De duivelskater

Een verhaal uit 1630

[p. 73]

12
Geen vroedvrouw in Ameide

Ze blijven niet in Gorkum. Marieke heeft de schipper betaald voor de overtocht, moeder stapt op het ezeltje en ook de zak met kleren moet het lieve beest dragen. Dan lopen ze meteen de stad uit. Ze willen die dag doorlopen tot Schoonhoven. Maar dat valt tegen, Marieke krijgt weer last van haar voeten, ze moeten daarom een paar keer rusten. De afstand is ook groter dan ze gedacht hadden. Aan het eind van de middag wordt het ook nog mistig. Moeder zit te rillen op het ezeltje.

Als het donker wordt zijn ze vlak bij Ameide aan de Lek. Marieke kijkt rond, ze zullen ergens moeten overnachten. Met dit kille, mistige weer kan dat niet buiten. Wat moet ze doen?

Dan horen ze geschreeuw. Iemand roept: ‘Help! Help!’ Marieke ziet in de mist een man naar hen toe rennen. Moeder gaat rechtop zitten. Wat is er? Waarom schreeuwt die man zo? Moeder roept: ‘Wat heb je? Ben je ziek?’

De man is nu vlakbij, moeder ziet dat hij bang is. ‘Mijn vrouw!’ roept hij. ‘Mijn vrouw! Ze krijgt

[p. 74]

een kind, maar het is veel te vroeg. De vroedvrouw moet van de overkant komen, die woont aan de andere kant van de rivier. Maar het is zo mistig, ze kan niet komen.’ Moeder stapt van de ezel af, ze is ineens niet meer moe of ziek. ‘Ik ben vroedvrouw,’ zegt ze rustig. ‘Waar is je vrouw?’

‘Daar is onze boerderij, en ze zit in de keuken,’ zegt de jonge boer.

Even later stapt moeder naar binnen. Marieke bindt de ezel aan een boom en loopt achter haar moeder aan. In de keuken zit een jonge vrouw. Moeder ziet dat ze snel geholpen moet worden.

‘Marieke, we brengen haar eerst naar bed, zo kan ik haar niet onderzoeken.’ Ze leggen de jonge vrouw op een bed in de kamer. ‘Maak een vuur in de haard,’ zegt moeder. De boer doet het. ‘Marieke, zoek schone doeken.’ Moeder weet precies wat ze doen moet. Ze stelt de vrouw gerust en laat water in een grote pan koken. Marieke bewondert moeder, ze was zo moe en zielig en nu ineens doet ze precies wat nodig is. Ze lijkt helemaal niet meer ziek en moe.

Een uur later is het kind geboren. Moeder wast het kleine meisje en legt het bij de jonge moeder in bed. ‘Hier vrouw, een gezonde dochter. Voed haar op tot Gods eer en tot zegen van de mensen.’

De vrouw en haar kind slapen in de verwarmde kamer. De boer neemt moeder en Marieke mee naar de keuken. ‘Ik weet niet hoe ik u moet bedanken,’ zegt hij. ‘U hebt mijn vrouw gered en het kind.’

[p. 75]

‘Dat zijn mooie woorden,’ zegt moeder, ‘maar nu wil ik wel wat eten.’ De jonge boer pakt een groot stuk ham, en even later zet hij ook brood, kaas en melk neer. ‘Dat is alles wat ik kan vinden,’ zegt hij. Moeder lacht. ‘Voorlopig is het wel genoeg.’

Ze blijven een week op de boerderij, dan kan de jonge vrouw haar kind zelf verzorgen. Marieke heeft alle dagen flink meegewerkt. Nu kunnen ze verder reizen, moeder is helemaal opgeknapt. ‘Op naar Oudewater,’ zegt ze lachend.

De boerin knikt, ze weet waarom moeder op reis is. Ze zegt: ‘Vrouw Van Beek, kom bij ons terug. Er is geen vroedvrouw in Ameide, kom hier wonen. Er is werk genoeg.’

Moeder aarzelt. ‘Ik ben een oude vrouw, aan mij heb je niets meer.’

De boerin geeft niet op. ‘Marieke kan het

[p. 76]

overnemen, ze is handig en sterk. Kom terug, vrouw Van Beek.’

Marieke hoort het en is stil. Wonen in Ameide, denkt ze. Ver van huis, in het buitenland, in Holland.

‘We zullen erover nadenken,’ zegt moeder. ‘Nu gaan we weg.’

Ze lopen langs de rivier tot ze bij een pont komen. Het is een platte boot, de ezel is nu niet bang. Marieke blijft bij hem staan. Het is niet zo'n breed water, ze zijn snel aan de overkant. Marieke ziet de mooie stadspoort van Schoonhoven al. Daar staan alweer andere mensen die willen overvaren. Dan ziet Marieke ineens een bekend schip, het schip waar zij afgejaagd zijn! Ze herinnert zich wat de timmerman in Heusden zei en ze neemt een flink besluit. Zodra ze van de pont zijn, zegt ze: ‘Wacht hier bij de poort, moeder, ik moet even weg.’

Marieke holt naar het schip en gaat aan boord. Haar hart bonst in haar keel, toch zegt ze heel flink: ‘Zo schipper, ik kom afrekenen. We hebben maar de helft van de reis gemaakt, we krijgen geld terug.’

De schipper ziet er slecht uit. Hij lacht grimmig. ‘Ook dat nog, mijn lading bedorven, geen geld verdiend en nu jij...’ zegt hij. ‘Hoe kom jij hier?’

‘Lopend,’ zegt Marieke achterloos. ‘En nu wil ik mijn geld.’

Met een zucht pakt de schipper geld, hij geeft

[p. 77]

Marieke twee gulden. Marieke kijkt ernaar. ‘We hebben bijna niets te eten gehad.’ zegt ze. ‘Daar was wel voor betaald.’

Boos geeft de schipper nog een gulden. ‘En nu van mijn schip af,’ snauwt hij. Marieke rent weg. Daar staat ze dan op de kade met drie gulden. Zelf verdiend! Plotseling schreeuwt de schipper: ‘En neem dat ongeluksbeest ook mee.’ Hij gooit de kater van zijn schip af. Het beest komt keurig op zijn pootjes terecht en loopt gelijk met Marieke mee. Daar is ze niet blij mee.

Moeder is wel blij als ze de kater ziet, ze laat het beest bij haar op de ezel zitten. Ze lopen door Schoonhoven en volgen daarna een lange weg door de polder. Dan hoort moeder pas wat Marieke gedaan heeft aan boord bij de schipper. ‘Dat heb je goed gedaan,’ zegt ze. ‘Je bent een flinke dochter.’

[p. 78]

Laat in de middag komen ze in Oudewater. Hier moet het gebeuren. Zal alles nu goed komen? Moeder drukt de kater stevig tegen zich aan. ‘Hier zal ik het ze bewijzen,’ fluistert ze.

Ze vinden een herberg. De waard begrijpt waarvoor ze komen. ‘Je hebt geluk,’ zegt hij. ‘Morgen wegen ze al, er zijn er nog meer. Ik zal zeggen dat jullie erbij komen. Hoe heet je? Van Beek? Goed, dat laat ik opschrijven. Blijven jullie maar hier, ik regel het wel.’