Des wereldts proef-steen ofte de ydelheydt door de waerheyd beschuldight ende overtuyght van valsheydt
(1643)–Anton van Bourgoingne, Petrus Gheschier– Auteursrechtvrij
[pagina 343]
| |
Waerheydt.
| |
[pagina 344]
| |
VVaerheydt.
Soete knechtje jonck van jaren,
Ionghe bloesem schoon van blaren,
Soete kinders, hier is wat
Dat u dienstigh is ghevat.
Ick heb onlanghs wat ghelesen
Dat u can bequame wesen,
En oock seer profijtigh zijn
Teghen waen en lossen schijn.
Die het wesen aller dinghen
Door de pen te voorschijn bringhen,
Segghen, dat den mensch van Godt
Als een boom hier wordt ghepot,
En dat onse jonghe wanghen
Op den boom als bloesems hanghen;
Maer dat een vol-wassen man
Is de rechte vrucht daer van.
Hier-en-boven dat de blommen
Vluchtigh af te vallen commen;
Maer dat een volmaeckte vrucht
Selden sonder slaghen sucht.
Kinders, is dit woordt waerachtigh,
En by wijse mannen crachtigh,
VVaerom wordt ghy soo verleydt
Van bedrogh en Ydelheydt?
| |
[pagina 345]
| |
VVaerom wordt by u ghepresen
Vwe jonckheydt teer van wesen,
Die soo vluchtigh als het gras
VVordt vertreden in't moras?
VVaerom derft ghy moedigh rommen
Op wat bloesems, op wat blommen,
Die oock sonder slagh oft stoot,
Neder-vallen in de sloot?
Om dit beter te bemercken,
Meught ghy met de sinnen wercken
Op't gheboomte dat in't Beelt
Door de const voor ooghen speelt:
Daer sult ghy met waerheydt vinden,
Dat oock cleyne soete winden,
Oock een roeringh', een gherucht
Doodt den bloesem, spaert de vrucht.
Iae, dat selfs de bloesems vallen,
Eer den windt beghint te mallen,
En daer rollen in het sandt,
Daer de vrucht blijft op den pandt.
Dit can ons in't cort verclaren
Onse Ionckheydt, onse jaren,
En bestemmen voor ghewis
Dat de Ionckheydt ydel is.
Iongh-man spieghelt hier u wesen,
Dit's den Boeck die ghy moet lesen,
| |
[pagina 346]
| |
Dit's een lesse voor de jeught,
Die in jonckheydt haer verheught.
Meent ghy dat u jonghe jaren
Vwen bloesem sullen sparen,
En dat blijven sal u blom
Aenghenaem en willekom?
Neen, ghy wordt al seer bedroghen,
En van waerheydt afghetoghen;
VVant 't en is maer corten schijn
Dat u eeuwigh dunckt te zijn.
Ionghe menschen die verdwijnen,
Vrome mannen blijven schijnen;
'T kindt in 't lichaem dickwils sterft
Eer het Son oft Maen be-erft.
VVij sien al meer bloesems vallen,
En verdrincken in de wallen,
Alsser vruchten waeyen af,
Die van selfs gaen in het graf.
VVy sien op de merckt met hoopen
Kalvers van den Boer vercoopen,
En van ossen op den dagh
Isser al veel min-ghewagh.
Soo oock jonghe teere spruyten,
Die hun knopjen eerst ontsluyten,
En hun achten vry van val,
Maeyt de doodt met groot ghetal.
| |
[pagina 347]
| |
En 't ghebreck van oude lieden
Kan ghenoeghsam ons bedieden,
Dat den bloesem van de jeught
Is voorwaer van corte vreught.
Nauwelijcks en sult ghy vinden,
Gaet door alle vier de winden,
In een groote stadt nochtans
Hondert oude grijse mans.
Dit's een proef, dat jonghe mannen
Haest zijn van de doodt verbannen;
Oude lieden dun ghesaeyt,
Ionckheydt seere dick ghemaeyt.
Iongh-man laet u niet bedrieghen
Van den schijn die weet te lieghen,
VVant ghy verder zijt gheghaen
Als ghy u laet vooren-staen.
'T Schijnt ghy sult noch langhe leven,
En noch langher luyster gheven;
Maer waerachtigh 't is ghemist,
Vwe jeught heeft u verghist:
VVant de doodt met rappe wielen
Volght u dapper op de hielen,
En sy slaet u onbedacht
Als ghy minst den slagh verwacht.
VVil ick u de reden gheven
VVaerom dit soo is gheschreven?
| |
[pagina 348]
| |
Neempt in't corte met een woordt,
VVat de wijsen bringhen voordt:
Kindt en vader onder ander
Staen soo dicht niet by malckander,
Als den bloesem by de sloot,
Als het leven by de doot.
|
|