Biographisch woordenboek der Noord- en Zuidnederlandsche letterkunde

[Eugeen Zetternam]

Zetternam (Eugeen), wiens eigenlijke naam Joos Jozef Dirickséns is, werd te Antwerpen geb. 4 April 1826. Daar zijne moeder reeds bij zijne geboorte zonder steun en schier zonder middelen van bestaan was, mocht hij maar luttel onderricht genieten en was hij genoodzaakt zeer jong het ambacht van meubelschilderen te leeren. In zijne jongelingsjaren hervatte hij evenwel de studie der moedertaal door zelfonderricht en op negentienjarigen leeftijd leverde hij zijne eerste letterkundige schepping, welke de aandacht der andere schrijvers op hem deed vestigen. De dichter Jan van Beers werd zijn bijzondere leermeester en kunstvriend, doch kort daarop moest hij een bestaan zoeken te Gent, waar professor J.F.J. Heremans zijn kunstleidsman werd. Daar hij bij de militieloting een ongelukkig nummer had getrokken, zag hij zich gedwongen bij den aanvang van het jaar 1847 soldaat te worden. Hij kwam te Antwerpen in garnizoen tot Maart van het volgende jaar, daarna bleef hij eenige maanden te Aalst en vervolgens te Dendermonde. Toen hij in Mei 1849 den krijgsdienst verliet, vestigde hij zich voor eigen rekening als huis- en meubelschilder in zijne geboortestad, waar hij nog in datzelfde jaar huwde. Om in de behoeften van zijn gezin te voorzien moest hij van den morgen tot den avond als schilder arbeiden, en des nachts offerde hij zijne onmisbare rust op om als letterkundige en als voorstander van taal- en volksbelangen te kunnen werkzaam zijn. Die rustelooze strijd sloopte

[p. 913]

vroegtijdig zijne levenskrachten; hij bezweek reeds op 10 October 1855.

Gedurende de tien jaren dat hij slechts buitentijds de pen voerde, had hij toch reeds deze reeks werken vervaardigd: Rowna, eene fantastische legende, uitgegeven ten voordeele der armen, Antw. 1845; Margaretha van Constantinopel, drama in vier bedryven, Antw. 1846; De Zwanen, Antw. 1846; Schets uit het werkmansleven, Gent 1847; Bernhart de Laet, roman uit de Middeleeuwen, Gent 1847; Volksleven. Voor twee centen minder, Antw. 1847; Hoe Pietje Triste fortuin deed, Antw. 1847; Eene Liefde, Antw. 1848; De Tooverdoos, vertelsel, Antw. 1848; Mynheer Luchtervelde, waerheden uit onzen tyd (bekroond), Antw. 1848; Brokken uit het gedenkschrift van eenen koperen Knop, Gent 1848; Eenige Bedenkingen over de toekomst van Schilders en Schilderkunst by het doorwandelen der Tentoonstelling te Brussel, Antw. 1848; Een kopje te veel, Gent 1849; Iets over Vlaemsche Beschaving, ter gelegenheid van een artikel der Revue des deux Mondes over Hendrik Conscience, Antw. 1849; Over eene verbindtenis tusschen alle Dorpen van Vlaemsch-België (redevoering), Gent 1849; Tantje Mortelmans, losse karakterschetsen, Gent 1850; Simon Cokkermoes, historisch tafereel (1382), bekroond, Antw. 1850; Het Bestuer en de Natie, Antw. 1850; Eene zonderlinge Bedelares, Gent 1851; Burgerrecht, Antw. 1851; Redevoering uitgesproken op het feest den Heere Hendrik Conscience aengeboden, Antw. 1851; Redevoering over den Nederlandschen Boekhandel, Bruss. 1851; Arnold de Droomer, Antw. 1852; De Kimrische Diluvie, histosche roman, Antw. 1853; De wonderbare Avonturen eener oude Schildery, Antw. 1853; Een Middeltje om Ryk te worden, volksverhael, Gent 1853; Handboek voor huis- en meubelschilders, vergulders enz., Gent 1853; Tafereelen uit het leven eens Kunstschilders, Gent 1854; Modezucht, volksdrama in vier tafereelen, Gent 1854; Hel en Duivel, eene ware gebeurtenis, Gent 1854; Bedenkingen op de Nederlandsche Schilderschool, bekroond, Antw. 1855; Hoe men Schilder is, Gent 1855; De Vrouw van Egmont, drama in drie bedryven, Gent 1859. Het handschrift van zijn geschiedkundigen roman: Philips de Goede te Antwerpen, is verloren geraakt. Buiten deze werken gaf Zetternam nog vele bijdragen, soms ook naamloos en dan weer onder de pseudoniemen: L. IJsendijck, Albrechts of onder de beginletters J(ozef) D(iricksens), in de bladen: De Broedermin van Gent, De Gazette van Gent, De Gentsche Telegraef, De Gazette van St. Nicolaes, Der Nördischen Telegraph enz., alsmede in de tijdschriften: Het Taalverbond, De Eendracht en De Vlaamsche School. Zijne verzamelde werken zagen het licht met den titel: Volledige Werken van Eugeen Zetternam, met Levensschets van den Schrijver door F. Jos. van den Branden, Antwerpen 1876.