Groot gebedenboek ten gebruike van katholieke christenen voor alle dagen en tijden van het jaar en alle omstandigheden des levens

(1951)–Cornelis Adrianus Bouman– rechtenstatus

Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende

Gezangen voor de feesten des Heren en de tijden van het jaar

Gedurende de advent

Cre-a-tor alme sí-de-rum,
AE-térna lux cre-dénti- um,
Ie-su, Redémptor ómni- um,
Inténde vo-tis súppli-cum.

Gij, Schepper mild van 't sterrenheir, / zelf eeuwig licht van wie gelooft,

Jesus, Verlosser van 't heelal, / hoor naar het bidden van wie smeekt;

Qui dáemonis ne fráudibus períret orbis, ímpetu amóris actus, lánguidi mundi medéla factus es.	Die, opdat niet door duivels list de schepping zou ten onder gaan, aan zieke wereld liefdevol geworden zijt tot artsenij;
Commúne qui mundi nefas ut expiáres, ad crucem e Vírginis sacrário intácta prodis víctima.	Die, om te delgen aan het kruis der wereld algemene doem, uit 't heiligdom der Maagd als een gaaf offerdier te voorschijn treedt.
Cujus potéstas glóriae, noménque cum primum sonat, et cáelites et ínferi treménte curvántur genu.	Als 't machtwoord van uw heerlijkheid en als uw Naam het eerst weerklinkt, buigt sidderend in hemel zich en onderwereld alle knie.
Te deprecámur, últimae magnum diéi Júdicem, armis supérnae grátiae defénde nos ab hóstibus.	U bidden wij, den Rechter groot van 't oordeel op de laatste dag, door 't pantser van uw hemelgunst behoed ons voor de vijanden.
Virtus, honor, laus, glória Deo Patri cum Fílio,	Kracht, eer en lof en heerlijkheid zij God den Vader met den Zoon

en ook den Heil'gen Paracleet, in aller eeuwen eeuwigheid.	Sancto simul Paráclito, in saeculórum sáecula.
Amen.	Amen.

Op het feest van de geboorte des Heren

Je-su Redémptor ómni- um,
Quem lu-cis ante o-rí- gi- nem,
Pa-rem pa-térnae gló-ri-ae,
Pa-ter suprémus é-di-dit.

Jesus, Verlosser van 't heelal, / dien voor de oorsprong van het licht,

gelijk aan 's Vaders heerlijkheid, / de hoogste Vader heeft gebaard.

Gij licht en schijn van Vaders glans, Gij eeuwig elk een vaste hoop, verhoor al 't bidden van die waar ter wereld uwe dienaars zijn.	Tu lumen et splendor Patris, tu spes perénnis ómnium: inténde quas fundunt preces tui per orbem sérvuli.
Gedenk, o Schepper van 't heelal, hoe G'onze lijfsgedaante eens, uit de gewijde maagdenschoot geboortig, zelve hebt aanvaard.	Meménto, rerum Cónditor, nostri quod olim córporis, sacráta ab alvo Vírginis nascéndo, formam súmpseris.
De dag, thans weergekeerd, nu hij de kring van 't jaar doorliep, getuigt dat Gij alleen uit Vaders schoot tot heil der aard' gekomen zijt.	Testátur hoc praesens dies, currens per anni círculum, quod solus e sinu Patris mundi salus advéneris.
Nu groeten sterren, aarde, zee, al wat de hemel overspant, den Maker van het nieuwe heil in lofgezangen nooit gehoord.	Hunc astra, tellus, áequora, hunc omne quod caelo subest, salútis auctórem novae novo salútat cántico.

Et nos, beáta quos sacri rigávit unda sánguinis, natális ob diem tui, hymni tribútum sólvimus.	Ook wij, wie zaligende stroom van heilig bloed gewassen heeft, bieden de tol van lofgezang om deze uw geboortedag.
Jesu, tibi sit glória, qui natus es de Vírgine, cum Patre et almo Spíritu, in sempitérna sáecula.	Jesus, aan U zij heerlijkheid, die zijt geboren uit de Maagd, met Vader en met milden Geest, in aller eeuwen eeuwigheid.
Amen.	Amen.

Op het feest van de heilige naam Jesus

Je-su dulcis memó-ri- a,
Dans ve-ra cordis gáudi- a:
Sed super mel et ómni- a,
E-jus dulcis praesénti- a.

Jesus gedenken is zo goed, / het geeft het hart een ware vreugd;

maar boven alles honigzoet / is toch zijn tegenwoordigheid.

Nil cánitur suávius, nil audítur jucúndius, nil cogitátur dúlcius quam Jesus, Dei Fílius.	Welluidender klinkt geen gezang, niets vreugdevollers hoort men ooit, niets zoeters wordt er uitgedacht dan Jesus, God, en Zoon van God.
Jesu, spes poeniténtibus, quam pius es peténtibus! quam bonus te quaeréntibus! sed quid inveniéntibus?	Jesus, hoop der rouwmoedigen, wat zijt Ge trouw voor wie U vraagt! wat zijt Ge goed voor wie U zoekt! maar wat wel voor hem die U vindt?
Nec lingua valet dícere, nec líttera exprimere.	Geen tong die het ooit zeggen kan, beschrijven kan het nooit een pen;

alleen wie 't ondervond, weet wat Jesus beminnen zeggen wil.	expértus potest crédere quid sit Jesum dilígere.
Wees Gij, o Jesus, onze vreugd, die eens ons eeuwig loon zult zijn; in U zij steeds ons roemen, nu en alle eeuwen eeuwig door.	Sis, Jesu, nostrum gáudium, qui es futúrus práemium: sit nostra in te glória, per cuncta semper sáecula.
Amen.	Amen.

Op het feest van de verschijning des Heren

Crude-lis He-ródes, De- um Regem ve-ní- re quid times?
Non é- ri-pit mor-tá-li- a, Qui regna dat coe-lésti- a.
Crude-lis He-ródes, De- um Regem ve-ní- re quid times?
Non é-ri-pit mor-tá-li- a, Qui regna dat coe-lésti- a.

Herodes wreed, wat vreest gij toch / dat God als Koning komen gaat?

Geen aardse koninkrijken rooft / die 't hemelrijk ons schenken wil.

De wijzen gaan en volgen trouw de leid-ster welke hun verscheen; zij zoeken door haar licht het Licht, belijden God door hun geschenk.	Ibant Magi, quam víderant, stellam sequéntes práeviam: lumen requírunt lúmine, Deum faténtur múnere.
In 't bad van reine watervloed is afgedaald het hemels Lam;	Lavácra puri gúrgitis caeléstis Agnus áttigit:

peccáta, quae non détulit, nos abluéndo sústulit.	de zonde, die Hij zelf niet kent, neemt Hij door ons te wassen weg.
Novum genus poténtiae: aquae rubéscunt hydriae: vinúmque jussa fúndere, mutávit unda oríginem.	Een ongekende wondermacht: de waterkruiken kleuren rood; het water wijzigt, op bevel als wijn te vloeien, hier zijn aard.
Jesu, tibi sit glória, qui apparuísti géntibus, cum Patre et almo Spíritu, in sempitérna sáecula.	Jesus, aan U zij eer, die aan de heidenen verschenen zijt, met Vader en met milden Geest, in aller eeuwen eeuwigheid.
Amen.	Amen.

Gedurende de vasten

Au-di, be-nígne Cóndi-tor,
Nostras pre-ces cum flé-ti-bus,
In hoc sacro je-jú-ni-o
Fu-sas quadra-ge-ná- ri- o.

In uwe goedheid, Schepper, hoor / naar ons gebed dat met geween

wij brengen in deez' heiliging / van veertigdaagse vastentijd.

Scrutátor alme córdium, infírma tu scis vírium: ad te revérsis éxhibe remissiónis grátiam.	Die mild het diepst der harten peilt en kent de zwakheid onzer kracht, reik aan wie tot U wederkeert van uw vergeving het geschenk.
Multum quidem peccávimus, sed parce confiténtibus: ad nóminis laudem tui, confer medélam lánguidis.	Wel hebben zeer gezondigd wij, maar spaar wie U zijn schuld belijdt; uw Naam tot heerlijkheid verleen den zieken uwe artsenij.
Concéde nostrum cónteri corpus per abstinéntiam, culpae ut relínquant pábulum jejúna corda críminum.	Verleen ons, dat het lichaam nu door vasten worde uitgeput, opdat het hart, van 't kwaad gespeend, de dis der zondigheid verlaat.

Geef, heilige Drievuldigheid, volmaakte Enigheid, verleen dat voor de uwen vruchtbaar zijn de gaven van de vastentijd.	Praesta beáta Trínitas, concéde simplex Unitas: ut fructuósa sint tuis jejuniórum múnera.
Amen.	Amen.

Gedurende de passietijd en op de feesten van het heilig Kruis

Ve-xilla Re- gis pród- e- unt:
Fulget Cru-cis mysté-ri- um,
Qua vi-ta mor-tem pértu-lit,
Et mor- te vi-tam prótu-lit.

De vaan des Konings treedt vooruit, / daar glanst geheimenis van 't Kruis,

waaraan het leven dood doorstond / en door de dood het leven bracht.

Verwond hier en doorstoken door de gruwelijke punt der lans, te wassen ons van zondenschuld, ontstroomde water Hem en bloed.	Quae vulneráta lánceae mucróne diro, críminum ut nos laváret sórdibus, manávit unda et sánguine.
Vervuld zijn nu de dingen die David zong in gelovig lied, voorzeggend aan de volkeren: Vanaf het hout regeert u God.	Impléta sunt quae cóncinit David fidéli cármine, dicéndo natiónibus: Regnávit a ligno Deus.
Boom, edel schoon en luisterrijk, met purper koninklijk gesierd, verkoren met uw waarde stam te raken aan zo heil'ge leên.	Arbor decóra et fúlgida, ornáta Regis púrpura, elécta digno stípite tam sancta membra tángere.
Welzalig, aan welks armen eens de losprijs van de wereld hing: weegschaal van 't lichaam werd hij dus, de prooi ontnam hij aan de hel.	Beáta, cujus bráchiis prétium pepéndit sáeculi: statéra facta córporis, tulítque praedam tártari.

O Crux, ave, spes única, hoc Passiónis témporeGa naar voetnoot1) piis adáuge grátiam, reísque dele crímina.	Gegroet, o Kruis, gij een'ge hoop, vermeerder in deez' PassietijdGa naar voetnoot1) van goeden de rechtvaardigheid, en delg den zondaars hunne schuld.
Te, fons salútis, Trínitas, colláudet omnis spíritus: quibus Crucis victóriam largíris, adde práemium.	U, bron des heils, Drievuldigheid, verheffe prijzend alle geest: en wien de zege van het Kruis Gij schenkt, verleen hun ook het loon.
Amen.	Amen.

Op het heilig paasfeest

Haec di- es,
* quam fe- cit Dó- mi-nus:
exsul-té- mus.
et lae- té- mur in e- a.

 
Dit is de dag
 
die de Heer heeft gemaakt;
 
laten wij jubelen
 
en ons in hem verblijden.

Gedurende de paastijd

Ad ré- gi- as Agni dapes, Sto-lis a-mí-cti cándi-dis,
Post tránsi-tum ma- ris Rubri, Christo ca-námus Prínci-pi.
Ad ré- gi- as Agni dapes, Sto-lis amícti cándi-dis,
Post tránsi-tum ma-ris Rubri, Christo ca-námus Prínci-pi.

Ten koningsmaaltijd van het Lam, / gehuld in witte klederen,

na 't trekken door de Rode Zee, / laat zingen ons Christus den Vorst,

Wiens goddelijke liefde ons zijn heilig bloed te drinken reikt; zijn liefde biedt als priester zelf de leden van zijn voedend vlees.	Divína cujus cáritas sacrum propínat sánguinem, almíque membra córporis amor sacérdos ímmolat.
Voor 't sprenkelbloed op deurpost deinst de engel des verderfs terug, vlucht de vaneengespleten zee, verzinkt de vijand in de vloed.	Sparsum cruórem póstibus vastátor horret Angelus: fugítque divísum mare, mergúntur hostes flúctibus.
Nu is ons Paaslam Christus zelf, Hij is 't geslachte Paaslam ons; en rein geworden geesten is Hij 't reine, ongezuurde brood.	Jam Pascha nostrum Christus est, Paschális idem víctima: et pura puris méntibus sinceritátis ázyma.
O waarlijk hemels offerdier, voor wien de hel terneder ligt, dat ketenen des doods verbreekt en 't loon des levens ons verleent.	O vera caeli víctima, subjécta cui sunt tártara, solúta mortis víncula, recépta vitae práemia.

Victor subáctis ínferis tropháea Christus éxplicat, caelóque apérto, súbditum regem tenebrárum trahit.	Als overwinnaar van de hel ontplooit Christus zijn zegevaan, ontsluit de hemel, voert geboeid den vorst van 't duister met Zich mee.
Ut sis perénne méntibus paschále, Jesu, gáudium, a morte dira críminum vitae renátos líbera.	Opdat Gij, Jesus, voor de geest blijvende Paschavreugde zijt, bevrijd van wrede zondedood wie 't leven nu herboren zijn.
Deo Patri sit glória, et Fílio, qui a mórtuis surréxit, ac Paráclito, in sempitérna sáecula.	Aan God den Vader zij de eer, en aan den Zoon, die uit de dood verrees, en aan den Paracleet, tot in der eeuwen eeuwigheid.
Amen.	Amen.

Op het feest van de hemelvaart des Heren

Sa- lu- tis hu mánae Sa-tor,
Je-su vo-lúptas córdi- um,
Orbis red-émpti Cóndi-tor,
Et casta lux amán-ti- um.

Oorsprong van 't menselijke heil, / Jesus, der harten zaligheid,

Gij Schepper van 't verlost heelal, / het kuise licht van wie U mint;

Qua victus es cleméntia, ut nostra ferres crímina, mortem subíres ínnocens, a morte nos ut tólleres!	Wat mildheid heeft U overreed te dragen onze zondenlast, schuld'loos de dood te ondergaan, dat wij de dood werden ontrukt!
Perrúmpis inférnum chaos, vinctis caténas détrahis: victor triúmpho nóbili, ad déxteram Patris sedes.	Met kracht dringt Gij in 't hellerijk, ontneemt gevangenen hun boei; als overwinnaar zetelt Gij in uw triomf aan Vaders zij.
Te cogat indulgéntia, ut damna nostra sárcias, tuíque vultus cómpotes, dites beáto lúmine.	U dringe uw barmhartigheid tot het herstel van onze val; genietend uw aanschouwing ook verrijk ons met uw zalig licht.

Gij, gids en weg tot 't sterrenlicht, wees Gij het einddoel van ons hart, de vreugde die de tranen droogt, van 't leven 't overzoete loon.	Tu dux ad astra, et sémita, sis meta nostris córdibus, sis lacrimárum gáudium, sis dulce vitae práemium.
Amen.	Amen.

Op het pinksterfeest

Ve-ni Cre- á-tor Spí-ri-tus,
Mentes tu- ó-rum ví-si- ta:
Im-ple su-pérna grá-ti- a
Quae tu cre- á-sti pécto-ra.

Kom tot ons, Geest die Schepper zijt, / bezoek de geesten van uw volk,

en vul met hemelse gena / de harten die Gij hebt gevormd.

Gij die de Trooster wordt genoemd, de gave van God allerhoogst, wellende bron, vuur, liefdegloed, en zachte zalving voor de ziel.	Qui díceris Paráclitus, altíssimi donum Dei, fons vivus, ignis, cáritas, et spiritális únctio.
Die zevenvoud in gaven zijt, wijsvinger van Gods rechterhand, U heeft de Vader vast beloofd, die kelen met uw woord verrijkt.	Tu septifórmis múnere, dígitus patérnae déxterae, tu rite promíssum Patris, sermóne ditans gúttura.
Ontsteek in onze zinnen 't licht, stort uit de liefde in ons hart, versterk de zwakheid van ons vlees onafgebroken met uw kracht.	Accénde lumen sénsibus, infúnde amórem córdibus, infírma nostri córporis virtúte firmans pérpeti.
Verdrijf van ons den vijand ver, geef durend uwen vrede ons; met U als gids en leidsman doe ons zo vermijden alle kwaad.	Hostem repélle lóngius, pacémque dones prótinus: ductóre sic te práevio vitémus omne nóxium.
Geef ons dat wij, door U verlicht,	Per te sciámus da Patrem,

noscámus atque Fílium, teque utriúsque Spíritum credámus omni témpore.	den Vader kennen en den Zoon, en dat in U, hun beider Geest, geloven wij te allen tijd.
Deo Patri sit glória, et Fílio, qui a mórtuis surréxit, ac Paráclito, in saeculórum sáecula.	Aan God den Vader zij de eer, en aan den Zoon, die uit de dood verrees, en aan den Paracleet, tot in der eeuwen eeuwigheid.
Amen.	Amen.

Op het feest van de allerheiligste drievuldigheid

Jam sol recédit ígne- us:
Tu lux perénnis U-ni-tas,
Nostris, be- á-ta Trí-ni- tas,
Infúnde amó-rem córdi-bus.

Nu 't zonnevuur ter kimme neigt, / Gij eeuwig licht, Gij Enigheid,

Drievuldigheid welzalig, stort / uw liefde diep in ons gemoed.

Te mane laudum cármine, te deprecámur véspere: dignéris ut te súpplices laudémus inter cáelites.	U bidden wij des ochtends vroeg, U 's avonds laat met lofgezang; geef dat wij op ons smeken U eens prijzen in het hemelkoor.
Patri simúlque Fílio, tibíque Sancte Spíritus, sicut fuit, sic júgiter saeclum per omne glória.	Den Vader, evenzeer den Zoon, en ook aan U, o Heil'ge Geest, zoals het was, zo altijd door, zij eer in alle eeuwigheid.
Amen.	Amen.

Op het feest van Christus koning

Te sae-cu-lórum Príncipem,
Te, Christe, Re-gem Génti-um,
Te ménti-um, Te córdi-um
Unum fa- té- mur ár-bi-trum.

U noemen wij der eeuwen Vorst, / U, Christus, Vorst der volken, U

van geesten en van harten ook / alleen den rechter noemen wij.

De schaar der goddelozen roept: Wij willen Koning Christus niet; maar juichend willen wij als Vorst van het heelal belijden U.	Scelésta turba clámitat: Regnáre Christum nólumus: te nos ovántes ómnium Regem suprémum dícimus.
O Christus, Koning, Vredevorst, bedwing de geest die U weerstaat; en in de ene schaapstal breng die dolen door uw liefde saam.	O Christe, Princeps Pácifer, mentes rebélles súbjice, tuóque amóre dévios ovíle in unum cóngrega.
Hiertoe toch aan de boom vol bloed hangt Gij, de armen wijd gestrekt, en toont G'uw vurig brandend Hart, dat werd met wrede lans doorboord.	Ad hoc cruénta ab árbore pendes apértis bráchiis, diráque fossum cúspide cor igne flagrans éxhibes.
Hiertoe verbergt Gij op 't altaar U onder beeld van wijn en spijs, reikt Gij uit uw doorstoken borst er aan uw kinderen het heil.	Ad hoc in aris ábderis vini dapísque imágine, fundens salútem fíliis transverberáto péctore.
Mogen der volkren heersers U hun hulde brengen openbaar, geleerden, rechters eren U, U slechts verbeelden wet en kunst.	Te natiónum práesides honóre tollant público, colant magístri, júdices, leges et artes éxprimant.
Schenk luister aan de vorstentooi, zo zij U need'rig is gewijd; bestuur als vorst met zachte staf der burgers vaderland en woon.	Submíssa regum fúlgeant tibi dicáta insígnia: mitíque sceptro pátriam domósque subde cívium.
U, Jesus, zij de eer, die stiert de scepters op het wereldrond,	Jesu, tibi sit glória, qui sceptra mundi témperas,

cum Patre et almo Spíritu, in sempitérna sáecula.	met Vader en met milden Geest, in ongemeten eeuwigheid.
Amen.	Amen.

Op de feesten van kerkwijding

Coe - le-stis urbs Je-rúsa-lem, Be- á- ta pa- cis ví-si- o,
Quae cel-sa de vivéntibus Saxis ad astra tólleris,
Sponsaéque ri- tu cín- ge-ris Mil-le Ange-ló-rum míl-li-bus.

 
Gij hemelstad Jerusalem, / welzalig vredes visioen,
 
uit stenen levend opgebouwd / verheft gij u tot 't sterrenruim,
 
en als een bruid omringen u / der eng'len duizend duizenden.

O sorte nupta próspera, dotáta Patris glória, respérsa Sponsi grátia, regína formosíssima, Christo jugáta Príncipi, caeli corúsca cívitas.	O bruid in wonder lotsbestel, verrijkt met Vaders heerlijkheid, besproeid met Bruidegoms gena, gij allerschoonste koningin, gehuwd aan Christus uwen Vorst, des hemels lichtdoorstraalde stad.
Hic margarítis émicant, paténtque cunctis óstia: virtúte namque práevia mortális illuc dúcitur, amóre Christi pércitus torménta quisquis sústinet.	Hier staan, met parels rijk versierd, allen de poorten open wijd; want hierlangs wordt de sterveling langs 't pad der deugden ingeleid, alwie door liefde aangezet voor Christus slag en druk verdroeg.
Scalpri salúbris íctibus, et tunsióne plúrima, fabri políta málleo	Als 't steenblok, dat met juiste slag bewerkt van beitel en beklopt van alle kant, en gladgeschuurd

door meesterhand, dit bouwwerk vormt; een ieder in zijn juiste voeg, tot alles in de nok zich sluit.	hanc saxa molem cónstruunt, aptísque juncta néxibus locántur in fastígio.
Den hoogsten Vader zij de eer die Hem verschuldigd is alom, en aan zijn eengeboren Zoon, en hooggeroemden Paracleet, wien lof en macht en heerlijkheid zij door de eeuwen eindeloos.	Decus Parénti débitum sit usquequáque Altíssimo, Natóque Patris único, et ínclyto Paráclito, cui laus, potéstas, glória aetérna sit per sáecula.
Amen.	Amen.