|
| |
[Martelin...]
Martelin hem veynsende beroert te wesen, dede hem op het
lichaem van Sinte Arrigue draghen, daer hy hem geliet gesont te worden,
ende als zijn beschimperye ontdeckt wert, wert hy dapper geslagen, daer nae
ghevanghen ghenomen, ende in groot perijckel van by de keele ghehangen ende
verworcht te worden, waer van hy noch ten besten afghecomen is, waer mede te
kennen ghegheven wort hoe licht het den booswichten is de Wereldt te bedooden,
onder 't dexel van mirakelen, ende dat sulcken bedroch oock wel tot schade van
zijnen bedencker keert.
| |
| |
TEn is noch niet langhe gheleden datter binnen Trevis een Hoochduyts
was Arrigve gheheeten, het welck een arm man was, die om gelt elck eenen die
versocht als een Sackdrager diende: ende niet tegenstaende met al zijn armoede
was hy van eenen yegelijcken van eenen seer goeden ende heylighen leven
ghehouden: om welcken redenen ('tzy waer of gelogen) het gheschiet is, doen hy
sterf, ten minsten so die van Trevis houden staende, dat op de ure zijns
overlijdens alle de clocken vande groote Kercke van Trevis, sonder van yemanden
getrocken te worden, hebben beginnen te luyden. Het welcke voor een
mirakel geacht zijnde, heeft al de werelt gheseyt dat de voorschreven Arrigve
eenen Sant geweest ware, ende was, waer door al het volck vander Stadt ten
huyse gheloopen is daer het Lichaem lach, ende hebben 'tselve gelijck een
Heylich Lichaem inde groote Kercke ghedraghen, daermen creupele, lamme ende
blinde ende alle andere krancken, van wat sieckten dattet was by brocht, even
als oft elck een ghesontheydt soude moeten verwerven heben met het aenroeren,
alleen van dit heylighe Lichaem. Nu isset ghebeurt dat onder soo grooten volck
dat van allen canten naer Trevis quam, drie van onse Borgheren daer oock
aenghewaeyt zijn, den eenen Stechi gheheeten, d'ander Martelin, ende de derde
Marquis, al t'samen volcxken dat in der grooter Heeren Hoven verkeerende, de
selve tijdt cortinge gaven met passepas, ende eenen yeghelijcken naer te
bootsen. De selve dan noyt te Trevis gheweest zijnde siende het volck al
t'samen dus lancx de straten loopende, hebben hun verwondert, ende alsse
d'oorsake verstaen hadden kregense oock lust om te gaen sien watter van was,
ghelijck als d'andere. Ende nae datse haren tuych inde herberghe gheleyt hadden
heeft Marquis gheseyt, wy willen desen Sandt eens gaen sien: nochtans en sien
ick mijnent halven niet hoe wy daer by raecken connen, om dat ick ghehoordt
hebbe dat de gheheele plaetse vol Duytssen ende ander ghewapende luyden zijn,
dieder de Heeren vande Stadt doen blijven op datter gheenen oploop en
gheschiede, ende daer-en-boven is de Kercke (soomen seyt) seer vol volckx
datter niemandt inne en can comen. Doen sprac Martelin, die gretich was om
sulcx te gaen kijcken. Hierom en salt niet achterblijven dat ick gheenen middel
en vinde om by het Heylich Corpus te gheraecken. Hoe dat seyde Marquis? Dat sal
ick u seggen seyde Martelin. Ick sal den beroerden conterfeyten: Gy sult my aen
deen syde nemen ende Stechi aen d'andere, als of ic van my selven niet gaen en
conde, ende gy sult my dus beyde ophouden u ghelatende my daer te willen
leyden, ten eynden my dese Sant weder helpe, soo en salder niemant zijn (sulcx
siende) die niet en sal plaetse maken ende u door laten gaen. Desen vont
behaechde Marquis seer wel als ooc Stechi: ende sonder langher daer op te
droomen sijnse uyt de herberghe ghegaen, daer nae wat buytens weegs zijnde
heeft Martelin in sulcker manieren handen en voeten, armen en beenen,
vingeren ende mont als oock zijn ooghen met het gansch aenghesicht soo
verdraeyt, dattet een verveerlijck dinghe was om aen te sien, en daer en soude
niemant gheweest hebben (die hem ghesien hadde) die niet gheseyt en soude
hebben hy en was gerechtelijck beroert ende lam in alle zijn leden. Dit
gheschiet zijnde, | |
| |
hebben hem Marquis ende Stechy genomen,
en zijn na de Kerc toegetreden ootmoedelijc om Gods wille biddende, aen
alle de gene diese op den wech tegen quamen, datse hun plaets
wilden maken, het welck sy lichtelijck vercregen hebben,
ende in corter stont van een yegelijcken begaept zijnde, zijnse door het
roepen over al, sta breet, maect plaets, maect plaets, ter stede gecomen
daermen het lichaem van S. Arrigue gestelt hadde, op dat hy door het selve zijn
ghesontheydt weder mochte verwerven. Ende alsoo nu al de Werelt vast toegaepte
om te sien hoet met Martelin afloopen soude, begonde hy na dat hy een
weynigsken op dit heylich lichaem gelegen hadde, gelijc eener die het
uytnemende wel doen conde, een vande vingheren uyt te strecken, daer na
de hant, haer na den arm, ende soo voorts tot zijn gantsche lichaem toe. Het
welck het Volcxken merckende, hebbense so wonderlijcken grooten getier gemaect
ter eeren van Sinte Arrigue, datmen den Donder niet en soude
gehoort hebben. Nu ist so, dat daer by quaden ramp ontrent dit lichaem een
Florentijn geweest is, die desen Martelin wel kende, dan om dat hy soo
verstelt was als men hem daer brocht, en had hy hem niet connen kennen,
de selve nu over eynde siende, ende hem kennende, sprack hy, een quaet
Jaer dat hem Godt geven moet, wie is de gene die niet gedocht en soude hebben
(int aencomen) hy en was gerechtelijcken beroert en lam? Sommighe Trivisanen
hoorende dese woorden die hem stracx vraechden, hoe dus dan en was desen dan
niet beroert? Den welcken den Florentyner gheantwoort heeft: Neen hy seker,
want hy is door Gods genade altoos ghesondt gheweest, als eenen onder ons, maer
hy weet dees geckeryen van hem in allerley ghedaente te verstellen, beter te
wege te brengen, als eenich Mensche die ghy oyt saecht, als dese de selve
woorden gehoort hadden, en behoefde men die niet meer op te ruyen, soo datse
hen selven met gewelt aen de plaetse drongen daer hy was, ende begonden te
schreeuwen, datmen desen verrader vatte, den bedriegher van Godt ende zijn
Heyligen, die geensins gheraeckt zijnde, hy gecomen is als eenen lammerick, om
met ons ende onsen Sant den draeck te steken, op dees woorden hebben sy hem
aengevallen ende onder de voet gesmeten, daer na grepense hem by den hayre,
ende trocken hem alle de cleederen die hy aen hadde in stucken, ende gaven hem
so veel slagen ende stoten met handen ende voeten datter niet een en was
die maer meinde een vroom man te zijn dieder niet toe en hielp. Martelin riep
vast met wyder kelen, genade, genade, dan ten hielp hem gants niet: want het
stoten en slaen met handen met voeten nam even seer toe al meer ende meer, het
welcke Stechy ende Marquis siende, in hun selven seyden dat de saecke seer
qualick toeginck, nochtans vreesende vant selve sop te krijghen, en dorstense
hem niet gaen helpen: Maer riepen als al d'ander, geeft hem, geeft hem, slaet
den rabaut doot, overleggende nochtans hoemen hem uyt des ghepuffels handen
soude mogen krijgen: de welcke hem sonder twijfel omghebrocht souden hebben,
soo Marquis niet eenen middel bedocht hadde, de welcke was dese: buyten de
Kercke al de ste-dienaers zijnde, Marquis op het haestigste dat hem mogelijck
geweest is totten Stadthouder vanden Gouverneur gegaen is, hem seggende hier is
een rabaut die my mijn Borse gesneden heeft, ende hondert ducaten gestolen, die
daer in waren, ick bid u | |
| |
dien te willen vanghen, op dat ick tot
het mijne wederom gheraken mach. Stracx (dit hoorende) zijn de Diefleyers
derwaerts gheloopen daer de ongheluckighe Martelin soo deerlijck gheroskamt
wert, ende met groote moeyten zijnse door het gedrangh gecomen, ende soo
verplettert ende vertreden als hy was, hebbense hem uyt 's volckx handen
geruckt ende opt stehuys ghebrocht, daer hy vervolcht zijnde vande gene die hun
lieten voorstaen datse van hem bespot hadden geweest, sy verstaen
hebbende dat hy voor eenen borse snijder gevanghen was geweest, ende hun
dunckende datse geen rechtveerdiger oorsake mochten hebben om sijn saecken ten
erchsten noch voorts te helpen, begon elck een insgelijcx te seggen, dat hy
heur de borse ooc gesneden hadde. Welcke dingen de Ste houder
vanden Gouverneur (dat een rou mensch was) hoorende heeft hyen stracx op een
syde ghetrocken, ende op het selve stuck gheexamineert, maer Martelin,
als oft hy syn ghevanckenisse niet gheacht en hadde, stont vast en spottede, in
hem te antwoorden, het welck den Rechter so ghespeten heeft, dat hy hem
aende stroppade Coorde dede vast maecken ende ettellijcke malen dapper
overhalen. Van sin voorts hem te doen belijden 't ghene dat dese hem
opseyden, ende daer na by het keelgat te doen worghen. Maer daer nae als hy
weder op zijn voeten gestelt wert, de Rechter altoos vraghende, oft het ghene
daerse hem mede beschuldichden niet waer en was, ende hem niet helpende sulcx
te loochenen, heeft hy totten Rechter gheseyt. Mijn Heere ick ben bereyt u de
waerheyt te belijden: Maer laet u segghen door alle de ghene die my
beschuldighen, wanneer ende waer ick hun Borsen ghesneden hebben, ende ick sal
u segghen wat ick gedaen hebbe, ende wat niet, doen sprack de Rechter: ick wil
wel, ende sommighe vande beschuldigers gheroepen hebende, seyde d'een van hun
dattet acht dagen geleden was, d'ander ses, d'ander vier, sommige seyden dattet
den selven dach gheschiet was: 't welc Martelin hoorende heeft hy
geseyt: Mijn Heer sy hebbent al t'samen door haer keel gheloghen, ende dattet
waer sy can ick u ghenoechsaem bewijsen, soo beliefdet God dat ick noyt voet in
dese Stadt geset en hadde, gelijc ick daer noyt niet geweest en ben: behalven
eenen cleynen tijt herwaerts dat ick so haest ick daer binnen gecomen ben, dat
heylige lichaem (tot mijnen grooten ongelucke) ben gaen bekijcken, daer ick
gheroskamt ben geweest gelijck ghy sien meucht. Ende dattet waerachtich sy 't
gene ic u segge, can u sulcx d'Officier vanden Heere, die aende stee-poorte
wacht, versekeren, als oock zijnen boec. Insgelijcx oock mijne Weert, daerom so
gy dat soo bevint als ick u segge, soo en wilt my om Gods wille op dit quaet
volcjens versoeck niet meer pijnigen ende van cant helpen. Daerentusschen dat
de saken aldus stonden waren Marquis ende Stechi (die gehoort hadden dat de
Stehouder Martelin wreedelijck handelde, ende hem hadde de
stroppadecorde doen geven) dapper int gat onder malkanderen segghende, dit is
qualijck van ons aengeleyt gheweest, wy hebben dese uyt de panne ghetrocden,
ende hebben hem int vier geworpen. Met welcke redenen ende met alle
neersticheyt over al loopende, ende heuren Weert ghevonden hebbende
hebbense hem het heele stuc vertelt, waer van hy begost heeft te lachen, daer
na heeft hy die ghebrocht by eenen M. Ale. Agolant, die binnen Trevis
woonde, ende in grooten aensien was by den | |
| |
Heere van der
stadt, ende hen dit int langhe altsamen verhaelt hebbende, badense hem alle
dry, dat hy met Martelins soberen staet medelijden wilde hebben, dese M.
Alexander (na dat hy sijnen buyck vol ghelacht hadde) is by den Heere van
Trevis ghegaen, ende dede soo veele dat hy vercreech datmen Martelin soude
laeten halen. Als oock ghedaen wert, dewelcke door de ghene die hem ginghen
halen gevonden wert, noch heel verbaest ende seer bevreest hem voor den Rechter
staende, om dieswille dat de Rechter gheen dinghen altoos tot sijn
verantwoordinge dienende ghehoor wilde gheven. Maer mogelijck eenigen haet
teghen de Florentijnen hebbende (was gantsch van meyninge hem by der keelen te
doen ophanghen: ende dadelijcken en wilde hy hen gheenzins den Heere alleen
laten volghen, tot dat hyer tegens zijnen danck toe bedwongen werdt, aen
welcken Heere, Martelin, nae dat hy voor hem gecomen was, gebeden heeft, dat hy
hem uyt sonderlingen ghenaede wilde toch laten wech gaen, om dat hem altoos
duncken soude, soolange hy binnen Florence niet en quam, dat hy de strop noch
al om den hals hadde. De Heere loech eenen langhen tijdt van dit accident: ende
hebbende elck eenen van hen eenen Rock doen gheven, sonder datser op verdacht
waeren, zijnde een sulcken perijckel ontcomen, ende in heur huys ghesont
ende welvarende ghekeert.
|
|
Auteursrechtvrij