De duivelskater

Een verhaal uit 1630

[p. 63]

10
In het land van Grave

De mensen die moeder en Marieke zo gastvrij in hun boerderij hebben opgenomen heten Pieter en Neel. Ze zijn al oud en ze wonen ver van het dorp. Hun kinderen zijn naar andere streken verhuisd want de boerderij brengt niet genoeg op om veel mensen te eten te geven.

Nadat moeder en Marieke gegeten hebben en een paar uur geslapen, vraagt Neel: ‘Waarom zijn jullie op reis?’

‘We willen naar Holland, naar Oudewater,’ zegt moeder. Ze aarzelt, zal ze alles vertellen? Neel heeft het al geraden. ‘Ze zeggen zeker dat je een heks bent en nu laat je je wegen in Oudewater.’

Moeder knikt en begint te huilen. Marieke is verbaasd, moeder huilt nooit. ‘Ik heb niets gedaan,’ snikt moeder. ‘Ik ben vroedvrouw, ik help de mensen. Mijn dochter gaat altijd met me mee. Vorige week waren we in de nacht bij een vrouw, het was een lief, gezond jongetje. Het is doodgegaan, zomaar, ze zeggen dat ik het gedaan heb, maar dat is niet waar.’

Neel legt troostend haar hand op moeders hoofd. ‘Natuurlijk heb je niets gedaan, de mensen

[p. 64]

zijn bang, daarom doen ze zo. Hier kun je uitrusten, hier ben je veilig.’

‘In het land van Grave zal je niets gebeuren,’ zegt haar man plechtig. ‘Hier worden geen heksen verbrand. Rust uit en loop dan naar Oudewater, wij zullen je helpen.’

Ze hebben die hulp wel nodig. Moeder is ziek, ze ligt bijna de hele dag in bed. Marieke helpt bij het werk op de boerderij, zij is gezond gebleven. Ze hebben het goed op die kleine boerderij, er is alle dagen genoeg te eten en ze rusten uit.

Op een dag vraagt Marieke of ze niet iets moeten betalen. Pieter en Neel lachen. ‘Welnee, kind, je bent onze gast. Waar genoeg is voor twee, is ook genoeg voor vier.’

Bijna een week blijven ze bij Pieter en Neel, dan wil moeder verder. ‘Ik wil naar Oudewater,’ zegt ze. ‘Ik wil bewijzen dat ik geen heks ben.’

‘Je bent nog veel te zwak,’ zegt Neel. ‘Zo kun je zo'n lange tocht niet maken, blijf nog een weekje hier.’ Maar moeder wil weg, ze moet en ze zal naar Oudewater, hoe ver het ook is. Pieter weet een oplossing. Hij heeft een ezeltje, een mooi beest met lieve ogen, dat geeft hij aan moeder en Marieke. Moeder kan op het ezeltje rijden en Marieke hoeft de zware zak met kleren niet te dragen.

‘Weet je hoe je in Oudewater moet komen?’ vraagt Pieter.

‘We lopen langs de rivier, dan komen we er vanzelf,’ zegt moeder.

[p. 65]

Pieter schudt zijn hoofd. ‘Je loopt langs de rivier tot Heusden, daar vraag je naar mijn neef Hendrik. Hij is timmerman, iedereen kent hem. Hij kan je vertellen waar de boot naar Gorkum ligt, je moet varen. In Gorkum loop je naar Ameide, daarna ga je weer langs de rivier en bij Schoonhoven vaar je over. Dan ben je bijna in Oudewater.’ Marieke herhaalt het een paar keer, ze wil de weg goed uit haar hoofd leren.

De volgende dag gaan ze al heel vroeg op reis. Eerst naar Heusden, Marieke heeft het goed onthouden. Moeder zit op de ezel, de zak met kleren ligt achter haar. Neel geeft nog twee broden en een kaas mee. Het is mooi weer en Marieke is helemaal niet moe meer. Moeder kan op de ezel rijden, ze zit rechtop. Ze is blij, ze gaat naar Oudewater.

Ze lopen door ruim, vlak land. Ze komen door het stadje Grave, waar veel soldaten zijn van de Prins van Oranje. Ze hebben andere uniformen dan thuis, thuis zijn de soldaten van de koning van Spanje. Dit is een vrij land: de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.

Het is een mooie, zonnige dag. Ze lopen over een hoge dijk, rechts is de rivier, Marieke is blij. Wat een mooi land, denkt ze. Ze ziet schepen op de rivier en aan de overkant dorpen en een enkel kasteel. Ze lopen zo de hele dag. Moeder slaapt op de ezel. Het lieve beest stapt rustig achter Marieke aan. Ze aait hem over zijn zachte neus, dat vindt de ezel fijn.

[p. 66]

Ze zien die dag veel soldaten, je kunt wel zien dat het hier een grensgebied is. Maar de mannen laten Marieke en moeder rustig verder lopen.

Als het donker wordt stopt Marieke bij een klein bos, ze bindt de ezel aan een boom. Van takken en bladeren maakt ze een hutje, en ze legt de kleren uit de zak op de grond. Daar kunnen ze op slapen. De ezel eet van het hoge gras, hij vindt dit een mooi plekje.

Moeder en Marieke eten brood en kaas. Daarna gaan ze slapen. Het is gelukkig de hele nacht droog. Moeder hoest wel, maar ze klaagt niet. Marieke gaat ook slapen. De ezel komt bij haar liggen, dat is lekker warm.