Emblemata politica

[p. 52]

V I.
Nequid nimis.

[p. 53]

Nequid nimis.

VInum hoc è vasculo erumpit; nec inter angustias ejus vult concludi. Discat in hostem iturus Princeps non ubique eum debere concludi. Quem claudis, ad majorem virtutem cogis. Ex desperatione crescit audacia; & quum spes nulla est, metus accendit. Rectè Scipio: Via hostibus, qua fugiant, munienda est. Salutem in manu habet, qui aliunde non exspectat. Quo majore vi premitur, eo majore assurgit. Caedem, quam ante oculos indignam videt, in acie contemnit; &, si cadat, gloriosum sibi putat. Vere Tragicus in Hyppolito.

Prohibere ratio nulla periturum potest:
Vbi quis mori constituit, & debet mori.

[p. 54]

Qui autem mortem contemnit, jam vitam redemit. Ad extrema redactus in manu & armis spem salutis ponit, quam non prius quàm cum istis deponit. Sic autem hostem aut magna clade, aut excidio mactat. Nullius perniciosior est, quàm quem audacem angustiae faciunt, inquit Seneca; longeque violentius semper ex necessitate, quàm ex virtute corrigimur. Nec in bello tantum hoc quaerimus, sed etiam post bellum. Qui extremi libertatis, ad repetendam eam animum appellunt. Extremi autem sunt, qui superbiam victoris per obsequium & modestiam effugere non possunt. Auferre, trucidare, rapere falsis nominibus imperium, liberos, propinquos, quos natura unicuique carissimos esse voluit, conjuges, sororesque polluere, bona fortunasque in tribu-

[p. 55]

tum agere, corpora ipsa ac manus inter contumelias ac verbera conterere, infirma vincula sunt caritatis. Faciunt illa, ut victi esse nolint, imo victores fiant, quos debellavimus. Serpentem quo magis premis, eo magis virus suum dispargit: praesertim ubi de sese jam actum videt. Sequatur belli imperator, qui hostes suos victos jam habet. Maximum victoriae momentum est, ipsius victorirae victos non paenitere: & ea demum constans atque certa fides, quam immoderato imperio ipsi in aliis non violamus. Is demum est victor, qui ita vincit, ut victos se illi ipsi, qui victi sunt, non sentiant. Quod fit, si dominus, non conditio mutetur. Parum quippe curant subditi, sub quo vivant, modo bene & clementer habeantur. Qui extrema iis infert, quos debellavit vires

[p. 56]

eorum accendit atque erigit, quae jam jacebant. Initium salutis est, spem ejus tenendae non habere. Satis quisque putat victum esse; at nimium, penitus exscindi & exstirpari. Qui enim victus est in victore fortunam, quanquam invitus admiratur. Qui victum se jam ultra premi videt, in eodem violentiam, tanquam scelus, detestatur. quam cum ferre non possit, invicto animo se opponit. Extrema quò & cui extrema infliguntur.