De sysse-panne: Borgers in den estaminé

[p. 14]

Kleerenaant.

Nous cachons notre pauvreté sous des Lambris vernis & par l'artifice des Marchandes des Modes.
Voltaire.
L'Homme à quarante écus.

Deugdelyk Herte.

Ziet dan wat schikte Gysken! ge zyt gelyk een Bruygom g'heel op uw beste.

Gysken.

'T es da 'k peysde dat 't schoon wêre zoê geweest hên, en dat myn kleeren daer mê en beetjen zullen verlugten, (Zynen Flankaert in de hand nemende.) 'T es een Laeken gelyk een panne, ten es niet verslytelyk en est, ge zoèd'er waeter op draegen.

Bitterman.

Ik heb u al den tyd dat ik u kenne dit kleed weten draegen: de Kleermaekers en hebben zig niet sterk van u te beloven, want gy houd u altyd aen de zelfste Mode.

[p. 15]

Gysken.

Dat es vast, waer toe dient al die pragt in de Kleeren; dezen Trypen Jupon die 'k nuy veur een Onder-Veste draege, kreeg ik van mynen Olivier-Oom als ik myn eerste Communie dede; en dit Kleed es noch myn Trouw-kleed, en al est tot onder toe mê Knoppen 'k zal te kik pourtan alzoo verslyten, in 't God g'lieft.

'K zegt noch eens waer toe dient al die pragt in de Kleeren en al die blinkende dingen op het lyf, als om den eenen Mensch van den anderen schuw te maeken. Nên blooterik van nên Werkman en durft zyn oogen niet slaen op nên Fies dieder daer g'heel in 't Zyde loopt, den duts schaemt hem zyn slegt aengedaenzel en zynen aermen staet, en aes 't al omme komt 't es dikwils nên Kaelaert die onder een geborduerde Kasake zyne schulden zoekt te dekken: nên Man van treffe en kleed hem ommers zoo zottelyk niet.

Bitterman.

My denk het ook dat de Menschen van onzen tyd het beter verstonden; zy kwamen eenvoudig op straet, maer in huys ging de Keuken wel; nu is het just het tegendeel, vele maeken'er een knoop in 't hembde om een Kleed naer de eerste gouste te draegen.

Deugdelyk Herte.

Dat is volgens den kant langs waer men de zaeke zien wilt: de pragt is noodzaekelyk in een Land

[p. 16]

daer overvloed van rykdom is; het is eene der grootste takken van den Koophandel. Ik geloof niet dat het Geld gemaekt is om het in Kisten op te sluyten zoo als onze Voor-Ouders deden; maer elk volgens zyn bezit 'er mede moet handelen. Ik bemin de pragt, zonder dat ik daerom geern zien dat zy in de Kleeren bestaet, noch dat een eerlyk Man zig zelven bezigt voor een Mantel-stok daer men wat lappen aen hangt, om gelyk Gysken zegt, de Menschen van hem schuw te maeken. In Holland daer nochtans geen Luxe ontbreekt, gaen de Mannen meest alle eenvoudig en gelykvormig gekleed, en ik hebbe reeds lang opgemerkt dat men aen het slag van pragt waer eene Natie zig aen overgeeft haere gesteldheyd zien kan. Een ryk Volk zal doorgaens groots zyn in zyne Meubelen, Gebouwen, Equipagiën en eenvoudig in zyne Kleeding; daer een Volk dat aerm word, en de groote en nutte Kunsten niet meer onderhouden kan zig zal overgeven aen de pragt der Kleermaekers en Modewinkels.

20 Nivose Jaer 4.

Zondag 10 Januarius 1796.