Verraad in Dorestad

[p. 41]

8 De overval

Ze komen bij een bocht in de rivier. Daar staat aan de oever een jonge vrouw die om hulp schreeuwt. Vader zit aan het roer, hij laat hun boot die kant uitvaren om de vrouw te helpen...

Dan is er ineens een hele vloot kleine bootjes om hen heen. In die bootjes zitten mannen met pijl en boog. Ze schieten op de stuurman.

Met een pijl door zijn hoofd valt vader dood neer.

Karl wil het roer overnemen. Dan denkt hij: dat is te gevaarlijk, laat Hrotberet het maar doen. Hij sleept hem naar achter. De handen maakt hij los en hij snauwt de man toe: ‘Naar het midden sturen en zorg dat we los komen van die rovers.’

Ook Hrotberet krijgt een pijl door zijn hoofd. Op hetzelfde moment klimmen er al rovers op hun schip. Karl wordt met geweld geboeid, en neergesmeten.

Moeder slaat om zich heen met haar dikke stuk hout. Dat helpt niet, ze wordt ook gevangen en geboeid. De twee meisjes kruipen dicht tegen haar aan. Ze zien hun dode vader en ze huilen.

Karl hoort het geluid vaag; hij is verdoofd door de harde klappen die hij kreeg. Dat meisje op de kant was er alleen maar om hen naar de oever te lokken. De bootjes van de rovers zijn te klein om er midden in de snelstromende rivier mee te kunnen varen.

Vader is dood, hij was te goed voor deze wereld.

Er komt een deftige man aan boord, dat is ridder Roger, de baas van deze bende. Hij ziet dat twee sterke mannen doodgeschoten zijn. Hij schudt zijn hoofd. ‘Weer te snel geschoten,’ zegt hij. ‘Die twee hadden geld op kunnen brengen, nu zijn ze dood en moet je ze nog begraven ook. Manke Robert! Laat de gevangenen naar de wal brengen en begraaf die twee lijken.’

[p. 42]

Er komt een krom mannetje naar voren dat de doden door helpers laat vervoeren. Moeder ziet haar man wegdragen. Ze is versuft door verdriet. Ze laat zich willoos in een klein bootje naar de wal roeien en ziet dat dat ook met Karl en haar kleine meisjes gebeurt.

Op de oever is een bos, de rovers hebben daar hun hutjes. Het is een grote bende. Karl telt zo al veertien man en er zijn er nog meer.

In de huisjes zijn vrouwen en kinderen.

Er is een aparte hut waar moeder en Karl neergesmeten worden. De meisjes worden erbij gezet.

Het meisje dat op de kant stond, komt kijken en lacht hen uit. Moeder wendt haar hoofd af. Met die stomme griet is alle ellende begonnen. Haar Lambert wilde het meisje redden, nu zijn ze gevangen door boeven en is hij dood.

Ridder Roger komt in de hut. Ze moeten beloven niet weg te lopen, dan laat hij hun boeien losmaken. Ze mogen naar de snelle begrafenis van de twee mannen.

Er zijn twee kuilen gegraven. Daar liggen de doden al in. Moeder is te bedroefd om alleen maar te huilen, ze schreeuwt het uit. Dat vindt iedereen normaal. Karl huilt en de twee meisjes ook. Twee mannen gooien aarde in de kuil waar Lambert in ligt, en dat is dan de begrafenis van de boer uit Saksen. Het dringt nog niet tot Karl door dat hij nu de oudste man in hun gezin is.

Ze mogen zich vrij in het dorp van de rovers bewegen. Moeder doet dat niet, ze gaat terug naar de hut met de twee meisjes en huilt daar lang.

Karl loopt door het dorp. In het midden is een grasveld, daar zijn vrouwen eten aan het koken. Het lijkt een heel normaal dorp, je zou niet zeggen dat deze mensen allemaal van roof leven.

De handelswaar van Hrotberet is al gelost en wordt in een aparte hut opgeslagen. Dat verkopen de rovers later.

Er zijn nog meer gevangenen van de rovers. Karl ontmoet twee mannen die in het bos gevangen zijn. Zij weten wat hen te wach-

[p. 43]

[p. 44]

ten staat. Voor de rest van hun leven zullen ze slaaf zijn. De slaven gaan naar Verdun met een of andere slavenhandelaar.

In Verdun worden veel mensen verkocht naar het Moorse Spanje of naar Noord-Afrika. Een van de mannen vertelt daarover, maar Karl wil het nog niet horen. Hij voelt de klap van vrijheid naar slavernij nog te goed. Hij laat de twee slaven alleen en loopt verder.

Een rover is smid, hij maakt de wapens scherp en zorgt voor het paard van ridder Roger. Karl staat erbij te kijken en vraagt: ‘Overvallen jullie vaak mensen?’

De smid grijnst. ‘Elke dag. De dochter van onze ridder kan goed toneelspelen, zij lokt zo'n boot naar de kant en dan vallen we aan. Ook in het bos overvallen we veel kooplieden. Het is jammer dat die jongens met pijl en boog te snel zijn. Die twee kerels hadden geld op kunnen brengen.’

‘Mijn vader was erbij,’ zegt Karl zacht.

De smid kijkt hem aan. ‘Je moet ons wel rotlui vinden.’

‘Ja, dat zijn jullie, het is niet eerlijk zo aan je geld te komen,’ zegt Karl fel. ‘Het is niet eerlijk ons als slaven te verkopen.’

‘Wat is eerlijkheid waard in deze wereld?’ vraagt de smid. ‘Onze baas had een mooi landgoed. Van de ene dag op de andere is hem dat afgepakt. Daarom is hij nu een roofridder en we leven er allemaal goed van. Zo gaat dat in het land van de Franken, jongen.’

Karl loopt maar door. Overal zijn rovers bezig met wapens, jonge mannen leren met pijl en boog schieten, jongens niet veel ouder dan Karl zelf.

Het wordt avond. Ze krijgen eten. Moeder eet bijna niets, Karl wel. De meisjes eten ook, dan kunnen ze gaan slapen.

Midden in de nacht komt er een man naar de hut. Hij wil wat van moeder, maar zij heeft er geen zin in. Ze pakt haar dikke stok en slaat de man daar snoeihard mee op de schouder. Hij gilt van pijn en gaat weg.

De volgende dag weet het hele dorp dat ‘de snor’ bij de Saksi-

[p. 45]

sche slavin een harde klap heeft gekregen. Je ziet het aan zijn schouder.

De ridder is boos dat een van zijn mannen bij moeder wilde komen. Slaven moet je met rust laten, dan brengen ze meer geld op. De ridder weet wel dat hij wilde mannen heeft, daar zijn ze ook voor uitgezocht. Het moeten flinke vechters zijn, kerels waar je wat aan hebt. Af en toe sneuvelt er wel een, maar de streek is arm en je hebt zo weer nieuwe rovers.

Ze willen allemaal graag voor ridder Roger werken.

Laat in de middag komen er opkopers voor de handelswaar van Hrotberet. Ze betalen veel te weinig. De roofridder weet dat, maar hij heeft geld nodig en die kooplui nemen alles in één keer mee. Ze beloven dat ze slavenhandelaren zullen sturen.

Karl kijkt intussen goed rond, maar ontsnappen is hier onmogelijk. De boot ligt aan de wal en wordt bewaakt. Het bos is te woest, zij weten daar de weg niet en de rovers wel. Vluchten kan niet meer. De ridder laat zijn gevangenen rustig rondlopen, niemand kan hier weg.

Moeder legt met de meisjes bloemen op het graf van vader, dat is het enige wat ze nog kunnen doen.

Karl is vaker bij de smid, hij helpt die man zelfs.

‘Je kunt je ook bij ons aansluiten,’ zegt de smid. ‘Veel gevangenen doen dat. Daar lopen er twee.’ Hij wijst naar buiten en Karl ziet de mannen waar hij op de eerste dag mee praatte.

‘Ik zal het met mijn moeder bespreken,’ zegt hij. ‘Zij weet altijd het beste wat je doen moet.’

‘Je bent een verstandige jongen, bepraat het met je moeder. Voor die kleintjes is het ook beter als jullie hier blijven. Jij kunt mijn hulpje worden, ik leer je dan het smidsvak.’

Die avond praat Karl met moeder. Zij voelt er niets voor, zelfs niet als Karl zegt: ‘Voor Vera en Agnes is het hier beter, we kunnen elke dag bloemen op het graf van vader leggen.’

Moeder schudt haar hoofd. ‘We blijven niet bij deze rovers, ze

[p. 46]

hebben je vader doodgemaakt. Ik wil niets met die lui te maken hebben. We laten ons als slaven wegvoeren en dan zien we wel waar we terechtkomen.’

Dat is alles, Karl zal niet het smidsvak leren. Hij wordt verkocht als slaaf.

Dat gebeurt op de derde dag. Er komen voddige figuren in het dorp. De overgebleven slaven, bij elkaar zijn het er tien, moeten op het grasveld gaan staan.

Karl wordt bekeken als een koe op de markt. Hij ziet dat zijn moeder aan alle kanten betast wordt. Ze is geboeid, ze kan er nu niets tegen doen. De meisjes zijn nog niet interessant, daar letten de kooplui niet op. Karl ziet en ervaart hoe het is als vee verkocht te worden.

Uiteindelijk kopen de slavenhalers alle slaven voor weinig geld. Geboeid worden ze meegesleept.

Het slavenleven van moeder, Vera, Agnes en Karl is begonnen. De smid schudt zijn hoofd. ‘Daar zullen ze nog spijt van krijgen,’ mompelt hij. ‘Maar goed, zo gaat het, de een is vrij en de ander is slaaf. Zo zit de wereld in elkaar.’