Nieuwe Fransche tiranny, bijzonder onder de regering van Napoleon Bonaparte

[p. II]

Het invoeren van een nieuw Schoolboek, waarin der Franschen bedrijf naar waarheid wordt beschreven, wordt pligt.
j. scheltema
Vergelijking, enz. Bladz. 21.

[p. III]

Voorberigt.

Eenige achtenswaardige lieden hebben, nadat mijn voornemen, om dit boekje te schrijven, openlijk was aangekondigd, mij eene aanmerking op den gekozen titel gemaakt, zeker om deszelfs overeenkomst met en terugwijzing op dien van een oud Schoolboekje 't welk sedert lang in g't goeden reuk meer stond. Ik laat de waarde of onwaarde van dat boekje daar, schoon het bewijsbaar is, dat er meer waarheid in gevonden wordt, dan wagenaar schijnt te erkennen. Doch wat den titel van mijn boekje betreft; ik vraag: is dezelve niet waar en gepast? Is dat, wat wij sedert 1795, en bijzonder in de laatste jaren geleden hebben, geen tirannij? en hebben wij die niet van de Franschen geleden? Hoe dan dit beter uit te drukken? Is de tijd niet daar, dat wij, als echte Nederlanders, eene schuit eene schuit, (gelijk het heet,) moeten noemen? of moeten wij onze onderdrukkers navolgen in de ware namen der dingen te veranderen? Voorts hangt te dezen aanzien alles af van de wijze, waarop het onderwerp behandeld wordt; en ziet hier, mijne Lezers! wat ik mij heb voorgesteld: gestrenge waarheid, 't beschaafden toon, eene zedelijke en Godsdienstige strekking, en vooral het inprenten in de jeugdige gemoederen van dien billijken afkeer tegen onze onderdrukkers, die voortaan ieder Nederlander bezielen moet, ten einde de volgende geslachten geen gevaar loopen van in die dwaling weder te vervallen, die door het tegenwoordige zoo duur geboet is; eindelijk het opwekken van onveranderlijke liefde voor het Vaderland en den

[p. IV]

Vorst, en van zucht voor die eensgezindheid, die nu zoo gelukkig hersteld is, en zonder wier behoud wij op den duur niet behouden kunnen zijn. Of mijne bearbeiding aan dit voorgestelde doel beantwoorde, laat ik aan de billijke beoordeeling van bevoegde Regters over. Dezen weten, hoe moeijelijk het in het algemeen is, voor kinderen te schrijven, en hoe bijzonder moeijelijk het mij in dit geval heeft moeten zijn, zaken van zulk 't aard, als hier voorkwamen, voor kinderen te behandelen.

Naauwelijks was mijn plan tot de uitgave van dit boekje bekend, of mijn hooggeächte vriend, de Heer M^r. th. van swinderen, te Groningen, zond mij zijne aanteekeningen van de onregtvaardigheden en trouweloosheden, door ons van de Franschen geleden; welke aanteekeningen Hij van tijd tot tijd, gedurende onze onderdrukking, gehouden had. Gelijk dezelve Zijne bekende werkzaamheid allezins bewijzen, zoo hebben zij mij ook in het opzamelen der noodige bijzonderheden veel geholpen. Ik kan dus, zonder ondankbaar te zijn, niet nalaten, Hem daar voor openlijk mijnen dank te betuigen.

Mogt voorts dit boekje, onder den Goddelijken zegen, tot het opgegeven doel strekken!

JAN TEN BRINK.

Haarlem, 20 Maart, 1814.

In dezen tweeden Druk zijn maar weinige veranderingen gekomen.

Haarlem, 20 Junij, 1814.