Biographisch woordenboek der Noord- en Zuidnederlandsche letterkunde

[Jacobus van Wijk Roelandsz.]

Wijk Roelandsz. (Jacobus van), geb. te Woerden, waar het kosterambt der Herv. in zijne familie als erfelijk was, 8 Jan. 1781, werd voor het onderwijs opgeleid en had door zijn beweeglijk gestel en den woeligen tijd, dien hij beleefde eene onrustige jeugd, trouwde op 19-jarigen leeftijd, werd aan het hoofd eener nieuw-opgerichte ‘departementschool’ geplaatst, gaf in 1808 het eerste onderwijs aan blinden, doch zijne Nut-school werd opgeheven, en hij genoodzaakt om als gouverneur bij den zoon van den kommandant der Kenau Hasselaar

[p. 884]

van 1814-Juni '16 eene reis naar de Middell. zee te doen. Na deze ‘boetedoening’ keerde hij tot het schoolwezen terug, begon zijn nieuw tijdvak met het afleggen van het examen voor den eersten rang, Oct. 1816, en werd daarna Kostschoolhouder te Hattem. Bijgestaan door zijn zoon Roeland van Wijk Jacobusz., geb. te Amst. in 1801, 4 April 1826 onderwijzer van den eersten rang, 21 Febr. 1831 te Leiden bevorderd tot doctor in de letteren. Beiden werden in Sept. 1827 benoemd als hoofden van het nieuw-opgerichte stedelijk instituut en gymnasium, waarvan zij eene der vermaardste inrichtingen voor opvoeding en onderwijs gemaakt hebben. Doch toen de zoon den 27 Nov. 1839 overl., viel den vader de betrekking allengs zwaarder, zoodat hij die neerlegde in Juni van hetzelfde jaar, waarin hij overl., 25 Sept. 1847. Men heeft hem een grafteeken gewijd; het hieronder vermelde werk is zeer lezenswaardig.

Zijne uitgegevene geschr. zijn in bedoelde biogr. volledig opgegeven, zoodat hier, na vermelding zijner bewerkingen van opvoedk. geschr. van en over Salzmann en Ewald, alleen worden genoemd: Fabri, Aardrijksbeschr. (met N.G. van Kampen), 2 dln., Haarl. 1821; Perk's Schets der Ned. Gesch. uitgebreid, 3 st., Amst. 1823; Cannabich's Handl. tot de Aardr., 3 dln., Zutphen 1826; Aardrijksk. Wdb., 7 dln. Dordr. 1828, met medewerking van R.G. Bennet, zie blz. 53, als ook: Ned. zeereizen en ontdekkingen, 5 dln., Amst. 1832; en onvoltooid gelaten Alg. Wetenschappelijk Wdb., waarvan te Zutphen 11 afl. verschenen.

(C. v.d. Vijver, Levensbeschr., Zwolle 1849.)