Groot lied-boeck

[p. 238]

tekstkritische noten

LXIII Liedeken

De lieve, waerde, soete Mey¹
Die toont haer vruchten menigerley,²
En pronckt haer op so hups en frey,³
In 't lieflijck groen gekleed:
Mijn ooghe dien ick vluchtigh drey,⁵
Sien uyt de hard' en schrale cley,⁶
En grasigh groeysaem, vette wey,⁷
Daer 't hong'righ vee van eet,
Het dorre Bos // seer haestelijck begos,⁹
En schielijck bewos // vol bladeren en Mos¹⁰
Wt d'aerde kout // dies 't waerde Wout¹¹
Is duyster van 't beblaerde hout
Dat sich soo wild verspreedt.

Denckt hoe 't de schoone Mey verciert,¹⁴
Die haer so lustigh went en swiert,¹⁵
En ons so rustigh send en stiert¹⁶
Haer gaven onbeloont,¹⁷
Kijckt hoe hy 't velt met bloemtjes ciert:
Siet hoe 't gevoghelt en 't ghediert

LXIII
In 1622 blz. 90. In vs. 1 het eerste woord in romein met grotere initiaal D. Om typografische reden is vs. 62 in 1622 op twee regels gedrukt.
24 siet // te in 1622: siet / te - 40 het in 1622: hoe't - 50 valcken in 1622: balcken - 64 verneder mijn in 1622: verneder maar zowel het rijm als de zin vereist de toevoeging van mijn. Mogelijk heeft er gestaan: verneerder mijn

1 waerde: aangename.

2 vruchten: voordelen, gunstige resultaten.

3 haer: zich; hups: sierlijk; frey: fraai.

5 ooghe: ogen; drey: draai; dus: in een oogwenk zie ik uit...

6 Sien uyt de: zien te voorschijn gekomen uit; zien de... veranderd in.

7 En: een.

9 begos: begon, nl. te groeien.

10 bewos: bewies, begroeide.

11 dies: en daardoor.

14 't: het woud, zie vs. 11.

15 haer: zich.

16 rustigh: krachtig, flink.

17 onbeloont: gratis, zonder vergoeding.

[p. 239]

20

Vermenighvuldight en vermiert,²⁰

 

En hoes' alle dingh verschoont:²¹

 

Haer jonste soet // stoote wy mette voet,²²

 

Namen wy in 't goed // gelijck sy 't ons wel doet,²³

 

Wy verghelden, siet // te selden yet,²⁴

25

T'onrecht mach zy ons schelden niet²⁵

 

Voor ondanckbaer van gemoed.

 

 

 

Langs 't waterigh moras en poel,

 

Onder de frissche schaduw koel

 

Ontvluchtmen Son en hette swoel,

30

Die 's somers vinnigh steeckt:

 

D'een kiest het Bosch, d'ander de Doel,³¹

 

Den derden die mijd het ghewoel,³²

 

Voorts deur naturelijck ghevoel

 

Is tot grooter brand verweckt,³⁴

35

Wt oorsaeck, want // de Minne somers brant³⁵

 

Heftigher dan 't // 's winters, na mijn verstant:³⁶

 

Dat breeder is // soo 't weder is,³⁷

 

De mensch die swack en teder is³⁸

 

Van gemoed en ingewant.

 

 

40

Ey siet; het vrolijck versch gewas

 

Van 't dierbaer kruyt, schoon bloemen, gras,

 

En hoord der honden fel ghebas,⁴²

20 vermiert: zich vermeerdert.

21 verschoont: verfraait.

22 stoote wy mette voet: versmaden wij.

23 Namen wy enz.: aanvaardden wij het maar, zoals zij het goed voor ons doet.

24 verghelden: waarderen... op de juiste wijze.

25 T'onrecht enz.: niet ten onrechte kan zij ons berispen als.

31 Doel: de doelen, de schietbaan.

32 die mijd het ghewoel: vermijdt het gewoel, of: die het gewoel vermijdt; i.v.m. de zinsconstructie in de vzn. 32-34 verdient deze laatste opvatting de voorkeur.

34 tot grooter brand: tot groter vurigheid.

35 Wt oorsaeck: niet zonder oorzaak; want: immers.

36 't 's winters: des winters; na mijn verstant: voorzover ik weet.

37 Dat breeder is, soo: en meer nog, zoals.

38 De mensch enz.: zo is ook de mens, die toegankelijk is voor allerlei atmosferische invloeden.

42 der honden fel ghebas: de fel blaffende honden. Dus: en hoor de fel blaffende honden het wilde zwijn, het hert en de das op hun vlucht achtervolgen.

[p. 240]

 

Vervolghen 't inde vlucht

 

't Wilde Swijn, 't Hart, of Das:

45

Hoe slingert de Jagher met zijn tas,⁴⁵

 

En 't water schijnt als spiegel-glas.⁴⁶

 

De mensch, 't geboomt', en lucht,

 

Ey siet toch, siet // hoe daer de wey-man schiet,⁴⁸

 

De visscher vanght niet // de hanghelaer heeft yet,

50

De valckenier // met valcken hier,⁵⁰

 

Ey siet; hoe dat zijn schalcke dier⁵¹

 

Die voghels hoogh bespiet.

 

 

 

Jeughdighe Mey, Princes vermaert,

 

Ghy verquickt 't herte seer beswaert,

55

Ghy verquickt out en jong bejaert⁵⁵

 

Door u bevalligheyd soet,

 

Ghy doet dat het gheveughelt paert,⁵⁷

 

Ghy maeckt datmen rijd of vaert

 

In plaets daer wullips of bedaert⁵⁹

60

De soete malligheyd doet.⁶⁰

 

O Meye eel // u deughden zijn so veel,

 

Ick noemer maer een deel; Laets' andere noemen heel,⁶²

 

Die meerder zijn // gheleerder zijn.

 

Seer garen ick verneder mijn

65

Onder hooge Gheesten waert.⁶⁵

45 tas: weitas.

46 schijnt: weerspiegelt. Na dit vs. denke men de punt weg.

48 wey-man: jager.

50 valckenier: lijd. vw. bij siet (vs. 48).

51 schalcke: sluwe, slimme.

55 bejaert: van jaren.

57 doet: veroorzaakt; gheveughelt: gevogelte.

59 In plaets: naar een plek; wullips of bedaert: jong of oud.

60 soete malligheyd: prettige gekheden, verliefdheid; doet: bedrijft, verricht.

62 heel: geheel, ten volle.

65 hooge Gheesten waert: geachte hoge talenten; wschl. de oudere, gevestigde leden van de rederijkerskamer, de hoofdlieden.