| |
| |
| |
| |
Het VIII. capittel De vertroostinghe des herten
I. Artijckel. De ziele voorkommen door ghevoelicke devotie, troost en soetigheyt, begint Godt te danсken en loven.
De ZIELE. Och, hoe groot is de menighvuldigheyt uwer soetigheyt, ô Heere! die ghy verborghen hebt voor die u vreesen, en volmaeckt voor die in u hopen! Psal. 30. Och, hoe goet en soet zijt ghy voor die u dienen en beminnen, hoe behaegelick voor die u smaecken! die u gesmaeckt hebben, die wetent alleen. Smaeckt, en siet, hoe soet den Heere is, Gustate & videte quoniam suavis est Dominus. Psal. 33. uwe soetigheyt, gaet alle andere te boven; jae sy versoet selve alle bitterheyt; vasten, bidden, aerbeyden, sy selven versterven en in alles verloochenen, en wat de Nature bitter valt, maeckt sy al lievelick en soet. ô Mijnen Heere, mijnen Godt, Schepper en Regeer- | |
| |
der van alles, ick ben uwe Creature, die ghy geschaepen hebt inde cracht uwer Almogentheyt. Ghy hebt my geschaepen om u te dienen en te beminnen: ick wille u nu dienen en beminnen, en ick en kan soo veel niet, als ick wille. Ick ben noch gebonden met veel eygen en ydel liefde der verganckelicke dingen. Vervult mijn Herte met uwe soetigheyt en smaeckelickheyt, op dat al de reste my in walginghe verandert. Weest altijt by my, goeden Jesu, in u is alle mijnen troost en saligheyt; in u alleen is alle mijn vermaeck en pleysier, niet gelijck aen dat de Werelt heeft, bemint en prijst (dat ydel cort en verganckelick is) maer dat dit al verre te boven gaet.
Ick moet noch eens spreecken, Heere, ick en kan niet swijghen. ick sal seggen in de Ooren van mijnen Godt, mijnen Heere, mijnen Coninck, die woont in't Alder-hooghste. Och, hoe groot en menighvuldigh is uwe soetigheyt! ô wat zijt ghy voor die u uyt ganscher herten dienen en beminnen! ô Fonteyne der eeuwiger liefde, wat sal ick seggen van u: hoe sal ick u connen vergeten, die u geweerdight hebt mijns gedachtigh te zijn, naer dat ick verlooren en vergaen was! ghy hebt boven alle hope en verdiensten, gratie en bermhertigheyt met my gedaen. Dat u loven en gebenedijden alle uwe Engelen, Hemel en Aerde, al datter in is.
Wat sal ick u weder-geven voor alle uwe soo menichvuldige goederen? och ofte ick u koste dienen alle de daegen mijns levens! och ofte ick u eenen dagh weerdelick koste dienen! want ghy zijt allen dienst, liefde, eere ende lof weerdigh. Voorwaer ghy zijt mijnen Heere, ende ick uwe alderminste Dienaeresse | |
| |
die u met alle mijn crachten schuldig ben te dienen. Dit begeere ick, dit wensche ick: en al dat my onbreckt voldoet het door uwe goedtheyt.
| |
II. Artijckel. Jesus leert de ziele hoe sy haer draegen moet in gevoelicke devotie, troost, soetigheyt. &c.
JESUS. Alsoo spreeekt mijn Volck al, als ick hun wel onthaele met mijnen troost ende soetigheyt. Hoort lieve Ziele, ghy moet noch al veel leeren. 't Is noch al een cleyn, dat ick u tot noch toe gegeven hebbe: maer is't dat ghy het wel ontfanght en gebruyckt, ghy sult meer verkrijgen. Mijn goetheyt en soetigheyt is groot over een Ziele die my begint te dienen en beminnen, ende om my Aertschen troost en vermaeck te laeten: maer eylaes, bynaer al, en wetense niet wel te ontfangen, ende en gebruyckense niet wel. Sommige die ontfangense met ydel behaegen, sy crijgen een verborgen hoverdye, presomptie en grootachtinghe huns selfs, sy meenen terstont al verre gecommen te zijn; beginnen een ander te verachten &c. Andere ontfangense met een geestelicke gulsigheyt, sy stellen hun Herte en affectie meer op de gaven, als op den gever, jae sy schijnen hem by naer te vergeten, meynende dat dit alleen het eynde is, daer sy moeten naer trachten. &c.
Al is't dat ick om dese, en dees-gelijcke redens, dickwils moet mijn soetigheyt ontrecken: weet nochtans | |
| |
dat alle gevoelicke devotie, troost, smaeck of soetigheyt, die ick dese beginnende Zielen geve, niet quaet en is en onprofijtigh; maer ter contrarie is seer goet, profijtigh en nootsaeckelick om de Ziele te verstercken en coragie te geven inden wegh der deught. Daerom en magh sy als onprofijtigh en perikeleus niet versteecken worden, want dit waere een groot bedrogh en verderf der Zielen. Wilt ghy alle perijckel ontgaen ende grooten voort ganck daer mede doen, onderhoudt wel dese Reghelen.
| |
Reghelen die moeten onderhouden worden in ghevoelicke devotie en andere inwendige gratien.
I. reghel.
TEn I. Ontfanght de selve met een groote oodtmoedigheyt; u selven alle gratie onweerdigh achtende, en die alleenelick aen mijne goetheyt toeschrijvende: ende hoe meerder en overvloediger sy zijn, soo veel te meer moet ghy u selven nederdrucken en verootmoedigen, voor Godt en de Menschen. De H. Teresia die seght dat de ootmoedigheyt het broodt is, met het welck ge-eten moeten worden alle die delicate Brockskens, met de welcke ick de Ziele voede. Hoort oock den H. Bernardus. Ick hebbe inder waerheyt geleert (seght hy) datter niet soo crachtigh en is om de gratie te verdienen, te behouden, weder te crijghen, als dat ghy altijt gevonden wordt by Godt, niet hooghmoedigh te zijn, maer te vreesen. Saligh is den Mensch, die altijt bevreest is. Vreest dan als de gratie u aenlacht, vreest als sy wegh-gegaen is; vreest als sy noch eens sal weder-commen.)
| |
| |
| |
II. reghel.
Ten II. Wacht u van te verachten, ofte min te achten, de geene die soodanige gaeven niet en ontfangen; jae oordeeltse beter te zijn, en aengenamer aen Godt, als ghy.
| |
III. reghel.
Ten III. Wacht u van mijne gaeven met eygendom te besitten; dat is, van u affectie daer op te laeten vallen. Divitiae si affluant, nolite Cor apponere. Psal 61. Wacht u van u eygen profijt, gemack, smaecke ofte yet sulcks daer in te soecken; maer bereet alles te derven, en te verlaeten, en wenscht anders niet, als dat mijnen liefsten wille in u geschiede.
| |
IV. reghel.
Ten IV. Tracht mijne gratie alsoo te voldoen, dat ghy uwe lichaemelicke crachten niet en quetst.
| |
V. reghel.
Ten V. Weest indachtigh dat de volmaecktheyt niet gelegen en is in groote soetigheyt te ontfanghen. En laet u niet voorstaen dat ghy my soo veel bemint, als ghy geestelicken smaeck in my vindt, ende als ghy self in desen staet uwer smaeck en devotie u laet voorstaen te beminnen: maer wel soo veel ghy inde waerachtighe Deught gefondeert zijt, en in het onderhouden mijnder Geboden, in verstervinge, over-gevinge, ootmoedigheyt, verachtinge uws selfs en verduldigheyt.
| |
VI. reghel.
Ten VI. Weet dat het is een saecke van groot gewichte, het verborgen uws Herten, mijne gratien en | |
| |
bestieringen over u, kenbaer te maken aen uwen geestelicken Leydtsman (is't dat ghy eenen hebt die u helpen en verstaen kan) voor ander, duyckt en swijght.
| |
VII. reghel.
Ten VII. Doet en seght met mijnen ootmoedigen Franciscus Dese gratie, vertroostinghe &c. hebt ghy my onweerdige, ô Heere ghegeven, ick stelle die in uwe bewaeringe want ick bevinde dat ick eenen Dief en Roover ben van uwe Schatten.
| |
VIII. reghel.
Ten VIII. Al is't dat de gevoelicke devotie, niet alleen van my en kan kommen, maer oock vande nature en van den Duyvel, het welcke gy uyt haere uytwerckingen sult konnen onderscheyden) nochtans als gy de selve voelt en disputeert nochte en ondersoeckt niet van wie zy komt; maer let wel dat ghy daerop niet en steunt, en houdt u vastelijck aen uwen niet, met eenen haet van u selven, vry van alle aencleventheyt, ende en wenscht niet anders als Godt en sijn welbehaegen ende alsoo doende sult daer altijdt profyt van hebben, al quaemen zy vande nature of vanden Duyvel.
| |
III. Artijckel. Jesus leert de ziele hoe zy haer draeghen moet, zijnde in verlaetentheyt, dorrigheyt &c.
De ZIELE. Mijnen Godt! waerachtigh vertrooster mijns Herten! hoe hebt gy my soo licht verlaeten? waerom verberght ghy u Aenschyn voor my? wat is'er in my dat u mishaeght, waerom ghy my | |
| |
verlaeten hebt? waer is nu alle die soo gevoelijcke devotie en liefde, die blijdschap, dien yver met de welcke ick alles dede? alles valt my nu swaer, moeyelick, jae by naer onmogelijck, als gy, ô mijnen Godt mijn hulpe ende sterckte my verlaet.
JESUS. Vrede zy u, lieve Ziele: en vreest niet, ik en hebbe u niet verlaeten. Ghy en kent mijn manieren van doen noch niet: het is by my al gaen en kommen, vado & venio ad vos. Jоann. 16. En dickmaels langhe wachten van te kommen, ende haest wegh te gaen: rara hora, brevis mora. Maer, gelooft my, het is u profyt dat dit alsoo geschiet: expedit vobis ut ego vadam. Dat ick dit soo niet en dede, gy en soudt noyt voort gheraecken tot de waerachtige deught en volmaecktheyt, maer altijt blyven haeperen, en aenghekleeft aen die soete bewegingen, die soo wel accorderen met uwe bedorven nature en eygen liefde.
Daerom is't dat ick ghemeenelick, naer dat ick de beginnende Ziele met mijnen troost ende die soete smaeckelicke devotie en liefde versterckt hebbe, die terstont al wegh neme: maer eylaes! veele dit gewaer wordende en zijn niet getrauwe, zy keeren weder tot dat zy verlaeten hadden, zy gaen noch eens troost en vermaeck inde Creaturen soecken; ende soo blyven zy van my inde waerachtighe deught teenemael vervremt, dickmaels heel hun leven lanck. Wacht u van dese naer te volgen; en zijt getrauwe aen mijne liefde en bermhertigheyt, die meerder is tot u als ick u die soetigheyt neme, dan als ickse u geve: wacht u van buyten my eenigen troost te soecken; maer ter contrarie u vindende berooft van mijne soetigheyt en troost, begeeft u meer tot Penitentie, en strengigheyt des Levens, bemint het Cruys, ende soo sult gy den rech- | |
| |
ten wegh ingaen tot de volmaecktheyt, in korten tijdt grooten voortganck doen, ende aen my ende mijnen Hemelschen Vader seer behaegelick worden. Ick hebbe u hier van noch al veel te seggen, maer gy en kont het noch al niet draegen.
Zijt dan in alle ontreckinge der gevoelicke devotie en liefde, in alle verstroytheyt en dorrigheyt, stantvastigh getrauwe, en teenemael overgegeven in mijnen Goddelijcken Wille. Laet my u leyden naer mijnen wille, en niet naer den uwen. Weet voorseker, dat alle de propoosten en resolutien die gy maeckt ten tyde vande gevoelicke devotie en gratie, niet vast noch seker en zijn, en seer bedriegelick zijn. Maer die ghy in dorrigheyt en verlaetentheyt zijnde maeckt, houdt die voor vast en seker. Daerom als ghy in dese gesteltenisse zijnde u sult connen resolveren om my oprechtelick te willen dienen en u tot alle deught begeven, weet dat ghy gecommen zijt tot het eyndeken vanden staet der beginnende: ende voortaen onder de voortgaende gereeckent mooght worden.
De ZIELE. Goeden Jesu! ô Licht en Saligheyt mijns Herten! gebenedijdt moet wesen uwen Heyligen Naem, nu en inder eeuwigheyt, over alle de leeringen, die ghy my tot noch toe gegeven hebt. Ick wille nu voortaen geheel de uwe zijn - doet met my al dat u behaegelick is in tijdt en eeuwigheyt. Neemt en aenveert my, in uwe Goddelicke bestieringe: en verworpt my niet om mijne ondanckbaerheyt, om dat ghy mijnen Schepper en Verlosser zijt, en my soo diere gekocht hebt. Leert ende leyt my door uwe weghen, soo het u alder-behaegelickst is: want dit is mijnen wensch en begeerte, nu voortaen u alleen te dienen, te eeren, en te beminnen tot inder eeuwigheyt.
Eynde van 't eerste Deel.
|
|