Groot lied-boeck

[p. 351]

tekstkritische noten

CI Amoureus-Liedtjen

O Valschen droch vol droch vol loch, vol ongetrou beloven,¹
O snooden boef door wien ic proef de saussen van de Hoven,²
O Hem'len bly, ic clage dy mijn ongemeene rouwe³
En vreeckt u van de slimste Man, en alderslechste Vrouvve,⁴

Die ghy hier siet. gedenckt u niet, gedenct u geender vvijsen,⁵
Verrader boos geveynst en loos hoe ghy my pleecht te prysen,⁶
Met woorden soet, die myn gemoet opt heftichst noch door snijden,
Myn Maeghd'lijc hert creegh met u smert bevveechlijc medelijden.⁸

En vveet ghy dan nu nergens van? van t'helsen noch vant strelen,⁹
Noch hoe dat ghy met dievery de cuskens pleecht te stelen,¹⁰
Doen u gesicht so valsch als licht myn aenschijn stijf aenschouden,¹¹
Doen ghy my hat so lief gevat, en myn de vinghers douden.¹²

Doen stroyde ghy / de boevery / in onse soete koutjens,¹³
Ick lietet toe, en namt int goe, dat maeckten u so stoutjens,¹⁴
Dat ghy ontdeet, 'tis my nu leet, de haken van mijn Lijfjes,¹⁵
Mijn Borsjes ront, hert en gesont, verschickte ghy de schijfjes.¹⁶

CI
In 1622 blz. 31-32. Geheel in romein; in vs. 1 grotere initiaal O. Dit lied wordt door een vrouw gezongen. De binnenrijmen zijn in 1622 deels niet, deels onvolledig aangegeven, nl. door een enkele gotische komma. In die gevallen waar een komma storend zou werken, is in dit lied de voorkeur gegeven aan een /.
4 Vrouvve, in 1622: Vrouvve. - 5 siet. in 1622: siet zonder punt. - 27 in in 1622: en

1 droch vol droch: bedrieger vol bedrog; loch: leugen.

2 door wien enz.: door wie ik heb geproefd hoe men in hofkringen de zaken opdist.

3 ongemeene rouwe: buitengewone verdriet.

4 En vreeckt u van enz.: en (ik bezweer u) neem wraak in het geval van de meest verdorven man en de meest argeloze vrouw die gij (nl. de Hem'len) hier ziet.

5 gedenckt u: heugt u; geender vvijsen: helemaal niet.

6 pleecht: placht.

8 bevveechlijck: aandoenlijk, ontroerd.

9 t'helsen: het omhelzen.

10 met dievery: steels.

11 so valsch als licht: even vals als lichtzinnig; stijf: strak.

12 myn de vinghers douden: en uw vingers mij betastten.

13 boevery: oneerbare voorstellen; koutjens: gesprekken.

14 namt int goe: nam het niet kwalijk; stoutjens: overmoedig.

15 ontdeet: losmaakte; Lijfjes: keurslijf en ondergoed.

16 Mijn Borsjes: meew. vw.; hert: stevig; verschickte: bewoog, streelde; schijfjes: wschl. de tepelhof.

[p. 352]

 

Ten vvas nau'los, oft roode blos / quam op myn vvangen dringen,¹⁷

 

Hoe sot was ic, maer in u schick, vvaert ghy te sonderlingen,¹⁸

 

Ghy vvaert so groen, cond'ick vermoen / op de verborgen netten,¹⁹

20

Die ghy beleyt, vol schallicheydt, voor myn onnoosle vvetten.²⁰

 

 

 

O litsert schalck, gelijc een Valck / een Duyfjen vangt int vliegen,²¹

 

So quaemdy my / met loosheyt by, myn slechtheyt te bedriegen,²²

 

Bedriegen fiel, guyt sonder Ziel, hoe hebdy aengehouvven,²³

 

Maer tvvou niet zyn, doen gaefdy myn / u houwelycksche trouvven.²⁴

 

 

25

Waerom helaes, ic sucht ic raas, en ic en cant niet keeren,²⁵

 

Ghy hebt gerooft / t'geen dat myn hooft / by ider een deed' eeren,²⁶

 

Myn crans myn Croon, vvel eer so schoon, en crachtich in het blincken²⁷

 

Dat selfs de Son / daer noyt op vvon, maer liet syn stralen sincken.²⁸

 

 

 

Dan nu de lust / vvat is geblust, u geylheyts onvernoegen,²⁹

30

Die gaet u zin, met nieuvve min, vveer op een ander voegen,³⁰

 

En ghy laet myn / in smart en pijn, in duysent svvaricheden,³¹

 

O vvreede och, en heb ic noch / niet leets genoech geleden.

 

 

 

Siet vast myn schult, ick heb gedult, dat ghy een ander minden,³³

 

Maer vvat ghy doet, in myn gemoet / zuldy geen misdaet vinden,³⁴

35

Doch so ghy gaet, en d'ooch eens slaet / int binnenst van u sinnen,³⁵

 

Daer zuldy snel / sien claer en hel / de lichtheyt uvver minnen.³⁶

17 nau: nauwelijks.

18 te sonderlingen: heel in het bijzonder.

19 groen: heet, geil; cond'ick vermoen op: hoe kon ik een vermoeden hebben van.

20 beleyt: spande; schallicheydt: slechtheid, sluwheid; onnoosle wetten: argeloze levensopvatting.

21 litsert schalck: sluwe schelm.

22 quaemdy my... by: benaderde je mij om; slechtheyt: argeloosheid.

23 fiel: fielt, schoft; guyt: schelm; aengehouvven: aangedrongen.

24 Maer twou niet zyn: maar het lukte niet; doen: toen; houwelyksche trouvven: huwelijksbelofte.

25 raas: ga te keer; keeren: ongedaan maken.

26 t'geen dat: datgene wat.

27 crans, Croon: zinnebeelden van de maagdelijkheid.

28 daer noyt op vvon: daar nooit de meerdere in was; liet...sincken: boog neer, nl. uit eerbied.

29 Dan: maar; onvernoegen: onbevredigdheid.

30 voegen: richten.

31 laet myn: laat mij achter.

33 Siet vast mijn schult: onderzoek nauwkeurig of ik schuld heb (?); minden: lief kreeg.

34 vvat ghy doet: wat gij ook doet; zuldy geen: zul je niets vinden waarin ik heb misdaan.

35 so ghy gaet enz.: indien gij uw blik eens gaat richten.

36 lichtheyt: lichtzinnigheid.

[p. 353]

 

En oft geviel, dat hier myn ziel / van t'lichaem sich wou scheyden,³⁷

 

Ick sou myn doot / dan maken groot, door myn gestadicheyden,³⁸

 

Ick sturft zo lief, als ghy eerdief, te leven sonder rusten,³⁹

40

Dats sonder trou, met lang berou, in vleyschelijcke lusten.⁴⁰

37 oft geviel: indien het zou gebeuren.

38 maken groot: lofwaardig maken; gestadicheyden: standvastigheid.

39 Ick sturft enz.: ik zou het liever besterven dan zoals gij, eerrover, te leven zonder (innerlijke) rust.

40 Dats: namelijk.