Enkele reis Paramaribo. Terug in Suriname

[p. 143]

Schimmel onder de ballen

Hoe naïef van mij om te veronderstellen dat de kale plekken op de poten van mijn vijf maanden oude pup Bullo veroorzaakt werden door het geschuur, als hij - zich van zijn eigen groei niet bewust - koste wat het kost door het traliehek wringt om 's nachts boven op het balkon te slapen. Toen de kaalheid zich uitbreidde en zijn buik donkere vlekken vertoonde, ging ik toch maar met hem naar de dierenarts. Daar werd geconstateerd dat Bullo schurft had en als gevolg daarvan een huidontsteking. We kregen antibiotica mee en een vloeistof tegen de schurft. Inmiddels, vier weken later, groeit Bullo's haar weer volop.

In de tropen, waar van alles welig tiert, heb je te maken met allerlei parasiterende insecten. Vooral de Surinaamse hond jeukt wat af. De grootste boosdoeners zijn de kupari's. Dat zijn gulzige, bloedzuigende teken. Aanvankelijk zijn ze minuscuul, om uiteindelijk zo groot als een bolle, gewelde rozijn te eindigen. Ze zijn nooit alleen. Geregeld ben ik een uur zoet met het ontteken van de vacht, de tenen en de ooringangen van de honden. Een gruwelwerkje.

Ook de mens moet het ontgelden. Tot voor kort was het voor mij onmogelijk om een korte broek aan te trekken. Ik droeg een lange broek en sokken. Wel wat warm, maar doeltreffend, want naast bloeddorstige muggen storten ook mampira's zich op je. De naam suggereert een beest met piranha-achtige kaken. Niets is minder waar. Ze zijn veel kleiner dan een speldenknop, maar bijten zo venijnig dat je er gewoon chagrijnig van wordt. Wat dat betreft dekt hun naam wel de pijnlading. Ze opereren voornamelijk vanaf de grond en de vloer. Soms lijkt het alsof je het eten staat te bereiden in een brandnetelveld.

Overal loert onzichtbaar gevaar. De sika, bijvoorbeeld, leeft in het droge zand en boort zich door de huid om eitjes te leggen. Meestal in je teen, als je op een onbewaakt moment op blote voeten loopt. De sika kan er pas uit als hij

[p. 144]

volgroeid is. Met alcohol en een naald moet je het slijmerige omhulsel met eitjes en al er uitpulken. Je romantisch neervlijen in het gras is er ook niet bij, want daar ligt de grasluis op de loer. Die is rood-oranje en nestelt zich graag vlak bij je warme plekken.

Meeliftende parasieten openbaren zich vaak met onschuldig, soms wel aangenaam gejeuk. Het duurt echter steeds langer voordat het punt van bevrediging is bereikt, zodat je op een gegeven moment van ellende je huid kapot krabt. Een paar weken geleden kondigde zo'n proces zich aan onder mijn scrotum. Aanvankelijk jeukte het alleen nadat ik mijn onderbroek uittrok, maar al snel ook op andere tijden, en op de meest ongemakkelijke momenten, zoals in een overvol busje, terwijl ik ingeklemd zat.

Zouden de grasluizen hebben toegeslagen? vroeg ik me af. Nadere inspectie wees niets uit. In Suriname hoef je niet meteen naar de huisarts te hollen. De kans is namelijk groot dat iemand de symptomen herkent. Mijn vriend Ronald wist te vertellen dat ik kampte met een ‘onzichtbare schimmel’. Hij adviseerde een zalf, Whitfield genaamd. ‘Je moet er wel snel bij zijn, want als je huid eenmaal openligt, verspreidt het zich snel en kom je er moeilijk van af. Het is een vochtschimmel die vooral in de regentijd heerst,’ gaf hij college terwijl hij gestoken in korte broek in een kraamhouding tegenover mij zat.

Ronald vertelde dat hij thuis voor een ‘goede doorluchting’ altijd een korte broek aanheeft met eronder een boxershort. ‘Een strak zittende slip met daaroverheen een lange broek, dat broeit als de pest,’ lichtte hij toe. ‘Na het douchen droog ik me extra tussen mijn benen af met een aparte handdoek. Daarna ga ik soms zelfs met mijn benen wijd zitten en dan zet ik de ventilator erop.’

Ik hoorde het allemaal zorgelijk aan, niet in de laatste plaats om het omslachtige en verregaande afdroogritueel. ‘Ja mijn vriend,’ wreef hij het me breed lachend in, en hij ging er extra wijdbeens voor zitten, ‘dit is geen Nederland

[p. 145]

in hartje winter wanneer niets groeit en bloeit. Dit zijn de tropen: dan krijg je niet alleen schimmel op je boeken, je kleren en je computer, maar ook onder je ballen.’

De volgende dag was ik bij de apotheker en vroeg de man of hij Whitfield in huis had. ‘Ja zeker,’ zei hij op een toon alsof het een van zijn bestsellers was. Even later vertrok ik met een etiketloos plastic potje met zalf uit een grote voorraadpot. ‘Tweemaal daags dun insmeren en de kuur afmaken,’ had de apotheker gezegd. Thuisgekomen nam ik een douche en droogde me daarna zorgvuldig af. In de slaapkamer leek het alsof de ventilator op me stond te wachten. De Whitfield-zalf was zacht en geurloos. Maar eenmaal aangebracht, stonden mijn scrotum en omstreken binnen luttele seconden in brand.

Zo ben ik tegen wil en dank weer een beetje meer ingeburgerd geraakt, en loop ook ik nu thuis tropisch gekleed rond in een luchtige, korte broek. De muggenbeten neem ik voor lief, want de keuze tussen dat en schimmel onder de ballen is gelijk aan geen.

14 februari 1998