Des wereldts proef-steen ofte de ydelheydt door de waerheyd beschuldight ende overtuyght van valsheydt
(1643)–Anton van Bourgoingne, Petrus Gheschier– Auteursrechtvrij
[pagina 336]
| |
Waerheydt.
| |
[pagina 337]
| |
VVaerheydt.
Vriendt hoe compt ghy soo te springhen
En met sulck-een vreught te singhen?
VVaerom zijt ghy soo verblijdt
In een soo benauwden tijdt?
Soud' ick nu niet vrolijck wesen
Als mijn qualen zijn ghenesen,
En mijn langh-bedroefden gheest
Schoeyt op eenen blijden leest?
Seker, 't is ghegrondt in reden,
Dat ick blijde ben op heden;
VVant ick leve nu gherust
En gheniet mijns herten lust.
Vriendt (met oorlog) 't is gheloghen,
Ydelheydt heeft u bedroghen,
En door haer vermomt ghesegh
Leydt u van den rechten wegh.
VVant in dese valsche werelt
Hoe-se schijnt voor ons beperelt,
Daer en is noch rust noch lust,
Die ons wensch voldoet en blust.
Nemt ghy hebbet al becommen
Dat door uwen wensch kan commen,
En ghy sit als vry van druck
Op de vleughels van 't gheluck;
| |
[pagina 338]
| |
Maer hoe langhe sal dit duren?
Moghelijck maer weynigh uren;
Teghenspoet dan eerst beghint,
Als het schip seylt voor den wint.
'T is een Schipper on-hervaren,
Die de rust soeckt in de baren,
En in't midden van de zee
Spot met een bequame Ree.
Soo wie dit belieft te leeren,
Magh sich naer dit Beeldt gaen keeren,
Dat ons claer te kennen gheeft,
VVat dat 's herten wensch in heeft.
Let op dese floesche kraghen
Die de jonghe dochters draghen,
Die met langhen arebeydt
VVorden voor den hals bereydt;
Hoe-se maer voor weynigh daghen
Om te draghen haer behaghen,
En dan ligghen in den hoeck
Als een onbequamen doeck.
Soo gheschiedet met de menschen
Die al hebben dat-se wenschen,
En ghenieten alle goedt
Naer hun wil in overvloedt.
Siet 't gheschiet naer weynigh uren
Dat-se dickwils moeten truren;
| |
[pagina 339]
| |
Iae, berooft van alle goedt,
Vallen op den staende voet.
VVant hier niet en is beneden
Oft den tijdt die kan 't vertreden;
VVat-men siet in't aerdtsche dal
Dat is onghestadigh al.
Onverwinnelijcke wallen
Connen haest ter neder vallen,
En een langh-verlaten wout,
VVordt wel tot een Stadt ghebout.
Selfs de Sonne die wy prijsen,
Compt te vallen, en te rijsen
En soo haest den nacht ons laet,
Rijst den blijden daghe-raet.
Noch de felle zee seer crachtigh
Is van wesen oock stantvastigh;
VVant sy staegh den Stierman groet
Dagh en nacht met ebb' en vloet.
In den hof de groene kruyden,
Die ons baert het vruchtbaer Suyden,
VVorden alle jare schoon,
En verliesen weer haer croon.
Phoenix met sijn goude pluymen
Doet den tijdt oock mede ruymen,
En al schijnt hy vroom van standt,
Valt noch door sijn eyghen brandt.
| |
[pagina 340]
| |
Hier uyt kan-men vaste stellen,
Dat hier alle dinghen hellen,
En vol onghestadigheydt
Niet en zijn dan ydelheydt.
Carel hoogh-beroemt in fame
('T was den vijfden van diên name)
Die heeft d'onstantvastigheydt
Van de wereldt over-leyt.
VVant naer veel vermaerde slaghen,
En naer duysent bitter daghen
Die hy als manhaftigh heldt
Heeft verdraghen in het veldt,
Heeft sy-selven noyt vergheten
Van sijn vijandt oock ghebeten;
Soo dat ieder in hem las,
Dat hy oock een mensche was.
Maer om wederom te keeren
Tot het floesch dat ons can leeren,
Dat hier lust en 's herten-wensch
Enckel waen is voor den mensch.
VVeeght de pijnen met de smerten
Die den mensche moet beherten;
VVeeght wat dat hem al gheschiedt
Eer hy sulck-een kraghe siet.
'T Vlas wordt traegh in floesch verandert,
Traegh volmaeckt en ghekalandert,
| |
[pagina 341]
| |
Traegh bereydt tot onse vreught,
En 't verliest terstondt sijn jeught.
Soo in alles te becommen
Daer de menschen over rommen,
'T cost veel moeyte, nijt en spijt,
Maer 't en duert als gheenen tijdt.
VVant 't ghenieten van de vruchten
Compt de menschen haest t'ontvluchten,
En met eenen omme-keer
Light me-Ionckher sonder eer.
Marius was in sijn leven
Op den hooghsten trap verheven;
Maer hy wierdt seer haest berooft
Van sijn croon en van sijn hooft.
Als den rijcken had vercreghen
Sijnen wensch en hooghsten seghen,
En dat hem was toeghebrocht
Al wat dat sijn hert versocht;
Is de wreede doodt ghecommen,
Die hem heeft by nacht beklommen,
En met wonder straf ghesicht
Voor-gehouden dit ghedicht:
O ghy dwaes! ghy moet nu sterven,
En oock desen nacht bederven;
Seght my wie sal hebben 'tgoedt
Daer ghy soo hebt om ghevroet?
| |
[pagina 342]
| |
'S herten wensch dan te becommen,
Daer de menschen soo van rommen,
Cost veel moeyte, nijt en spijt,
Maer't en duert als gheenen tijdt;
VVant der menschen moedigh herte
Steeckt vol droefheydt, fit vol smerte,
Tot dat nae-maels wesen sal
By hem die is Al in al.
|
|