Groot lied-boeck

[p. 152]

tekstkritische noten

XXXVII Bruylofts-liedt

O Bruydegom en Heere,
U waerde Bruydt wilt eeren
En beminnen als u ziel.
Wilt ghy wijs'lijck regeeren?
Voor-doende, moet ghy leeren⁵
't Geen ghy gaaren onderhiel.⁶
Swijgt, en verdraecht // en kreunt noch claecht,
Of u wat swaers voor-viel.⁸

Wilt Godt u saeck bevelen
Die sal u mede deelen
't Gheen sijn Godtheyt kent voor goedt.¹¹
En soeckt niet te krackeelen,
Te twisten noch verscheelen,¹³
Komt den ander wat te moet
Met goed bescheyt // en reed'lijckheyt¹⁵
Sacht reckelijck, en soet.¹⁶

Vrou Bruydt, die't gildt der Vrouwen
Voortaen sult onderhouwen¹⁸
Mits ghy uyt de Maachden scheydt:¹⁹
Wilt ghy de tweedracht schouwen?²⁰

XXXVII
In 1622 blz. 53. Dit lied sluit aan bij het vorige gedicht en dateert dus ook uit voorjaar 1615. In vs. 1 een grotere initiaal O; en in de vzn 1, 2 en 17 enkele woorden in romein.
16 en soet. in 1622: en soet, - 55 syn wil in 1622: sy wil

5 Voor-doende: het voorbeeld gevende; vgl. het voorgaande gedicht, vs. 107; leeren: onderwijzen.

6 onderhiel: betracht zou willen zien; vgl. de geboden onderhouden.

8 Of: indien; voor-viel: zou overkomen.

11 kent voor goedt: als goed erkent.

13 verscheelen: geschil te hebben.

15 Met goed bescheyt: met goed begrip, op verstandige wijze.

16 reckelijck: inschikkelijk, verdraagzaam.

18 onderhouwen: mede in stand houden, deel uit maken van.

19 Mits: aangezien.

20 schouwen: schuwen, vermijden.

[p. 153]

 

Ghy moet u Man vertrouwen²¹

 

De huys-sorgh en al 't beleyt.²²

 

Doet alst behoort // leeft 't samen voort

 

In goed' eendrachticheyd.

 

 

25

Door eendracht zyn de steden

 

In alle eenicheden²⁶

 

Vast vermenghelt en vereent.²⁷

 

De Landen, en de leden²⁸

 

En d' Opper-vooghden meden²⁹

30

Is het hof, voor't hooft verleent³⁰

 

Wat dat ghebied // oock stracx gheschiet³¹

 

By goedighe ghemeent.³²

 

 

 

Salmen het Oorloch voeren,

 

Men moet die Crijchs-lien snoeren³⁴

35

Door de wetten van een Prins,

 

Wiens wijsheyt, kan beroeren³⁶

 

Dat 't haghel-schut, de boeren³⁷

 

Noch het volck, verlast gheensins,³⁸

 

Maer dattet tracht // al na eendracht³⁹

40

Soo gaatet meest na wins.⁴⁰

 

 

 

De eendracht, hout die dinghen

 

Des Hemels, onderlinghen

21 vertrouwen: toevertrouwen, overlaten.

22 huys-sorgh: de zorg voor het gezin; al 't beleyt: heel het beheer.

26 eenicheden: eensgezindheid.

27 Vast: hecht.

28 Landen: gebieden, gebiedsdelen; leden: standen; vgl. WNT VIII, tweede stuk, kolom 2018.

29 Opper-vooghden: magistraten; meden: ook.

30 Is het hof enz.: hun is het hof (dus de vorst) als hun hoofd toegewezen.

31 dat: nl. dat hoofd; stracx: terstond, zonder uitstel.

32 By goedighe ghemeent: door de goedwillende bevolking.

34 die: de; snoeren: samenbinden, in bedwang houden.

36 beroeren: teweeg brengen.

37 haghel-schut: uitschot, Jan Hagel.

38 verlast: overlast aandoet.

39 tracht: streeft, zich richt.

40 na wins: naar wens.

[p. 154]

 

Gantsch verbonden en verstrickt

 

In vrientschap, die gheringhen⁴⁴

45

Haer alleen so kan dwinghen⁴⁵

 

Datter niemant knort noch kickt.

 

En morter yet // het gaet tot niet⁴⁷

 

Soo heeftet Godt beschickt.

 

 

 

Ghelieven, schickt u sinnen⁴⁹

50

Tot eendrachtighe minnen⁵⁰

 

Die de vrede onderhoudt,⁵¹

 

Soo suldy Gods rijck winnen:

 

Maer wildy twist beginnen

 

Soo is het, laes! te vroech ghetroud.

55

Want uyt de mensch // syn wil en wensch,⁵⁵

 

Hy Hel of Hemel bouwt.⁵⁶

44 vrientschap: harmonie; gheringhen: aanstonds, in korte tijd.

45 Haer: hen.

47 En morter yet enz.: en als er gemord wordt, dan leidt dat tot niets.

49 schickt: voegt.

50 minnen: minne, liefde.

51 onderhoudt: betracht.

55 de mensch syn wil: des mensen wil.

56 Hy: nl. de mens (vs. 55).