Verraad in Dorestad

[p. 124]

24 Naar Aniane

Karl zit eerst wat onwennig op zijn muilezel, maar hij rijdt na een paar uur al alsof hij nooit iets anders gedaan heeft. Sumail heeft dat in de gaten en drijft de pakezels dan ook sneller voort.

Hij rijdt zelf op een klein paardje, dat de weg naar Aniane al kent. Het paard weet ook dat je de eerste dag ver moet lopen. Dat is vervelend, maar in de bergen is het nog vervelender. Daar ga je langs steile afgronden en over smalle paden, voor ezels heel gewoon, voor een paard niet.

Ze eten terwijl ze rustig verder stappen.

Karl merkt dat eten en reizen goed samengaan. Hij eet veel en hij geniet. Hij is al die jaren nooit van het landgoed af geweest, hooguit een keertje naar de stad. Zoals met het trouwen.

Hij is nu christen, maar hij voelt nog steeds meer voor de oude goden van de Saksen. Hij is gedoopt, hij is in het kerkportaal getrouwd. Hij denkt aan de verdrietige Isabelle. Ze moest hem nu zien, dan zou ze gerust zijn.

Hij rijdt als een volleerde reiziger en er is geen rover te zien. Het is een dicht bos waar ze eerst door moeten, dan komen er wijde vlakten met alleen hier en daar wat gras. Er grazen schapen op, meer vee is er niet. Een herder groet gids Sumail, ze kennen elkaar.

Zo eenvoudig is het reizen met een ervaren gids. Je laat je muilezel stappen en zelf zit je rustig op het deinende lijf van het dier. Je eet af en toe, je praat met je gids. Die gesprekken voert Karl in de streektaal, die kent hij al goed. Reizen is niet moeilijk.

Toch komen ze pas tegen de avond in Huesca aan. Daar is een herberg. De gids overnacht er altijd en hij kent de waard en de waardin. Ze eten er heerlijk en er is een goed bed. Voor hun dieren is er een stal.

[p. 125]

Voor hij gaat slapen kijkt Karl nog bij zijn muilezel. Dat dier moet niets te kort komen, hij moet er nog een lange reis mee maken.

De volgende ochtend is er een grote hoeveelheid brood beschikbaar. Ze gaan alweer vroeg weg, ook die dag is er een lang traject af te leggen. Ze gaan helemaal naar Jaca.

De weg is nu af en toe al vrij steil. De dieren stappen er kalmpjes tegenop, die zijn hogere bergen gewend. Voor Karl is het al heel wat. Ze eten opnieuw al rijdend. Gids Sumail is daar handig in. Hij maakt hompen brood klaar voor Karl. Die hoeft maar te happen en klaar is het karwei.

Ze stappen rustig voort, al kijkt de gids af en toe wel bezorgd naar de lucht. Donkere wolken stapelen zich vóór hen op. Karl zit in de zon en wacht maar af. Hij ziet wel waar hij komt, dat maakt de gids wel uit.

Na een tijdje verdwijnt de zon achter de zwarte wolken en het begint te regenen. Die regen wordt natte sneeuw, en dan sneeuwt het echt. Het is voor Karl alsof hij weer in Saksenland is, daar sneeuwt het ook, in de winter. Nu is het al april en toch valt er nog sneeuw, dat is vreemd.

Sumail is ongerust, de weg wordt steeds minder herkenbaar. Het gevaar dreigt dat ze uitglijden, vooral zijn paard heeft het moeilijk.

De ezels trekken zich niets aan van de gladheid, de muilezel van Karl ook niet. Die beesten stappen rustig verder.

Je wordt wel erg nat zonder goede beschuttende kleding. Het gaat hard waaien, het is een gemene koude wind.

Karl is blij als ze na een hoge heuvel ineens het plaatsje Jaca in het dal zien liggen. Sumail is nog meer opgelucht, ze hebben het weer gehaald.

In het dorp is geen herberg. Ze slapen bij een boer, in de stal bij de dieren.

‘Slaapt onze landheer hier ook?’ vraagt Karl.

Sumail lacht. ‘Ja, als je op reis bent vervalt het verschil tussen

[p. 126]

heer en knecht. Reizen betekent ontberen. Jouw landheer Habib doet dat graag, hij heeft nooit geklaagd.’

Er is overvloedig te eten. De kleren kunnen worden gedroogd. Daarna slaapt Karl lekker in het stro.

Het is net als onderweg met de slavenhalers, alleen is hij nu eigenlijk een vrij man. Hij heeft een belangrijke opdracht: hij moet boeken halen. Boeken die de geleerden aan de andere kant van de bergen nog niet hadden.

Landheer Habib heeft zo vaak tegen Karl gezegd dat de mensen in het christenrijk nog veel kunnen leren van de mohammedanen. Die weten veel meer, die hebben boeken van de Grieken en Romeinen. Allemaal in het Arabisch, maar dat moeten ze dan maar leren lezen. Karl is het helemaal met zijn baas eens. Wie wat wil weten in 792 moet Arabisch kennen.

Ze blijven een dag in Jaca, het weer is te slecht om verder te reizen. Nu door de bergen trekken zou gekkenwerk zijn. Karl vindt zo'n rustdag best, het paard en de ezels vinden het ook. Er is genoeg te eten en je kan uitrusten.

Sumail heeft haast, maar hij kent het bergtraject te goed om risico's te nemen. In de bergen is het gevaarlijk, je moet over smalle paden, langs diepe afgronden. Dan moet het goed weer zijn.

De volgende dag schijnt de zon en ze wagen het erop.

Beneden ligt hier en daar nog wel wat sneeuw, maar die smelt in de hete zon. Boven is de sneeuw helemaal weg. Voorzichtig stappen ze over het smalle bergpad naar boven en dan weer naar beneden.

Zo gaat het de hele dag door, omhoog en omlaag. Pas laat die dag komen ze in een ruime vlakte. Dit is het land van de Franken, hier moet ergens Aniane liggen. Ze stoppen bij een boerderij, waar de mensen Sumail ook al kennen.

Vier dagen rijden ze door die vlakte. Het is al flink heet. Er zijn af en toe wel heuvels, maar de bergen hebben ze achter zich gelaten.

[p. 127]

Ze overnachten in schamele herbergen of in een boerderij. Overal kennen ze Sumail, de gids die de tocht al zo vaak gemaakt heeft. Landheer Habib wil nog wel eens alleen reizen, nu gaat de gids mee tot het klooster.

Ze komen in Carcassonne, een grote stad met een goede herberg. Daar blijven ze een dag om uit te rusten. Karl kijkt er rond. Hij vindt reizen fijn. Je hebt steeds genoeg te eten en je ziet nog eens wat. Deze stad is mooi. Er zijn houten muren omheen en alle huizen zijn van hout, net als overal.

Er is een grote kerk, Karl gaat erheen en ziet ineens veel meer dan voordat hij christen werd. Het hoofdaltaar is mooi. Ze hebben hier ook bijzondere herinneringen aan heilige mannen en vrouwen, relieken noemen ze dat. Er is een mis bezig en het gezang klinkt toch wel mooi. Karl begint al een beetje christen te worden.

Ze reizen door naar Aniane, dat duurt nog drie dagen. Dan zien ze het klooster waar Karl moet zijn. Hij wordt meteen bij abt Benoit toegelaten.

‘Mijn landheer Habib is ziek, ik kom in zijn plaats,’ zegt Karl.

De abt knikt. ‘Is het ernstig?’

‘Hij ademt moeilijk, maar mijn moeder maakt drankjes voor hem klaar. Daar wordt iedereen beter van.’

De abt glimlacht. ‘Zo, heb jij een moeder die iets van kruiden afweet.’

Karl zegt verontwaardigd: ‘Ze weet er niet een beetje van af, zij weet alles. Voor elke kwaal bestaat een geneeskrachtig plantje. Mijn moeder kent ze allemaal. Alleen als je niet gelooft in haar plantjes, ga je dood.’

Abt Benoit glimlacht opnieuw. ‘Dat is vaak zo. Je moet geloven om beter te worden. Heb je de boeken bij je?’

Karl toont trots de boeken. ‘Ze zijn al overgeschreven,’ zegt hij. ‘Dat heb ik gedaan met Musa ibn Urwa.’ Hij noemt nu de volle naam van het neefje, dat klinkt beter.

‘Zo, dat is fijn voor ons, dat spaart veel werk uit.’ Abt Benoit is duidelijk blij met de manier waarop Habib hem helpt. ‘Er is een

[p. 128]

aparte slaapplaats voor je. Je hoort midden in de nacht een klok luiden, dan moeten wij bidden. Jullie mogen doorslapen, jullie zijn gasten.’

‘Is er ook een goede plek voor mijn muilezel?’

De abt toont trots de stallen van het klooster. Hun rijdieren staan daar best, er is volop voer en ze krijgen eindelijk rust.

Die nacht slaapt Karl weer eens in een klooster, ditmaal ligt het in een dal. Hij hoort midden in de nacht de klok niet, hij slaapt.

Het eten is goed in dit klooster, vindt Karl. Het lijkt wel of hij weer in Aken is. Rust en volop eten. De boeken van Habib worden in zijn kamertje gebracht, daar mag Karl verder op passen. Hij bergt ze in twee grote tassen en wacht tot Sumail het tijd vindt om terug te gaan.

Hij heeft geen haast. Hij neemt zijn muilezel en rijdt wat rond in de omgeving van Aniane. Hij ziet mooie boerderijen. Die Franken hebben het nog zo slecht niet.

Hij praat nu weer de taal van de Franken, al hoort hij om zich heen een heel ander taaltje. Dat spreken de mensen onderling, ze noemen het Occitaans.

De abt heeft die eerste dag geen tijd voor Karl. Dat komt goed uit, want Karl heeft eigenlijk ook geen tijd voor lange gesprekken. Hij wil wat zien.