Verraad in Dorestad

[p. 25]

5 Naar Dorestad

De monniken hebben echt haast. Al na twee dagen gaat hun groep naar de boten, er liggen drie kleine scheepjes in de haven van Keulen. De stad stinkt. De bootjes zijn klein, daar moeten vijftig mensen mee vervoerd worden.

Dat lukt. De schippers zijn niet blij met dit vrachtje. Op elkaar gepakt zitten de mensen op de bootjes. Je kunt je haast niet bewegen, er is altijd het gevaar dat je iemand in het water duwt.

Ze varen meteen weg. Gelukkig is er een oostenwind, daardoor duurt deze vreselijke reis maar twee dagen. Onderweg sterven er alleen al op hun bootje drie mensen. Op de andere schepen is het nog erger. De doden gaan onderweg van boord en worden ergens begraven. Niemand weet waar.

In Dorestad kijken de inwoners vreemd op. Wat heeft de koning nu weer bedacht. Veertig vreemdelingen erbij, vreemdelingen die een boerderij willen hebben, mensen die werk zoeken. Er is maar net genoeg werk voor de mensen in Dorestad zelf. Wat moet je dan nog met al die Saksen erbij?

Ze worden op de wal gezet en moeten zich maar redden.

Vader, moeder, de zusjes en Karl hebben de reis weer overleefd. Maar dat is ook alles. De kleine Agnes is ziek, ze heeft honger en is verzwakt door de kou. Er is hier geen bos waar moeder kruiden kan zoeken.

Het land is vlak en kaal. Karl heeft dat met verbazing gezien. Je kan hier echt tot de horizon kijken, dat is voor iedereen ongewoon. De meesten zijn te ziek om daar op te letten. Karl ziet het wel.

Hij ziet ook de drukte in Dorestad. Wat een hoop schepen! Overal zijn kooplui bezig. De stad gonst van de drukte, iedereen lijkt hier wel haast te hebben.

[p. 26]

De vreemde Saksen worden van de kade weggejaagd. De kade, ziet Karl, is een soort plankier boven een moeras. Er is hier overal water: de rivier met de schepen natuurlijk, maar zelfs de grond is zacht, je kan er zo in wegzakken.

Vader loopt met zijn gezin naar het land buiten de stad. Zou hier ergens een boerderij zijn? Ze lopen tot het donker wordt. Overal worden ze weggejaagd, de boeren sturen hun waakhonden op de vreemdelingen af.

Pas heel laat komen ze bij een klein hutje. Het ligt tegen een wal op. Later hoort Karl dat zoiets een dijk heet. Er staat een oude vrouw in de deuropening. Het hutje is klein, het is gemaakt van takken en leem. Er zit een opening in het dak, daar komt rook uit. De oude vrouw ziet de vreemdelingen, ziet de zieke Agnes en roept: ‘Kom maar hier. Ik zal wel voor jullie zorgen.’

Ze gaan erheen en zijn blij: eindelijk een dak boven hun hoofd. Het zieke kind merkt niets meer, vader draagt haar.

‘Ik heet Jutta,’ zegt de oude vrouw. ‘Zijn jullie die Saksen?’

Moeder knikt. Ze zegt: ‘Ik heet Heilwig, dit is mijn man Lambert, dit is mijn oudste zoon Karl en dat is Vera. Agnes is ziek door de reis, het komt goed uit als we hier binnen mogen komen.’

Jutta kijkt naar Agnes en zegt: ‘Kom binnen en eet. Voor die kleine meid heb ik wel een goed drankje. Dat is gemaakt uit kruiden van een bos hier ver vandaan.’

Moeder lacht, eindelijk iemand die begrijpt wat een ziek kind nodig heeft. Ze praat met Jutta over kruiden en plantjes, en ze begrijpen elkaar. De kleine Agnes krijgt haar drankje.

Vader en Karl zijn meer geïnteresseerd in het eten. Jutta maakt dikke pap voor ze. Nu is alles welkom. Eten is het allerbelangrijkste, dan rust.

Er is volop stro. Nog voor het donker is slaapt iedereen daarin, ook vader. Karl ziet nog de maan door het dak heen. Dan vallen zijn ogen dicht.

De volgende ochtend lijkt het wel of hij thuis is. Net zo'n huis, gaten in het dak, en de geur van eten. Dan weet hij weer dat ze

[p. 27]

vluchtelingen zijn, verdreven door de Franken, en dat de vriendelijke vrouw Jutta hen behoedde voor nog een koude nacht. Ze heeft waarschijnlijk het leven van Agnes gered, weer een nacht in de kou had het kind niet overleefd.

Er is weer stevige pap en voor ieder een stuk brood. Vader zegt zacht: ‘We kunnen hiervoor niet betalen.’

Jutta begrijpt hem, ze lacht en zegt: ‘Dat hoeft ook niet, jullie kunnen bij mij wonen tot je werk gevonden hebt.’

Moeder omhelst Jutta, ze huilt. ‘Je hebt ons leven gered,’ snikt ze. ‘En dat van mijn lieve Agnes.’

Het kleine meisje is wakker geworden en eet alweer.

Karl kijkt eens rond buiten het hutje. Hij klimt op de dijk en kan heel ver kijken. In de verte ligt Dorestad, daar is veel beweging te zien. Schepen varen af en aan, er is drukte.

Op het land om de stad lopen koeien, dat is vertrouwder.

Hij kijkt vanaf het dijkje op het dak van de hut. Daar zou eigenlijk wat meer stro op moeten, dan wordt het weer dicht. Hij ziet vader en roept: ‘Kunnen wij dat dak niet maken?’

Vader vindt dat een goed idee.

Ze gaan meteen aan de slag. Op het erf heeft Jutta lange rietstengels liggen, daarmee maken ze de grootste gaten dicht en ze vlechten er dan stro tussendoor. Nog voor de avond zijn alle gaten in het dak verdwenen. ‘Morgen smeren we de wanden dicht,’ zegt vader.

Jutta is blij. Ze maakt lekker eten klaar, haar huisje wordt opgeknapt!

Die nacht ziet Karl de lucht niet meer door het dak heen. Het is een koude nacht. Gelukkig is er genoeg stro op de vloer, dat is warm als je het om je heen doet. Jutta heeft ook een paar dekens, maar die zijn dun, daar heb je weinig aan.

Het dichtsmeren van de wanden kost ook een dag en dan ziet het huisje van Jutta er weer mooi uit. Vader wil nog wel wat in de tuin werken, maar Karl gaat liever naar Dorestad.

Dat mag, hier kan alles. Hij loopt over de dijk naar de stad - om

[p. 28]

niet lastig gevallen te worden door boze honden.

Bij de haven helpt hij een koopman. De man beheerst de taal van de Franken maar slecht, hij komt uit Engeland, dat schijnt ergens ver weg te liggen aan de andere kant van de zee. Hij heeft zware wollen dekens als handelswaar. Karl begrijpt dat die dekens in een ander land gemaakt zijn. Handel is maar moeilijk.

Karl sjouwt grote pakken van het schip naar de wal. Daar zet de koopman die pakken in een soort schuur. Hij wil ze daar verkopen.

Als het schip leeg is, is Karl moe. De koopman wil hem geld geven, maar Karl wijst naar een dikke deken en zegt: ‘Ik hoef geen geld, geef mij maar zo'n deken.’

De koopman is verbaasd. Handelswaar, dat geef je niet zomaar weg. Dan ziet hij het eerlijke gezicht van Karl en roept in het Engels: ‘Omdat jij het bent, krijg je een deken van me.’ De koopman graaft diep in een pak dekens en wil dan een dunne deken geven.

Karl schudt zijn hoofd. Zo heeft Jutta ze ook. Hij wil een dikke deken.

Na veel heen en weer praten krijgt hij zijn zin. De koopman geeft hem een dikke deken. Karl loopt er blij mee weg.

De koopman schudt zijn hoofd. ‘Dat is een handig jongetje,’ bromt hij. ‘Die zal het nog ver brengen.’

De eerste klant is er, en de koopman begint goede zaken te doen. Aan het eind van de dag vindt hij die ene dikke deken niet meer zo erg.

Karl komt trots thuis bij Jutta, met de deken, en hij vertelt hoe hij daar aangekomen is.

Moeder schudt haar hoofd. ‘Hoe durf je,’ zegt ze. ‘Zomaar het beste vragen.’

Jutta is blij, ze weet wat zo'n deken waard is. Ze zou zoiets nooit kunnen kopen.

Die nacht mogen vader en moeder onder de dikke deken slapen, de kleine Agnes ligt erbij. Ze is nog ziek en mag verwend worden.

[p. 29]

De volgende dag probeert Karl het weer, maar de Engelse koopman heeft geen werk meer. De bedelaars en het los werkvolk van Dorestad jagen de kleine Karl weg. Ook bij hen is een vreemdeling niet welkom.

Dan hoort Karl Saksisch praten. Hij gaat eropaf en zegt tegen de koopman, een grote kerel: ‘Ik ben ook een Saks, wij zijn uit onze boerderij verjaagd en nu zoeken we werk.’

De man grijnst. ‘Dus jij bent dat ventje dat gister een dikke deken wilde hebben. Dat heb je handig gedaan, maar dat lukt je bij mij niet. Bij een koopman moet je nooit aan zijn spullen komen.’

‘Ik heb ervoor gewerkt,’ zegt Karl.

‘Ja ja, dat ken ik... Morgen moet mijn schip geladen worden, heb je nog een vader?’

Karl knikt.

‘Kom dan morgen met je vader hierheen, er is werk voor jullie. Vraag maar naar koopman Hrotberet.’