| |
| |
| |
[Lodewijck...]
Lodewijck heeft aen Vrouw Beatricks zijn Meestersse de liefde
ontdeckt die hy haer droech: ende uyt sulcken reden haeren man Egano in eenen Hoff in haer stede
ghesonden heeft: Waer nae sy by Lodewijcken is gaen slapen, den welcken nae dat
hy opgestaen was, in den hof gegaen is, ende zijn Meester Egano dapper
afghesmeerdt heeft. Om te bewijsen dat de ghene die soo seer den goeden knecht
maecken somtijdts heurs Meesters Stedehouders zijn.
BInnen Parijs is eertijdts eenen Florentijnschen Edelman
gheweest, die door armoede een Koopman gheworden was, ende int Koopmanschappen
ist hem soo wel gheluckt dat hyer hem heel rijck door gemaeckt hadde: eenen
Sone alleen by zijn Huysvrouwe hebbende, Loys ghenoemt, des welcken hy (op dat
hy na zijns Vaders Edeldom, ende niet nae den Coop-handel trecken soude) niet
en heeft willen in eenighen Winckel setten, maer had hem om mette Edellieden te
wesen in de dienst vanden Coninck van Vranckrijck ghesonden, daer hy
veel goets en eeren geleert hadde. Ende in dit hof woonende, ist gheschiet dat
seker Ridders die van Jerusalem ghekeert waren, vant Heylich graff te
besoecken. Int propoost van Jonghe lieden gheraect zijnde, daer Loys by was,
ende die hoorende onder den anderen kouten vande schoone vrouwen van
Vrancrijck ende Enghelant, ende ander ghewesten vande werelt, een ander
hun voorseker gheseydt heeft, dat hyer van soo veel Landen als hy doorwandeldt
ende van soo veel Vrouwen als hy gesien hadde, noyt ghene in schoonheydt gelijc
de vrouwe van Egano de Glaussi, tot Bolongien woonende, me vrouwe
Beatricx gheheeten, ghesien hadde. Waer mede alle zijn Medegesellen ghestemt
hebben, diese oock ghesien hadden. Het welck Lodewijck hoorende (die noch noyt
op eenige verlieft hadde gheweest) met sulcken lust ontsteken is om haer
te sien, dat hy op geen ander dingen dencken en conde, ende heeft hem
gantschelijcken voorghenomen tot daer toe te gaen, om haer te sien, ende oock
om daer te woonen, hy gheliet hem by zijn Vader dat hy nae Jerusalem trecken
wilde, dat hy seer qualijcken conde verkrijghen. Hemselven dan Hanneken
hebbende willen doen heeten, ende niet Lodewijck, is hy tot Bolongien
voorseyt ghekomen, daer hy alst gheluck wilde, den naevolghenden dach
dees Vrouwe aende venster ghesien heeft, die hem ongelijc veel schoonder docht
te wesen, als hy gheschat hadde, waerom hy vierichlijcken op haer ontsteken
zijnde, voorghenomen heeft noyt uyt Bolongien te scheyden, dat hy haer liefde
niet verworven en hadde, en in hem selven overlegghende wat wech dat hy hier in
te nemen hadde, heeft hy ghedocht dat hy soo hy doch knecht van haeren man
konde worden (dieder vele hiel) moghelijck wel t'eynde van zijnen wensch soude
moghen gheraecken. Hebbende dan zijn Peerden verkocht, ende order op zijn volck
ghesteldt, soo dat alle dinghen wel was, ende bevolen datse hun houden souden
als oft sy hem niet en kenden, heeft hy kennisse met sijnen weerdt ghemaeckt,
ende hem gheseydt dat hy hem wel gheerne in den dienst van eenighen Heere
begheven wilde, soo hyder eenighen vinden mochte, tot | |
| |
den welcken
den Weert gheseyt heeft: ghy zijt recht eenen knecht om aen eenen Edelman deser
Stadt die Egano gheheeten wordt, dieder veele hout te dienen, want hy wiltse
aensienlijck hebben als ghy zijt. Ick wilder hem af spreecken: Soo hy't seyde
heeft hy't ghedaen, in sulcker voeghen dat hy eer hy van Egano scheyde
Hanneken daer by verhuerdt hadde, dat hem soo aenghenaem is gheweest, alst
moghelijck was. Waerom hy by Egano woonende, ende ghemack hebbende om zijn
alderliefste dickmaels te sien, desen Edelman soo wel ghedient heeft, dat hy
soo seer op hem ghesint werdt, dat hy sonder Hanneken niet doen en conde, ende
hy en hadde hem niet alleenlijck de regeringhe van sijnen persoone, maer oock
van allen affairen ghegheven. Nu ist op eenen dach gheschiedt dat Heer Egano
ter jacht ghereden, ende Hanneken thuys gebleven zijnde: Me Vrou Beatricx die
zijn Vryagie noch niet ghemerckt en hadde, (hoewel sy in haer selven de loff
weerdighe conditien aensiende, hem menichmaels ghepresen hadde, ende die
haer seer wel aenstonden) haer met hem opt schaeck-spel ghesedt heeft te
spelen, ende Hanneken die haer socht te behaghen, liet vast hem afwinnen
dat knaphendelijcken te weghe brenghende: Waer van de Vrouwe haer seer
verheuchde, ende als allen de vrouwen die heur saghen spelen, van daer
ghescheyden, ende heur alleen hadden laten blijven speelen. Heeft Hanneken
eenen grooten sucht laten uytgaen. De Vrouwe hem aensiende, seyde tot
hem, Wat let u Hanneken? Zijt ghy bedroeft dat ic u afwinne. Me Vrouwe
antwoorde Hanneken, een grootere saecke voorwaer als dese is, is een oorsaecke
van mijnen sucht geweest. Doen sprack de Vrouwe: Lieve ick bidts u om so veel
liefden als ghy tot mywaert hebt, segghet my. Als hem Hanneken hoorde besweren,
door soo veel liefden als hy totte ghene droech die hy boven alle dinghen
beminde, heeft hyer noch eenen laten uytgaen, onghelijck veel grooter als den
eersten. Weshalven hem de Vrouwe op nieuws ghebeden heeft dat hem beliefde te
segghen wie d'oorsaecke was van zijn suchten, totte welcke Hanneken gheseydt
heeft: Me Vrouwe ick vreese seer dattet u teghenstaen sal indien ickt u segghe,
ende daer nae vrees ick dat ghyt yemanden segghen sult: Wien de vrouwe geseydt
heeft, voor seker ten sal my noyt niet quaedt maken, ende daerenboven
zijt zeker dat ick noyt yemanden yet segghen sal, dat ghy my seght, dan alst u
welghevallen sal. Doen seyde Hanneken: Nademael dan Me Vrouw, dat ghy 't my soo
toeseght, soo sal ickt u seggen, ende heeft haer gheseydt mette tranen schier
in d'ooghen, wie hy was, ende 'tghene hy van haer hadde hooren segghen, ende
waer: Ende hoe hy op haer verlieft was gheworden, ende uyt wat redenen, dat hy
hem voor knecht by haren man begheve hadde, ende daer nae heeft hy haer seer
ootmoedelijcken gebeden, dat soo het moghelijck was, het haer believen wilde
mede-lijden met hem te hebben, ende hem in dese sijne soo secrete vryagie te
vernaeghen, ende daer sy het niet doen en wilde, dat sy ten minsten hem
in sulcker voeghen blijven laetende als hy daer was, te vreden ware dat hy haer
beminde. O sonderlinghe soeticheydt des Boloensen bloedts, hoe weerdich zijt
ghy altijdts gheweest in dierghelijcke ghevallen ghepresen te worden? Ghy en
hebt noyt verlanght nae eens anders tranen ende suchten: Maer hebt u
doorgaens nae haer bidden ghebooghen | |
| |
ende u altijdts totte
Amoureuse lusten ghemackelijcken overghegheven, had ick lofs ghenoech om u nae
u weerde te prijsen, mijn tonghe en soude haer selven noyt vermoeydt vinden. De
Edelvrouwe Hanneken aensiende als hy aldus sprack ende gantschelijcken zijn
woorden gheloove gevende, heeft door zijn smeecken ende bidden, zijn liefde in
haer verstandt met sulcken kracht ghevat, dat sy insghelijcks begon te suchten,
ende nae eenighe suchkens heeft sy gheantwoort: Hanneken mijn soete vriendt,
leeft in goede hope, om de waerheyt te seggen, giften, gaven, noch beloften,
noch het vryen dat my eenigen Edelman oyt gedaen heeft ende nu
noch doet, en hebben mijn herte niet konnen beweghen, om eenighen lief te
krijgen: dan ghy hebt my (in so kleynen wijle tijdts dat uwe woorden uyt te
spreken gheduert hebben) meer u doen worden als ick mijns selfs sy: ende ick
dencke oock voor ghewis, dat ghy mijn liefde wel verdient hebt, daerom schencke
ick die u oock, ende ick belove u dat ick u die sal doen genieten eer
desen nacht voorby sal zijn, ende op dat het niet achter en blijve maeckt dat
ghy ontrent den middernacht in mijn Camer kompt, vande welcke ic de deure open
sal laten staen: ghy weet wel aen wat zijde dat ick slape, aen de selve suldy
komen, ende soo ick sliepe, suldy my stooten, dat ick wacker worde
ende ick sal u in u begeeren troosten, dat gy so langen tijdt gedraghen
hebt, ende op dat gyder te vaster op staen meucht, wil ick u tot onderpant
eenen cus gheven, ende haer armen om sijnen hals geworpen
hebbende, heeft zy hem seer Amoureuselijcken gekust ende Hanneken
haer. Dewelcke dese dingen geseyt hebbende (de vrouwe gelaten hebbende) eenighe
sijne affairen is gaen doen, verwachtende met het grootste genoegen van
de wereldt, dat de nacht quame. Daerentusschen is Egano vant jaghen ghekeert,
ende soo haest als hy ghegeten hadde, om dat hy moede was, is hy te bedde
gegaen, ende zijn vrouwe mede, die als sy belooft hadde, de deure van haer
Camer open ghelaten heeft: Totte welcke Hanneken ghekomen is, ter uren als hem
geseydt was geweest, ende als hy al properlijcxkens in deselve ghekomen
was, ende de deure na hem toegemaeckt hadde, is hy aende zijde ghegaen
daer de vrouwe lach: Ende zijn hant op haren boesem gheleyt hebbende,
heeft hy bevonden datse niet en sliep, dewelcke siende dat Hanneken ghekomen
was, heeft met haere twee handen eene van de sijne ghenomen, ende hem wel vast
houdende, haer in't bedde keerende, maeckte sy soo veel dat Egano die sliep
wacker wert, totten welcken sy seyde: Ic en wilde u gister avont niet segghen,
want my docht dat ghy heel vermoeyt waert, Dan segt my eens lieve man by u
trouwe, wie hout ghy van allen u knechten die ghy hier binnen hebt, voor den
besten den ghetrousten, ende die't beste besint hebt? Egano antwoorde: Wat is
dit liefste dat ghy van my vraecht? en weet ghy niet dat ick gheenen en hebbe,
noch oock oyt gheenen ghehadt en hebbe, daer ick my soo op betrout hebbe, oft
betrouwe noch, die ick soo lief hebbe, als ick my betrouwe op Hanneken, ende
hem lief hebbe: maer waerom vraegt ghyt doch? Als Hanneken hoorde dat Egano
wacker was, ende datmen van hem sprack, heeft hy tot meermalen zijn
handt naer hem ghetoghen om wech te gaen, grootelijcks vreesende dat hem de
Vrouwe verraden soude: dan sy had hem soo wel ghehouden, ende hiel hem soo vast
noch, dat hy niet en hadt mogen, nochte moch- | |
| |
te noch niet wech
geraken, ende sy heeft tot haren Man gheantwoordt: Ick docht
waerachtelijck dattet soo was, als ghy seght: ende dat hy u trouwer was als
yemandt anders: Dan ick valder wel in bedrogen, om dieswille dat hy doen ghy
gisteren ginckt jaghen, alleen ghebleven zijnde, als hy zijn pas ghesien heeft,
gheen schaemte ghehadt en heeft my van oneere te versoecken: dan op dat het
niet noodich en ware met veel bewijs u dat te doen kennen, willende u dat
ooghenschijnlijcken doen sien ende met den vingher tasten, hebbe ick
gheantwoort dat ick te vreden was, ende dat ick desen nacht als middernacht
voorby ware, in onsen hof hem soude comen wachten, by den Pijnbom, niettemin ic
en ben van sin niet daer te gaen, dan soo ghy zijn trouwicheyt wilt ontdecken,
ghy cont lichtelijcken met eenen van mijn rocken aen te trecken, ende opt hooft
eene van mijn Mutsen op te setten, ende daer beneden te gaen wachten om te sien
oft hy oock comen sal, dat hy voorseker doen sal. Als Egano dese dinghen
ghehoort heeft, heeft hy gheseydt voor ghewis ick moetet sien, ende opghestaen
zijnde, heeft hy ten besten dat hy conde int doncker een van haer Hooft-mutsen
op zijn Hooft ghedaen. Daer nae is hy inden Hof ghegaen, daer hy Hanneken
aenden voet vanden Pijnboom verwachtende was. Alsoo haest als de Vrouwe merckte
dat hy op ende uyt haer camer wech was, is sy opghestaen, ende heeft de deure
van binnen toeghedaen, doen in Hanneken, die de grootste benautheydt vande
werelt ghehadt, ende zijn uyterste beste ghedaen hadde om uyt haren handen te
gheraecken, haer hondert duysentmaels vervloeckt hebbende, ende haer liefde
ende hem selven die op haer betrout hadde (hoorende wat sy gedaen hadde) de
blijdtste mensche gheweest dieder oyt was, waer door hy hem, sy te bedde
ghekeert zijnde, ontcleedt heeft, ende by haer met haeren wille onderghegaen
is, daer sy haer een goede wijle tijdts metten anderen ghenomen hebben. Daer
nae de Vrouwe wetende dattet tijdt was, dat Hanneken hoorde te vertrecken,
heeft sy hem doen opstaen ende cleeden, tot hem seggende: Mijn vrient ghy sult
eenen stock nemen, ende inden Hof gaen ende u ghelaetende oft ghy my ghebeden
hadt om muy te proeven, suldy mijnen man (als oft ick dat ware) duysentderley
spijtighe quaede woorden segghende, ende hem wel afsmeeren metten stock: Want
daer uyt sal een wonderlijcke tijdtcortinghe ende ghenoechte volghen, Hanneken
is opghestaen, ende is met een cluppel van een half hout inde vuyst naer den
Hof ghegaen, ende alsoo hy ontrendt den Pijnboom was, ende dat hem Egano sach
comen, is hy stracx opghestaen, als oft hy hem met groote willekom had willen
ontfanghen, ende is nae hem toeghegaen, totten welcken Hanneken gheseydt heeft,
ghy slim stuck vleesch als ghy zijt, ghy sijt dan hier ghecomen, ende hebt
ghelooft dat ick mijnen Heere desen snooden treck soude ghedaen hebben, oft
willen doen? Gy zijt qualijck hier gheraeckt, hoe dat het sy dat ghy't
verstaet? Ende den stock geheven hebbende, begon hem te slaen. Egano dit
hoorende, ende den stock voelende, begon te loopen sonder een woort te spreken,
ende Hanneken hem nae, altoos segghende: Wech ghy slim stuck vleesch dat u God
plaghe, sijt seker dat ickt morghen mijnen Meester te kennen sal geven. Egano
dan menighen slach ende die vande treffelijckste | |
| |
gekregen
hebbende, is soo haest als hy oyt conde, weder in zijn Camer ghekeert, ende de
Vrouwe vraeghde hem oft Hanneken oock inden Hof ghecomen waere, jae hy heeft
my, meynende dat gy 't waert, met eenen cluppel heel verplettert, ende daer en
boven noch de quaetste woorden toeghesproken, die oyt aen eenich valsch Wijf
geseydt zijn gheweest, ende om de waerheyt te segghen ick was seer van hem
verwondert, dat hy sulcken woorden tot u soude gheseydt hebben, met meeninghe
yet te doen dat teghens mijn eere waere. Dan om dat hy soo blijgeestich sach,
ende den lieden soo goeden ghelaet thoonde, heeft hy u willen beproeven: Doen
seyde de Vrouwe: Godt sy's ghelooft, dat hy my met woorden ende u metter daedt
beproeft. Ick meyn wel dat hy sal moghen segghen, dat ick met meerder
gheduldigheydt de woorden verdraghe, als ghy de daedt: Dan naedemael hy u soo
trouw ende gheloof houdende is, soo moetmen heeft wel lieff hebben, ende hem
eere aen doen. Waer op Egano gheantwoort heeft, voorseker 't is soo. Ende hier
uyt een bewijs-reden nemende, was hy van meyninge het getrouste Wijff ende
knecht te hebben, die oyt eenighe Man hadde, door welcke reden sy (hoewel dat
sy ende Hannken daer naer menichmaels te samen ghelacchen hebben van dien
goeden treck) terwijlen dat Hanneken noch by Egano is blijven woonen, seer
groot ghemack ende pas ghehadt hebben, om haer lust te boeten: dat sy
moghelijck sonder dien vondt niet souden hebben konnen doen.
|
|