Griane

Hoe Florendos ende Griane door de sententie van den Raedt des Keysers ontfanghen worde, om hare clachten door Camp vechtinge te mogen doen purgeren.

Het xcj. Capittel.

Des anderen daechs hier nae arriveerde den Hertoch met zijne ghevangenen oock binnen Constantinopolen, alwaer hy voorts nae t'Paleys dede brengen de Coninginne Griane, die terstont op de knien viel voor haren Vader den Keyser, ende haer Moeder de Keyserinne, de welcke tot haer seyde: Ick en weet niet hoe ghy (die ghesproten zijt van soo deuchdelicke ouderen) sulcke boosheydt hebt connen ghebruycken, van te doen vermoorden uwen echten man, ja dat meer is (seyde den Keyser in eenen toornigen moet opstaende) overmidts sulcke vileyne oorsake des overspels, dat mijn grauwe ende kale hooft (t'welck ick tot noch toe met eeren ghedraghen hebbe) daer over onteert sal worden, om de sotte opinie der menschen die tot schande vanden geheelen boom reeckenen, indien eenigen tack vande groenheyt der deucht verdorret, maer ick hoop alsulcken tack vanden mijnen soo wel te snoeyen, dat die verbrandt wesende, den boom wederom in zijnen eersten

[p. 317]

fleur sal staen, hoewel ghy met uwe boosheyt u beste ghedaen hebt tot dese boose Fortuyne te helpen, om hare crachten meer over de grooten als de cleyne te vertoonen. Eylacy mijn Heer ende Vader antwoorde Griane al schreyende, dat de Fortuyne een wreede vyant is vande hooghe persoonen, en behoeft men met geene andere Historien te proveren, als met uwen laetsten Crijch teghens de Turcken, ende de groote leughenen die mijne vyanden teghens my bedacht hebben. Om de welcke te wederleggen ick bedwonghen worde de waerheyt van dese geschiedenisse te verclaren, niet om mijn leven te salveren, om dat ick weet de doot een haven van de miserable creatueren mijns gelijckende te wesen, dan om mijn eere te verdedigen, die mijne valsche aenclaghers segghen vercort te zijn by den Prince Florendos, den welcken ick vrywillichlick beken met een eerlicke ende oprechte liefde (in meyninghe van hem tot eenen man te nemen) alsoo bemindt te hebben, doen ick noch alhier binnen Constantinopolen woonde (sonder dat hy nochtans oyt yet als behoorlijck van my genoten heeft) dat ick Tarisius veel eer voor mijnen vyandt als Alderliefste, door u bedwanck moeste trouwen, hetwelck my met een groote droefheydt uyt u presentie dede scheyden mijn vader, maer eylacy in hondertmael grooter miserie ben ick daer al nu wederom in ghecomen, om dat de nijdighe menschen my opleggen van te hebben doen dooden mijnen echten man, t'welc sy valschelick liegen: Want in Ungerien gecomen zijnde, creech ic terstont berou vanden wille mijns Vaders teghenstaen te hebben, ende veranderde mijne affectie op mijnen overleden lieven man, dien ick noyt int gheringste punt, niet alleene van wercken, maer oock van de woorden ende gedachten niet misdaen en hebbe, dan quam Florendos (die ic in twintich Jaren niet gesien, oft yet van ghehoort en hadde, my van zijne Pelgrimagie (ende noch in sijne Pelgrims cleederen) besoecken, alleen door een oude vriendtschap ende sincere liefde, gelijck Suster ende Broeder tot den anderen behooren te draghen, om my yet te vertrecken vande wonderlickheden van Palestijnen, ende vande Reliquien van den heylighen Lande, maer en hadde noch nauwelicx twee ofte drie woorden erghens my ghesproken, als den Coninck ons over quam, den welcken mogelick beweecht wordende door een sotte jalousie oft ouden haet, meynde Florendos te dooden, dan den Prince sich verwerende, heeft hem eerst het leven benomen. Waer over ick tot mijn seer groot berouw, bekende mijne vyanden, sonder de daet oorsaeck ghegeven te hebben, om my te moghen lasteren, tot u groot verdriet mijn Vader. Derhalven ick onweerdich ben den naem van uwe Dochter te ghenieten, wilt derhalven vergeten alle Vaderlicke liefde, ende ghebruyckt over my d'alderwreetste straffe diemen soude moghen bedencken, de welcke ick bereyt ben te lijden met een groote blijtschap, die ic schep uyte hope van dat ic daer door verlost sal worden van dit miserabel leven, ende nae mijnen doodt een eeuwighe glorie vercrijghen, om patient-

[p. 318]

lick verdragen te hebben de straffe van een misdaet daer ick ontschuldich aen ben. Ende als sy noch meer wilde spreecken, quam de ionge Princesse haer dochterken Hermide, den Keyser oock te voete vallen, seggende: Seer doorluchtighe Keyser, mijn begeerte is altijdt geweest om uwe Majesteyt eens te mogen sien, maer eylaci mijn quade avontuere is so groot, dat in plaetse van gheneuchte ende vreuchde, t'selve gheschiet in kermen ende weenen: In welcke droefheyt (seyde sy haer tranen vande wangen wissende) ick uwe Majesteyt voort eerste virsoeck dat ick u oyt dede, ootmoedelick bidde seeckerlijck te willen gelooven, dat Me-vrouwe mijn moeder inden doodt van mijn vader t'geringste punte niet schuldich en is, want ick ende al haer Jonckvrouwen daer van genoechsame ghetuygenis weten te geven. Welcke bedructe woorden ende droevige gelaet van dit jonge dochterken, den Keyser in sulcker manieren beweechde, dat hy haer opheffende, oock bitterlijck begonst te weenen, met vele vande omstaende Heeren, de welcke tegen hem seyde dat de sake door campvechtinge behoorde geeynt te werden. Daer op hy antwoorde, dat zijn dochter noch de twee Neven vanden Coninc geene justitie gheweyghert soude worden. Ende hierentusschen quam den Hertoch van Pere, die door bevel des Keysers de Coninginne in haer Camer dede brengen, ende aldaer bewaren, nae dat hy Florendos en de Frene in een vaste gevanckenisse doen sluyten hadde, waer met dese saken berusten tot des anderen daeghs smorghens, dat haer Promptaleon ende Oudin seer vroech stoudtmoedich quamen presenteren voor den Keyser, segghende, datse haer grootelijcx verwonderden van dat het vyer noch niet ontsteecken en was om de drie misdadighers te branden. Daer op den Keyser antwoorden, dat hy niet gesint en was in de sake so haest te procederen, om dat hy de misdaet van zijne dochter soo openbaer niet en bevont, als hare beschuldinghe met brocht, door dien dat sy aen den doodt van haren man wel conde ontschuldich zijn, niet tegenstaende dat hem Florendos in pelgrims cleederen aengesproken ende omgebracht hadde, ooc dat den Prince sonder in zijn ontschuldinge gehoort te worden, niet te veroordelen en stonde. Waerom hy den Prince van Pere geboot hem terstont present te doen comen. Na welc bevel den Hertoch Florendos aldaer brochte, den welcken soo mager ende swack was, dat hy hem nauwelicx over eynt en conde houden, veel meer om de quellinge vant medelijden van de Coningin zijn Alderliefste, als om zijn eygen verdriet, nochtans voor den Keyser te voete vallende, verstercte hy syn stemme, ende seyde: Alderdeurluchtichste Keyser, de meeste droevicheydt die my quelt, wort veroorsaect deur dien dat ic in uwe presentie, in plaetse van mijnen dienst te presenteren, u moet comen doen een groot verdriet, om een saecke daer aen ic sweer Me-vrouwe de Coninginne u dochter in gheender manieren schuldich te wesen noch wetenschap van ghehadt te hebben, want ic haer alleene door de obligatie van oude kennisse quam groeten, sonder mijn meyninge

[p. 319]

in eeniger manieren te wesen, de eere van haer oft des Conincx, int gheringste punt te misdoen, als hy my so secretelic quam overvallen, dat ick om mijn leven te salveren, t'zijne benemen moeste. 'Tzijn maer favelen zeyde Promptaleon, want de verraderije van u ende de Coninginne is een yeghelijck bekent. Ghy versekert u sonder ghetuygen antwoorde Florendos, maer soudy t'selve mette wapenen wel dorven versekeren. Seer wel seyde Promptaleon, tegens alle de gene die ter contrarien souden willen substineren. Daer op Florendos repliceerde: Och indient zijne Majesteyt geliefden den dach vande Campvechtinghe uyt te stellen, tot dat ick een deel van mijne gesontheyt weder vercregen mochte hebben, so soude ick alleene u ende u Broeder metter daedt bewijsen, dat de Coninginne ende ick eerlicke luyden zijn, maer ghyluyden Verraders, die ons valschelick compt beschuldighen. Om welcken twist te stillen, den Keyser sijnen Raet dede vergaderen, ende wees daer op met dien voor recht, dat overmidts de sake met gene ghetuyghen bewesen en conden worden, Promptaleon ende Oudin haer segghen souden moeten verdedigen int open velt, tegens twee alsulcke Ridderen, als de Coninginne ende Florendos soude moeten presenteren binnen den tijt van thien dagen, daer van den Prince selfs eene soude mogen wesen, indient hem gheliefde, ende dat de overwonnen partije als Verraders gestraft souden worden. Welcke conditien de twee Broeders accepteerden, als oock dede den Ridder Florendos, die in so deerlicke gestaltenisse wederomme nae den toorn van zijne gevanckenisse ghebracht werde, dat alle de ghene die in zijn gesichte quamen, hem achten niet te sullen connen leven tot den tijt vande vechtinge. Om de welcke te verbeyden, oock seer nauwe bewaert worde de bedroefde Coninginne, die grootelicx vreesde, datse om den grooten faem van de cracht ende stoutmoedicheyt harer vyanden, ghenen Ridder en soude connen vinden, om hare saken te defenderen. In welcke benautheyt wy dese twee bedruckte Minnaers voor eenen gheringen tijt sullen laten, om daerentusschen wederom te keeren tot onsen Palmerin, hem vermakende met zijn Polinarde.