Hofstad. Deel 1

XI.

Mademoiselle Paulin - eiglijk Greta Berghuis, doch dat stònd niet op 't affiche, - de bekoorlijke demi-

[p. 74]

caractère van 't opera-ballet, net thuis van de repetitie, keek verwonderd op, toen ze daar op 'r tafel alweer, in vaas gezet, 'n tros allerheerlijkste bloemen vond. Dat werd te gek den laatsten tijd. Van wien nu weer? Niet van den baron van Liktum Priktum, want die deed er altijd 'n kaartje bij. Misschien van 'n onbekenden aanbidder dus? Dan zou die wel spoedig den sluier van geheimzinnigheid opheffen, dra in al z'n onweerstaanbaarheid voor 'r verschijnen. Dat was ze gewend. Ze kènde die bescheidenheid van de zich-achteraf-houders!

Mooie bloemen anders! Even ruiken. Hè, die geur.. Tiens, wat lag daar op tafel? Dat had ze nog geen eens gezien. 'n Klein pakje. 't Adres... Haha! Tiens, tiens! Alweer? Wat wou die man toch van 'r? En nu niet alleen bloemen - want die zouden òok wel van hem zijn. Ze zou straks even vragen - nee, 'n cadeau! Wacht, ze moest 't openmaken. 'n Schaartje, gauw! De touwtjes door. Mooi! 't Papier eraf en... 'n boek! Hè! 't Stelde 'r toch wel wat teleur. Vaag had ze gehoopt op 'n sieraad, 'n aanvulling voor 'r toilet-tafel of iets dergelijks. Maar 'n boek! Wat had ze daar nu aan? Ze lei 't, teleurgesteld, alweer neer.

Ze zette zich even, bukkend, knoopte 'r laarsje los. Dat knelde 'n weinig. Ze zuchtte. Hè, straks weer op reis. Dat was 'n sjouwen tegenwoordig met die opera. Je had er soms wel eens genoeg van. Nu, alsjeblieft! 't Kostte vaak moeite, je illusies over je vak te bewaren. Dat wisten de buitenstanders zoo niet. Maar zìj wel, o jé! Enfin, als 'r solo-dans in ‘L'Hercule’ 't 'm nu

[p. 75]

maar deèd. 'n Artiste had veel over voor 'n triomfje!

Zich oprichtend, keek ze toch weer van op zij naar 't boek. Hoe heette 't? Hè? ‘'t Menschje door George Kapel.’ Hé, maakte-ie die dingen zèlf? Daar moest toch bepaald 'n boel werk aan zijn. Nu, 't zag er netjes uit. Dat moest ze zeggen. Zoo'n bandje stònd wel op 'n tafeltje. En, heusch, ze vond 't attent, zooiets te zenden. 't Was zelfs vleiend. Ofschoon, als je iemand nooit gezien had! Maar was d'r geen briefje bij? Ja, natuurlijk! Dat had ze toch dadelijk moeten begrijpen!

Ze hield 't briefje in de hand, aarzelend. Zou ze lezen? Hè, ze had nu toch wel wat beters te doen! Ze moest nog inpakken voor de reis en veel tijd was er niet. En als-ie weer zoo schreef als gister! Van die enge dingen. Ze begreep er de helft niet van, had eiglijk gedacht, dat 't van 'n halven gek kwam. Maar als-ie nu boeken schreef! Ja, dan moest-ie wel heel erg geleerd zijn!

Ze stond op, liep naar de deur, riep in de gang: ‘Moe, hebt u nog koffie?’ Van uit 'n achterkamer kwam antwoord, gedempt, op lieven toon. ‘Wat zeg je, kind?’ - ‘Of u nog koffie hebt! Toe! 'k Ben òp van de repetitie’. - ‘Wacht, dadelijk, kind! Effe geduld! 'k Heb zóó.’

Hè, Goddank, dàt kreeg ze dan tenminste nog! Vlak voor 't raam liet ze zich - schandelijk, zoo lui als ze was! - op de zwart-trijpen canapé vallen, strekte zich, leunde 't hoofd achterover, tuurde langs de drie-armige gaslamp naar 't plafond zonder te denken, 't briefje nog altijd in de hand, dat ze voor 't moment vergeten was. Hè hè, ze vòelde d'r beenen.

[p. 76]

Mademoiselle Paulin leefde in 'n zeer burgerlijk milieu. 'r Vader was dan ook kroeghouder geweest, had zich daarna opgewerkt tot 'n café, waarin nogal artisten kwamen. Vandaar waarschijnlijk dat Greetje vocatie had gevoeld voor 't ballet. Hoe kwam ze er anders aan? Vóór dien had nooit 'n Berghuis met de beenen gewerkt.

Vader was nu al jaren dood. De weduwe met de twee dochters - de andere was sinds getrouwd, leefde in 'n andere stad - bleef best achter. Ze bewoonde dan ook 'n flink bovenhuis in 't oudste stadsgedeelte, wel niet deftig gelegen, maar voor haar doen was 't al heel welletjes. En ze behoefde er niets van te verhuren. Dat geluk had niet 'n ieder. Met 'r overtalrijke meubels - 't café met de bovenwoning was onmènschlijk groot! - had ze de kamers zóó volgepropt, dat 't 'n rijk gezicht gaf. 't Was soms wel wat moeilijk, er door heen te komen, maar enfin! Alles liever dan kaalte! Ja, ze was nu in goeie doen. En, waar ze zelf over niets meer te tobben had, leefde ze gansch voor 'r dochter, Greetje, de artiste, die groot zou worden. Heel groot!

Dat hadden ze samen zoo besloten, zij en 'r dochter. En 'n glimpje van de gedroomde toekomst liet zich al zien.

Van grootheidswaan kon men Greetje niet betichten. Doch ze had 'n willetje, zòu réusseeren. Gauwer dan ook dan ze had durven hopen, was ze opgeklommen tot tweede danseuse. 't Was waar, feitelijk was ze er nog niet heelemaal rijp voor. Dat zei monsieur Hippolyte 'r dikwijls genoeg. Doch waar ze op 't moment voor 't geld, dat zij verdiende, aan de opera geen betere

[p. 77]

konden krijgen, had Bijlman, met 'n energieken trek op z'n rood brandweermannenhoofd, bevolen, dat 't maar mòest, vooruit! En ze pakte aan, kranig, leerde zoo snel, dat monsieur Hippolyte, die in z'n tijd 'n baas was geweest, 'r 'n enkele maal complimenteerde, wat 'r weer troostte over de angstige blikken, die meneer Lesage dikwijls op 'r beenen wierp van tusschen de coulissen. Wat men door ijver en wat talent machtig worden kon, bereikte ze. Maar of er 'n danseuse noble in 'r zat? Liet ze echter niet alles in eens willen!

O, ja, dat briefje! Kom, ze moest 't nu maar even lezen. Ze ontving wel meer van die malligheden, kon er best tegen. 't Zou 'r hoofd niet op hol brengen, nee. Ze was, al gaf 't in hààr carrière dan ook vaak moeilijkheid, 't te blijven, 'n braaf, voorzichtig meisje, practisch aangelegd, met 'n tikje burgerlijke berekening zelfs. 'r Vader was immers 'n Berghuis!

Toen las ze. Ze begreep 't eerst niet goed, las nòg eens. Tot 't 'r eindelijk eenigszins duidelijk werd. 'n Rare, die George Kapel! Hij schreef:

‘Ik ben maar 'n klein menschje. O, dat te weten, doet soms pijn, heel intens. Ik word nooit groot als 'n Louis Poepjes. 't Is wel hard. Maar is 't al niet veel, George Kapel te zijn? In mij is ook schoonheid, doch heel teere, zòo fijn, dat ik er zelf vaak bang voor ben. 't Zal nog breken. En wie repareert 't dan?

Ja, 'k ben maar 'n klein, zwak menschje, dat enkel om wat schoonheid schreit. Ik snak er naar, o God, zoo vreeslijk, dat snapt geen mensch. Snap ik 't zelf

[p. 78]

wel? 't Gaat me soms te hoog. Ik moest 'n bloem zijn, geloof ik.

Uw been, mademoiselle Paulin! Ik adoreer 't. 't Heeft me gisteravond heèl, heèl gelukkig gemaakt. Toen ik 't zag, van onder dat tulen rokje, dat 'n droom is van schuim, crême - ik bedoel geen taartjes, mademoiselle! - heb ik geweend. Hebt ge 't niet gezien? Ik zat op 't balcon, links, voorste rij. Dat been, mademoiselle, ìs schoonheid. Zoo fragiel! En niet te mager ook. Daar houd ik niet van. Neen, van 'n heel intense charme. O, God, dat been!

Denk niet, dat ik u om die gewone, vunse, aardsche liefde smeek. O, neen, zoo ben ik niet! Ik zoek slechts 't diepste-innerste van de menschelijke ziel. En daar zijt ge heel rijk aan, mademoiselle. Misschien weet ge dat zelf niet? O, ik wist 't vroeger ook niet van hem, die zich George Kapel noemt. Maar nu ben ik er zeker van, nu ik mijn eigen boekjes lees.

Wilt ge bijgaand eens inzien? 't Zou me zoo gelukkig maken, mademoiselle! “'t Menschje”. Er staat veel van mezelf in. Zou 't u interesseeren? Ik hoop 't maar! 't Boekje gaat al heel aardig. De Hofstadsche jongemeisjes dwepen met mij. Kan ik 't helpen? 't Is de schoonheid, die uit me spreekt. Als de critiek 't nu maar goed vindt! Zouen ze? Wim Pielewiet heeft indertijd heel gunstig geschreven over mijn eerste novellen. En dit is zooveel beter, zoo, hoe zal ik 't zeggen, zoo zoet. (Nu moet ge weer niet aan taartjes denken, hoor! Bloemen kunnen oòk zoet zijn).

O, ja, bloemen! Daar houdt ge zeker van? Ge zijt

[p. 79]

er zelf een, 'n zeer schoon-stengelige. O, God, dat been! Hierbij wat losse (bloemen, bedoel ik). Zult ge ze in uw slaapkamer zetten? O, daar bedoel ik niets leelijks mee! Versta me wel! Als ge 's nachts rust, niet waar, ligt toch ook uw ziel? Nu en daàr is 't me enkel om te doen.

Waarom schrijf ik dit eigenlijk? 'k Weet 't niet! 't Komt vanzelf, uit m'n binnenste, net als m'n boeken. Dient 't wel ergens voor? Wie zal 't zeggen! Maar ik verkoop ze toch maar aardig. Dit is 'n present-exemplaar, natuurlijk. Voor u! Ach, uw been! Ge hoort nog wel van me. Uw nederigste dienaar George Kapel, mademoiselle! (Dit rijmt. Klanken-schoonheid! Mademoiselle, George Kapel. Dit merk ik zoo maar even op, tusschen twee haakjes. Ach, ja, die klanken!)’

‘Nu, als diè niet stapelgek is, dan weet 'k 't niet’ oordeelde Greetje Berghuis na beëindiging. ‘En dat schrijft nog wel boeken.’ Gelukkig kwam daar juist moe met de koffie. Anders had ze er 'r hoofd nog mee moe gemaakt.

Ze dacht nu 'n oogenblikje gezellig te keuvelen. Moe ging al erg op 'r gemak bijzitten, 'r vriendelijk beknikkend, altijd in 'r schik, als ze maar bij 'r knappe dochter was. Jawel, alweer bloemen! Wat 'n bewonderaars, hè? En 'r dochter bleef toch zoo fatsoenlijk. Ja, dat was met alle Berghuisen zoo geweest!

Maar Greta had 'r kopje nog niet op, of de bel ging. ‘Nee, blijf jij maar zitten, kind’ zei moe gewillig. ‘Ik zal wel.... Je bent toch al zoo moe.’ Greet keek in 't spionnetje. O, 't was Overduin. En aan 'r koffer moest ze nog beginnen! Hè, je kon ook wel altìjd aan den

[p. 80]

gang blijven voor die opera. Enfin, ze zou maar gauw! Anders ging Overduin nog weg. Die moest nog bij meer zijn.

Tiens, tiens! Ze sprong op. Ze moest aan van alles denken, dit niet vergeten en dàt. Nu was ze weer gansch mademoiselle Paulin, de bekoorlijke, met 'r gedachten bij 'r werk, wat 'r dadelijk al 'n bijzondere vlugheid van bewegen gaf, 'n zekere gratie, 'n niet te definieeren kinderlijkheid van standen, waardoor ze, in 'r maillot en 't poef-rokje, zooveel binocle's op zich gericht hield. Doch dat kwam verder ook door 't volle van 'r slank figuur, 'r parelende blondheid en 'r bekend lieve oogen.

Tiens, tiens! Dat was zoo 'n woordje van 'r, opgevangen van de artisten van de opera. Ze kende trouwens al 'n aardig woordje Fransch, sprak 't graag. Sommigen dachten, dat was aanstellerij. Doch 't paste zoo bij 'r mademoiselle Paulin-schap en 't ging 'r zoo aardig af! Trouwens, wie 'r met 'r moeder zag omgaan, die ze zelfs nooit ‘ma’ noemde, wist wel beter. Nee, Greet was 'n lief, goed kind.

Ze tripte de trap op, naar boven, voor 'r koffer. Beneden hoorde ze moe praten met Overduin. Hij kon nog wel even wachten, zei-ie. Of 't druk was aan de opera, vroeg moe. ‘O, mensch, onmènschlijk!’