, en wel zóó dat er geen twijfel overbleef. De douairière toch, die slechts kreunde van te smadelijke geraaktheid, wist, toen ze zich daar opnieuw door den masseur bedreigd dacht, niet, hoè gauw genoeg op te komen. Tot 'r vreugdige verwondering geen tegenstand vindend, kantelde ze met al 'r zwaarten op en, nog te verbouwereerd om te zien, of ze God dan wel goed mensch voor zich had, diende ze daar den zeer beteuterden dokter Vogelaars 'n watjekou toe, welke aàn kwam, 'm z'n lorgnet deed verliezen en, vóór-ie die terug had, was-ie in 't bezit van nog 'n drie, vier zulke lieflijke tegemoetkomingen, welke maar al te tastbaar bewezen, hoe de douairière nog lang niet gansch van de wereld was. Zoo nam de dokter 't loon in ontvangt van den masseur. In gewone gevallen wordt dit gedeeld.
Toen Vogelaars mèt meneer Ludovicski de schoonuitzichtige woning verliet - de douairière wilde den beul geen minuut langer in huis hebben, huilde ze. En Vogelaars, wat bekomen van de ondergane kastijding, wilde er althans dàt nog van hebben, dat-ie in z'n rijtuig omtrent al de finesses der pas afgespeelde klucht werd ingelicht - zat freule Hélène nog in 'r lieflachende pose tegenover den minstens even beminnelijk grijnzenden Jules Stoffers, die, nee maar, zonder freule of zichzelf te vleien, van dit portret iets hoopte te maken, dat.... dat.... enfin, 'n klein chef-d'oeuvre. Freule, geduldig, gaf 't aangenaam fluweelen lid van
| |
| |
Purpurae Amori 'n extra half uur. In elk geval was de behandeling, die zij onderging, minder pijnlijk dan die, welke mama daar juist te doorstaan had. Dìe bewoog zich zeven dagen lang zeer kreunig.
|
|
Auteursrecht onbekend