De tweede vijftigh lustige historien ofte nieuwigheden Johannis Boccatii

[Een Abdisse...]

Een Abdisse metter haest sonder keersse op staende om een Nonneken te vinden dat by haeren Vryer lach en sliep, soo haer dat overgedragen was gheweest, ende sy 'tselve met eenen Paep te bedde ligghende, op haer hooft haer gebonden wiele gheset te hebben, hadder des Paeps broeck opgesmact. Twelck het Nonneken siende, ende makende dat d'Abdisse sulckx ghewaer werdt isse gheabsolveert gheworden, verkrijghende meer middels om by haren vryer te wesen als te vooren. Om te thoonen dat die een ander wil straffen, mettet selve niet bekladt moet wesen.

IN Lombardyen is een klooster vermaert in heylicheyt ende Godsdienstigh, waer in onder ander Nonnekens een edel joncvrou geweest is wonderlijc schoon, Isabeel genoemt, die verlieft geworden is op een jongman hem siende door de tralie by een haere vrienden, die hy merckende, ende siende haer schoonheyt, is op haer mede verliefd geworden, diese langhe droeghen niet sonder verdriet van hun beyden. Elck doende hier toe 'tbeste van de vryer middel haer te comen besoecken, waer van sy uyttermaten wel te vreden, heeft hy deselve niet eenemael, maer veel reyse t'heuren grooten ghenoeghen besocht. Niettemin ten lesten ist gheschiedt dat hy op eenen nacht door eender Vrouwen van daer binnen, alsoo hy uytginck ghesien is geweest, sonder dat hy't noch Isabeel ghewaer gheworden zijn. Het voorschreven wijf heeft haer met andere te beraden, van haer by de Abdisse te gaen beschuldighen, die me Vrouw Vsimbalde ghenoemt was. Daernae hebbense gedocht (op dattet Suster Isabeel niet loochenen en conde) so te doen dat haer de Abdisse by den Jonghman slapende betrapte, ende aldus swijghende hebbense haer by hoopkens verdeeldt, om de wacht te houden ende haer te beklippen, om dese arme Isabeel te verrassen daerse haer niet voor en hoede, ende niewers afwetende, geschiedet op eenen nacht datse hem ontboot, twelc de gene die de wacht hielen strackx wisten,

[fol. Aa3v]

dewelcke alst heurlieden goet dochte, nae dat een deel vanden nacht voorby gheleden was hun in twee hoopen ghestelt hebben, den eenen om de deure van Isabeels Camer te bewaeren, ende den anderen is al loopende nae der Abdissen Camer toeghegaen, ende aen haere Camer kloppende, hebbense haer gheseydt: Op Mevrouwe haest u, staet op, want wy hebben bevonden dat Suster Isabeel eenen Jongen Vryer in haer Camer heeft. De Abdisse was dien nacht met eenen Paep verselschapt, die sy dickwils in een Coffer dede comen, de welcke dat hoorende, vreesende dat de Nonnekens door te grooten jacht oft wildicheydt, de deure soo hardt stieten datse open ginck, heeft haer ghehaest met opstaen, ten besten datse conde, ende meynende haren hooftdoeck by der handt te hebben, diemen de dweyle noemt, ist gheschiedt datse des Paeps broeck ghegrepen heeft. Ende in dees groote haeste heeft sy deselve opt hooft ghesmackt, in stede vande dweyle, ende is soo uyt ghecomen: Daer nae heeftse de deure terstondt nae haer toeghedaen, seggende: waer is de vermaledijde Teve? Ende met d'andere die soo hittich ende besich waren om dees arme slove in haer misdaedt te betrappen, datse niet eens ghewaer en werden, t'ghene de Abdisse op't hooft hadde, is sy aen de Camer-deure ghecomen, diese metter andere hulpe om verre geworpen hebbende, ende als sy binnen ghecomen waren, hebbense de twee ghelievekens d'een d'ander inden arm ghevonden, dewelcke verschrickt van sulcke betrappinghe, niet wetende anders wat doen, haer niet gheroerdt en hebben. Het Jonghe Nonneken werdt stracx vande andere Nonnen wech ghesleypt, ende door der Abdissen bevel in't Capittel ghebrocht, ende de Jonghman bleef inde Camer daer hy hem hercleede, vertoevende vast om te sien wat eynde dat dit spel nemen soude, met meyninghe het quaetste aen alle de ghene te doen die hy soude connen achterhaelen, soose sijn vryster eenige paerte aen-deden: ende daer na deselve met hem wech te leyden. De Abdisse int Capittel inde teghenwoordicheydt van alle de Nonnen haer ghesedt hebbende, die anders nieuwers op en saghen als op d'arme misdadighe, begonde haer de snootste woorden die oyt eenich wijff gheseydt waeren, te segghen, als aen eene die door haere snoode ende versmadelijcke stucken, de heylicheyt ende den goeden Naeme van't Clooster ghescheyndt hadde, ende by de quaede woorden heeft sy daer nae de dreyghementen gevoeght. De Jonghe Dochter schaemroodt ende bevende als eene die schuldich was, en wiste niet wat antwoorden, dan zwijghende verweckte sy d'ander tot wat medelijdens. Ende de Abdisse door-ghaens haer tieren vervolghende, ist gheschiedt dattet Jonghe Meysken de ooghen opheffende, ghesien heeft t'gene de Abdisse op haer hooft droech, mette nestelinghen die aen beyde zijden hinghen en quipperden, waerom ghemerckt hebbende wat het was, sy heel tot haer selven ghekomen is, ende sprack: Mevrouwe soo u Godt helpt, bindt u broeck-mutse wat op, daer nae spreeckt my voorts aen ende seght dat u belieft. D'Abdisse die niet en verstondt wat sy segghen wilde, seyde: Wat broeckmutse slim stuck vleesch? Dunckt u noch dat u bedrijff spottens weerdich is: Doen seyde de Jonge Dochter haer dat noch eenmaels, ick bids u Mevrouwe dat ghy u broeck-mutse

[fol. Aa4r]

vast maeckt, ende daer nae seght my 'tgene u belieft: Het welcke een oorsaecke gheweest is, dat vele Nonnekens d'ooghen lichteden nae der Abdissen hooft toe, ende datse haer handt insghelijcx daer op leyde. Wt welcke redenene sy seer wel merckte waerom Isabeel sulckx seyde: oock dedet d'Abdisse haer eyghen gebreck te kennen? dat alle ander aensaghen sonder dat syder eenighe bewimpelinghe toe vinden konde, waer uyt sy haer tonghe verdraeydt heeft, ende begonde op een ander maniere te spreecken, als sy int eerste ghedaen hadde: komende te besluyten, dattet onmogelijck was, de aen-vechtinghe des vleesch te ontloopen. Soo datse seyde dat haer elck eene (ghelijck-men tot dien dagh toe ghedaen hadde) goede daeghskens soude aen-doen, als sy het maer heymelijcke konde te weghe brenghen. Daer nae de Jonghe Dochter gheabsolveerdt hebbende, is sy by haeren Paep weder te bedde ghekeert, ende Isabeel by haeren Vrijer, die sy daer nae in spijt vande ghene die het benijden, menichwerven doen komen heeft, ende aengaende alle de andere die sonder Vryer waeren, die hebben oock bedecktelijcken ten besten dat sy ghekost hebben haer gheluck in desen oock versocht.