Groot lied-boeck

[p. 512]

tekstkritische noten

CLX Liedt

Ach Florinde! mijn beminde?
Wanneer sal ick t'loon eens vinden
Die myn dienst van u verwacht?
Dat mijn hart op hoop doet leven⁴
Kunt ghy aen u Dienaar gheven,
Soo ghy wilt, ghy hebt de macht.

g'Hebt de volheyt van u jaaren
Waerom sout ghy niet vergaaren,⁸
In het hartje van u tijdt!⁹
Ghelooft mijn Liefje dat de oude¹⁰
Ons gheluck, en trou weerhoude¹¹
Niet om u maar haar profijt.¹²

Princes syt ghy by u sinnen¹³
Waarom soudy niet beminnen
Dien ghy aldermeest verkiest?
En op t hoochste pleeght te setten,¹⁶
Saaghdy aan eens anders wetten¹⁷
U geliefde, ghy verliest.¹⁸

Keurvorstin van u ghedachten,¹⁹
Cundy beeter Heyl verwachten

CLX
In 1622 blz. 103-102. In vs. 1 grotere initiaal A. In de vzn. 55 en 60 een woord in romein.
3 myn in 1622: my - 22 Vrienden in 1622: Vriendin - 63 Dat's in 1622: Da'ts

4 Dat: datgene, wat.

8 vergaaren: u verbinden, huwen.

9 u tijdt: uw levenstijd; dus: in uw jeugd.

10 de oude: de oude generatie.

11 trou: huwelijk, trouwen; weerhoude: tegenwerken.

12 om u maar haar: om uw maar om hun.

13 syt ghy by u sinnen: als je er goed over nadenkt.

16 op t hoochste pleeght te setten: boven alles waardeert; na dit vs. denke men het vraagteken.

17 Saaghdy aan: als je je richtte naar; van het ww. áanzien; eens anders: van iemand anders, nl. van een oude (vs. 10).

18 U geliefde enz.: dan verlies je je liefste.

19 Keurvorstin: jij die heerseres bent over je eigen gedachten.

[p. 513]

 

Als vernoegingh van u Ziel?²¹

 

Om u Vrienden te behagen²²

 

Reedt u self gheen eeuwich klaaghen²³

 

t'Sou mijn deeren soo t'gheviel.²⁴

 

 

25

Coningin van mijn begeeren

 

Pleeghdy my niet wel te sweeren²⁶

 

Dat gheen ander boven mijn,

 

En sou sitten in u harte?²⁸

 

Maar (helaas!) ick sie met smerte

30

Dattet niet dan woorden syn.³⁰

 

 

 

Heemel! mocht mijn seecker vresen³¹

 

Slincx en loghenachtich wesen:³²

 

Dat mijn Hoop schielijck verrees!³³

 

Die nu Ziel tocht om te sterven³⁴

35

Mits ick wantrou te verwerven,³⁵

 

Ach! dit is mijn grootste vrees.

 

 

 

Dat ghy hebt voor mijn verkooren³⁷

 

Een van hoogher stam ghebooren,³⁸

 

En driedubbele wel soo Rijck:

40

Een van langher lijf en leeden⁴⁰

 

En van goonscher grootsche zeeden,⁴¹

 

Doch in Liefd' gheen mijns ghelijck.⁴²

21 Als vernoegingh: dan tevredenheid.

22 Vrienden: familieleden.

23 Reedt u self: bereid uzelf.

24 mijn deeren: mij leed doen; soo t'gheviel: indien het gebeurde.

26 Pleeghdy: placht gij; wel: duidelijk, zeker.

28 En: negatie ter versterking van gheen (vs. 27); sitten: zetelen.

30 niet: niets.

31 mijn seecker vreesen: mijn constante vrees.

32 Slincx: onjuist.

33 Dat mijn Hoop enz.: mocht mijn hoop snel verrijzen.

34 Die: nl. de hoop; Ziel tocht om te sterven: zieltoogt en stervende is.

35 Mits: aangezien; wantrou: er niet meer op reken.

37 voor mijn: boven mij; de gehele strofe 37-42 sluit aan bij vrees (vs. 36).

38 stam: afkomst.

40 Een van langher enz.: iemand die langer is dan ik ben.

41 goonscher: stuurser; grootsche zeeden: trotse aard.

42 Doch in Liefd' enz.: maar niet iemand die mijn gelijke is in liefde.

[p. 514]

 

Heeft natuur mijn niets geschoncken

 

t'Geen voor 'tvolc weyts doet proncken⁴⁴

45

Van Erfgoen, noch van gheboort,⁴⁵

 

Dat wil ick gheduldich draghen,

 

t'Is maar schijn en valsch behagen

 

Dat de Sotten licht verdoort.⁴⁸

 

 

 

Laat u sullicx niet beweghen,⁴⁹

50

Doch mijn Rijckdom is gheleghen

 

Niet in ghelt maar int ghemoet:

 

Dat sal u o lief wel gheven

 

Een gheruster liever leven

 

Dan al 'taarts, en't Werelts goet.

 

 

55

Sou Iupin soo licht bewegen⁵⁵

 

Met een cleene Goude reghen

 

d'Ysere Grendels van dit Huys?⁵⁷

 

De wachter op hoop van winnen⁵⁸

 

De schender sou laaten binnen?⁵⁹

60

By de saerte Danae cuys?⁶⁰

 

 

 

Die om t'gelts wil hier verkiesen⁶¹

 

t'Alderbeste goet verliesen

 

Dat's de smaack van alle dingh,⁶³

 

De vreed', en de soete ruste

65

De Vrientschap en lieve luste,

 

d'Onverdeyld' vereenegingh.⁶⁶

44 t'Geen voor enz.: dat in de ogen van de massa groot aanzien verschaft.

45 Van Erfgoen: dit hele vs. is bep. bij niets (vs. 43).

48 verdoort: het hoofd op hol brengt.

49 sullicx: dit alles; onderwerp bij Laat.

55 Iupin: Jupiter of Jupijn, oppergod in de romeinse mythologie, zoals Zeus in de griekse. Verliefd op Danae, prinses van Argos, die door haar vader in een onderaardse kerker was opgesloten, kwam Zeus als minnaar bij haar in de gedaante van een gouden regen.

57 dit Huys: het huis van de geliefde.

58 wachter: bewaker; op hoop van winnen: in de hoop op winst.

59 schender: aanrander; sou: dit ww. is vreemd geplaatst; bedoeld is: sou de wachter.

60 saerte: tedere.

61 verkiesen: de huwelijkskeuze bepalen.

63 Dat's de smaack enz.: namelijk wat aan alles z'n smaak verleent.

66 d'Onverdeyld' enz.: de twee-eenheid.

[p. 515]

 

Hier op volghen statigh knaghen⁶⁷

 

Nae berou, en droeve daghen,⁶⁸

 

Harten leet, en langh ghequel:⁶⁹

70

Twisten straf, en quaade vloecken⁷⁰

 

Overspel, en t'boos versoecken,⁷¹

 

Rasery, opt lest de Hel.⁷²

67 Hier op: hier na, nl. na wat er in vs. 61-62 staat; statigh: voortdurend.

68 Nae berou: berouw.

69 Harten leet: harteleed.

70 straf: vinnige; vloecken: vervloekingen.

71 versoecken: verleiden.

72 Rasery: waanzin; opt lest: tenslotte, na de dood.