Des wereldts proef-steen ofte de ydelheydt door de waerheyd beschuldight ende overtuyght van valsheydt

[fol. ++1r]

Den poet tot den leser.

Wysen ende verstandighen,

Alvoren sult believen te bemercken, dat ick niet beroemelijck steunende op mijn eyghen verstandt, dit werck hebbe aenghegaen, maer met groot achterdencken, daer toe versocht vanden Latijnschen Schrijver, myselve hebbe ghevangen ghegheven, wel wetende dat ick niet en hadde groote bequamigheydt, om sulck-een treffelijck, ende gheestigh boeck, naer den aerdt van de poësie, Vlaems te doen spreken: ende dat dit een stuck was voor meesters, die in de Dicht-conste wel ervaren zijn, niet voor leer-jonghers.

'T zijn meesters die de const verstaen;

Den leer-knecht hoeft een wijs vermaen.

Oversulcks hebbe menighmael ghetwijfelt, oft het gheraedsaem was, oft niet, sulcks voor my te beghinnen, namentlijck in sulck-eenen gheleerden tijdt, voor soo vele gheslepen, ende vernufte verstanden; maer eyndelinge beweeght door de achtbaerheydt van den Latijnschen Schrijver, die met mijne ghedichten (soo hy sprack) wel te vreden was,

[fol. ++1v]

hebbe de handt aen het werck, met groote vreese, begonst te stellen. Dan alsoo my niet gheleghen en scheen te wesen, van woorde tot woorde sijne stoffe, ende gheleerde vonden naer te volghen, heeft hy my seer gheerne toeghestaen, dat ick met alle vrijheydt in desen boeck soude spelen, en soo onghedwonghen wesen over al in mijne penne, dat ick mochte achter laten, veranderen, ende by-voeghen al het ghene mijnen gheest alhier soude gheradigh vinden. Het welck ghy sult bevinden, door my in dit werck gedaen te wesen; in der voeghen dat hier ende daer somtijdts het Vlaemsch langher, oft korter valt als het Latijn; soo nochtans dat ghy alomme sult sien, dat het Sinne-beeldt in sijn eyghendom, op het naeste over al wordt uytghedruckt; het welck den Latijnschen Schrijver van my in dit stuck alleene versocht heeft.

Voorder hebbe goedt ghevonden, desen Proef-steen liever in rijme te stellen, als met vrije, ende onghebonden woorden, in het licht te laten loopen, om verscheyde redenen. Alder-eerst, om dat ick mijn verstandt op desen steen in het dichten soude proeven, ende besien oft dese conste my mochte bevallen. Ten anderen, om dat ick oordeelde, dat dese aerdighe Sinne-beelden ghedwonghen, ende ghepraemt onder nauwe dicht-reghelen, lustigher souden uytschijnen, ende veel dieper sincken in de ghemoeden van de Lesers, dan oft-se daer henen met onghetoomde Vlaemsche woorden, sonder dwangh wierden ghestelt. Den Leser die mor-

[fol. ++2r]

ghen oft over-morghen dese mijne ghedichten sal overlesen, en moet sich niet verwonderen over de effen sprake, die ick in dit werck sonder pronck ghebruycke, maer dencken dat het oock wel valt, dat naturelijcke ende redelijcke dinghen die-men daghelijcks tast ende ghevoelt, naturelijck ende eenvoudelijck sonder opghesette woorden aen den dagh ghebrocht worden. Ick wensche dat mijnen arbeydt aen een ieder magh behaghen, ende dat een ieghelijck daer uyt magh honigh suyghen met de Bie, maer gheen verghif met de Spinne. Bidde voorts (ghemerckt ick over al, myselven in het dichten niet ghelijck en ben) dat ghy sulcks niet en soudt toe-schrijven mijne opghesette bottigheydt, maer wel de onghestadigheydt van het menschelijck verstandt, dat niet altijdt even effen ende gheset en is, maer somtijdts met sijnen weerdt verstoort; want den mensch en blijft noyt ghedurigh in eene ende de selve ghesteltenisse, maer, ghelijck ick eertijts gheschreven hebbe,

Even eens ghelijck het weder
Gaen de menschen op en neder;
Dan is 't duyster, dan is 't claer,
Heden zijn sy wel te vreden,
Morghen vol van bitterheden,
Nu eens blijde, dan eens swaer.

Tot besluyt soo beleijde ick voor een ieghelijck dat ick altijdts bereedt ben te leeren, ende oversulcks van goeder handt sal nemen, is't dat iemandt my belieft over mijne

[p. ++2v]

rijm-ghebreken te vermanen; soo nochtans dat den Schoenmaker buyten sijnen leest niet en magh loopen, dat is te segghen, dat ick maer en wil onderwesen worden van die van het ambacht zijn, ende door langh-durighe ondervindinghe weten, wat dat is van de Poësie ende Poëten. Hier mede vaert wel, ende blijft den Heere bevolen.

V.L. Vriendt

petrvs gheschier.