Verantwoording van de illustraties
Titelpagina: De afbeelding is afkomstig uit: Nucleus selectorum emblematum centuria secunda. Utrecht, Crispianus Paseus; Arnhem, Joannes Janssonius (verk.) 1613, p. 95. Naar microfiche EO - 414/1 van Inter Documentation Company (het exemplaar waarvan de microfiche is gemaakt, is onbekend). Het bij dit embleem horende onderschrift luidt in vertaling:
Fakkels noch kaarslicht helpen de blinde
De dwaze uil kan op klaarlichte dag niet zien.
In: Tot lering en vermaak, Betekenissen van Hollandse genrevoorstellingen uit de zeventiende eeuw, met inleiding door E. de Jongh en voorwoord door S.H. Levie (Amsterdam, 1976) wordt dit embleem besproken in een afdeling waarin ook De schoolklas van Jan Steen aan de orde komt (op p. 247). In dezelfde catalogus vindt men op p. 90 ook het trivium-schilderij Natuur, Onderwijzing en Oefening (kopie van Willem Joseph Laquy naar een verloren gegaan drieluik van Gerard Dou). Bij het onderdeel ‘Onderwijzing’ sluit Dou - volgens de samenstellers van deze catalogus - aan bij de traditionele iconografie van de Grammatica. De lamp en de kaarsen zijn zinnebeelden voor het licht van het verstand.
Afb. 1 |
Zeeuws Museum, Bruikleen Dienst Verspreide Rijkscollecties. |
Afb. 2 |
Rijksarchief in Zeeland, Historisch-topografische Atlas van het K. Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen IV, 735. |
Afb. 3 |
Rijksarchief in Zeeland, Familiearchief Schorer nr. 1073. Tekening vervaardigd in opdracht van mr. D. Radermacher. Het huis ‘De Globe’ werd in 1940 verwoest. |
Afb. 4 |
Universiteitsbibliotheek Leiden, HS, Ltk. 2148. |
Afb. 5 |
Algemeen Rijksarchief Brussel, Raad van Beroerten nr. 109 (116) f. 240 recto. |
Afb. 6 |
Universiteitsbibliotheek Leiden, HS, Ltk. 2148. |
Afb. 7 |
Centrale Bibliotheek der Rijksuniversiteit te Gent, HS 2465, nr. 61. |
Afb. 8 |
Ibidem Hs 2465. |