Groot lied-boeck

[p. 382]

tekstkritische noten

CXIII Amoureus - Liedtjen

Lof Moeder vande Minne¹
Met u gheswind en schutterlijcke jonghen,²
Die mijn verneerde sinnen,³
Wel eer // met eer en achtbaerheyt ontfonghen,
Ghy die t'ghemoet
Soo vroolijck voet,
En salicht steeds met vreuchden⁷
Comt daelt hier bymen⁸
En leert my konstich Rymen,⁹
Mijn Liefs deuchden.

O Schoonheyt net besneden¹¹
Van leest, van schic, van swier, van stal, van standen¹²
Van uytghelesen leden,
Van Hooft, van Hals, van heupen en van handen
Niet rangh noch vet¹⁵
Maer wel gheset,¹⁶
Bevallich en behendich
Doch grooter gaven
Sijn in u Ziel begraven,¹⁹
Noch inwendich.²⁰

CXIII
In 1622 blz. 44-45. In vs. 1 grotere initiaal L. Dit lied komt ook voor in Lucelle (vs. 1027-1096) en in Het daget uyt den Oosten (vs. 295-350). Het wordt door een vrouw gezongen.
Titel Amoureus in 1622: Amourens - 12 leest volgens Lucelle; in 1622: leeft - 15 rangh idem; in 1622: vangh - 37 Geesten Lucelle geesten; in 1622: Geest en

1 Moeder van de Minne: Venus, godin van de liefde, moeder van Cupido.

2 schutterlijcke: als een schutter, met pijl en boog.

3 verneerde sinnen: nederige geest.

7 salicht: zalig maakt.

8 bymen: bij me.

9 Rymen: berijmen, in dichtvorm prijzen.

11 net besneden: fraai gevormd.

12 schic: bouw; swier: beweging; stal: gestalte.

15 rangh: mager, schraal.

16 wel gheset: goed in 't vlees.

19 begraven: besloten; de komma denke men weg.

20 Noch: nl. nog groter (vs. 18); inwendich: innerlijk, van binnen.

[p. 383]

 

Och wat volmaeckte reden²¹

 

De wyse Mont met val en vlot ontslippen,²²

 

Die met verstandelheden,²³

 

Eerst syn ghecleynst door t'breyn en lieve lippen,²⁴

25

Insonderheydt

 

Met onderscheyt,²⁶

 

En kennisse der dinghen

 

Door dit opmercken²⁸

 

Geen woorden nochte wercken,

30

Hem ontspringhen.³⁰

 

 

 

Syn hooghe gheest doorluchtich

 

Weet met de Pen te Schild'ren, en te schrijven

 

Soo aerdich en soo cluchtich,³³

 

Dat ons ghemoet en sinnen t'samen kyven,³⁴

35

Of t'waere zyn³⁵

 

Of stoffloos schyn,³⁶

 

Voor onse Geesten sweefde

 

Hy maelt het vryen³⁸

 

Het rechten en het stryen,³⁹

40

Of het leefde.⁴⁰

 

 

 

Ick prijs Lief u manieren

 

Ick roem in Rijm van u hoochdraghend wesen⁴²

 

Al wat ghy cont versieren,⁴³

 

En wat ghy looft, het wert van my ghepreesen,⁴⁴

21 reden: woorden.

22 met val en vlot: bevallig en vloeiend.

23 verstandelheden: wijsheid.

24 ghecleynst: gezeefd, gezift.

26 onderscheyt: oordeel, inzicht.

28 dit opmercken: deze opmerkzaamheid.

30 Hem ontspringhen: ontsnappen aan zijn aandacht; het lied gaat over van de tweede naar de derde persoon.

33 aerdich: gepast; cluchtich: grappig.

34 kyven: twisten.

35 t'waere zyn: de concrete werkelijkheid.

36 schyn: de komma denke men éen regel lager.

38 maelt: schildert, geeft weer; het vryen: wat op de liefde betrekking heeft.

39 het rechten: wat op de rechtspleging betrekking heeft; het stryen: wat op de krijgsvoering betrekking heeft.

40 Of het leefde: geheel natuurgetrouw.

42 u hoochdraghend wesen: uw fiere aard (of gelaat).

43 versieren: verzinnen.

44 het wert van my: dat wordt door mij.

[p. 384]

45

Ick lees en schrijf

 

Om tijdt verdryf,⁴⁶

 

Lust my te Redenrijcken⁴⁷

 

Ick soeck in veele⁴⁸

 

Maer hoope dy ten deele,

50

Te ghelijcken.

 

 

 

Ghy die my placht te leeren

 

Het Gout gemynt, uyt t'Lichaem vander aerden,⁵²

 

Loshertich te ontbeeren,⁵³

 

En t'sienlijck goet te achten nae syn waerden,⁵⁴

55

Maer boven al

 

Int aertsche Dal,

 

Het Hemelsche te wenschen

 

Want sulck verkiesen

 

En baert gheen swaer verliesen

60

Voor de menschen.

 

 

 

Wat baet my nu dit weten

 

Mijn cloecke cunst, u leerelijcke lessen,⁶²

 

Als ghy my wilt vergheten,⁶³

 

O Toveraer van Joffers en Princessen

65

Die mijn bekolt⁶⁵

 

Jae nolt en solt,⁶⁶

 

Besweert en keunt beleesen⁶⁷

 

Moochdy my haeten⁶⁸

 

Of dus ellendich laeten,⁶⁹

70

In dit weesen.⁷⁰

46 tijdt verdryf: de komma denke men éen regel lager.

47 Lust my te Redenrijcken: vind ik het prettig een gedicht te schrijven.

48 soeck in veele: poog in veel, nl. in veel opzichten u te gelijken.

52 gemynt: gedolven.

53 Loshertich: met een onthecht hart.

54 t'sienlijck goet: de tastbare aardse dingen.

62 cloecke cunst: gedegen vaardigheid (in het dichten); leerelijcke: leerzame.

63 wilt vergheten: vergeet, geen aandacht waardig keurt.

65 bekolt: betovert, behekst.

66 nolt en solt: heen en weer schudt, in heftige beroering brengt.

67 beleesen: betoveren, aan uw wil onderwerpen.

68 Moochdy: kun je.

69 dus: zo.

70 dit weesen: deze toestand.