De brief van de sultan

[p. 144]

25. De genezing van Umberto

De verwonding van Jacob viel erg mee. Het tasje met de brief van de sultan had inderdaad zijn leven gered.

Jacob werd behandeld door de arts van generaal Spinola. De kapitein had daarvoor gezorgd. Overdag lag Jacob in de boomgaard, in de zon of in de schaduw net zoals het uitkwam. Er was voorlopig weer volop te eten.

Rodrigo gaf Jacob het tasje terug. Toen er niemand in de buurt was bekeken ze de brief. Er zat een snee in het papier, verder was er niets mee aan de hand. Het tasje naaiden ze weer dicht. Het moest voor de rest van de reis wel waterdicht blijven.

Rodrigo vertelde wat hij aan Umberto over de brief gezegd had. Ezra luisterde mee. Ze vond het een leuk verhaal.

Umberto vroeg niet meer naar de brief. Toch bleek hij er nog wel over na te denken. ‘Ben je helemaal onkwetsbaar gemaakt door die oosterse tovenaar?’ vroeg hij op een dag.

‘Niet helemaal,’ zei Jacob. ‘Je hebt gezien hoe ze me geraakt hebben.’

Umberto knikte. ‘Dat is waar, maar normaal is zo'n steek dodelijk en jij bent haast alweer beter.’

‘Het scheelt wel,’ gaf Jacob toe. ‘Het is een veilig gevoel.’

‘Wil je mij dat ding verkopen?’

Jacob weerde dat af. ‘Onmogelijk. De oosterling heeft me gezegd, dat alleen ik hem maar mag dragen. Voor anderen is het juist gevaarlijk, dan trekt hij onheil aan.’ Jacob wist hoe bijgelovig soldaten waren en dat klopte ook bij Umberto. Hij vroeg niet verder, aannemend dat Jacob de waarheid sprak.

Een week later was Umberto ziek.

Hij had koorts en voelde zich heel beroerd.

‘Anna, ik ga dood,’ riep Umberto lijdend.

Anna moest de was nog ophangen. Ze liet haar man liggen en ging weg. Toen ze terug kwam zag Umberto er akelig uit. Hij draaide met zijn ogen, kreunde, zweette en riep: ‘ik ga dood, haal Jacob, hij heeft wondermiddelen.’

Jacob, zelf al weer helemaal genezen, kwam erbij. Anna was nu echt ongerust. Ze bad alle heiligen om genezing van haar zieke man. Umberto zuchtte en steunde en bleef maar roepen dat hij dood ging.

[p. 145]

[p. 146]

Jacob vond het nogal een overdreven gedoe. Wat moest hij ermee? ‘Je kunt beter gaan slapen Umberto, dan gaat het vanzelf wel over,’ zei Jacob.

‘Kijk in je brief,’ stamelde de zieke korporaal, ‘maak een drank voor me.’ Jacob begreep hem niet. Wat wilde die man?

Ezra trok hem mee. ‘Hij denkt dat je een wondermiddel kan maken,’ fluisterde ze. ‘Door je brief.’ ‘Ik kan helemaal niks,’ zei Jacob.

‘Kom nu,’ zei Ezra. Op de kookplaats smeulde nog een vuurtje.

‘Flink stoken,’ zei ze tegen Jacob.

Ze hing een pot boven het vuur, gooide er een bodempje water in en ging snel wat kruiden plukken in de heg. Alles verdween in de pot. Rodrigo kwam erbij. Hij hoorde wat er aan de hand was. Ezra stuurde hem met een aarden kruik naar de vivandero om wijn te kopen.

Het kokende water vormde met het allegaartje kruiden een groenig drab. Het rook niet lekker en het zag er vreselijk uit. Ezra knikte tevreden. ‘Dat gaat goed,’ zei ze. Ze nam de pot van het vuur en viste de plantenrresten eruit. De wijn, die Rodrigo bij haar bracht, vermengde ze met het groenige water. Het mengsel zag er nu donkerrood uit. Jacob schonk het drankje in twee kannen en bracht het bij de zieke.

Umberto meende nog steeds dat hij stervende was. Anna zat er bij te huilen. Ze geloofde nu echt, dat het afgelopen was met haar man.

Jacob gaf Umberto te drinken. Eén of twee slokken leek hem genoeg. Als Umberto vast geloofde dat het een wonderdrank was zou het misschien nog wel helpen ook. De rest konden ze dan wel weggooien. Tot zijn schrik dronk de korporaal de eerste kan gulzig tot op de bodem leeg. Hij boerde luid. Anna schikte de deken onder zijn hoofd iets beter en dekte hem toe. Jacob ging het hutje uit. Het stonk er. Geschrokken zei hij tegen Ezra: ‘Hij heeft een hele kan leeggedronken.’ Ezra scheen dat niet zo erg te vinden. Jacob keek nog even in de hut. Daar zat Umberto met de tweede kan aan zijn lippen! Anna steunde hem liefdevol. Umberto ledigde moeiteloos de tweede kan. Jacob wendde zich af. Dit was te erg.

De rest van de dag zat Jacob in angstige spanning.

Hij was de enige.

Anna zong; ze had het volste vertrouwen in de toverdrank. Ezra en Rodrigo bleken ook niet erg ongerust.

Jacob ging af en toe bij Umberto kijken. De korporaal was heel bleek. Hij lag doodstil achterover, zwaar ademend. De stank in de hut was ondragelijk. Jacob brak een gat in de takkenwand om frisse lucht binnen te laten. Vliegen zaten op het bleke gezicht van de zieke. Jacob verjoeg ze, maar ze kwamen steeds terug. Umberto merkte niets.

[p. 147]

Jacob haalde de kannen weg, waste ze goed schoon en ging maar weer bij de zieke kijken. Die ademde nu veel zwakker. Jacob legde zijn hand op het voorhoofd van de korporaal: gloeiend. Hij pakte zijn handen beet: ijskoud. Wat moest hij doen? Hij wreef de handen van Umberto warm en stopte ze onder de deken. In de hut was het nog heter dan buiten.

Jacob at niet en dronk niet.

Vol angstige voorgevoelens bleef hij bij de patient.

Tot zijn grote opluchting haalde de zieke korporaal de avond. Voor het donker werd, bezocht Jacob hem nog een keer. Umberto leefde beslist nog, al was zijn ademhaling veel zwakker. De zieke ademde door de neus in en blies de lucht met een zachte plof door de mond uit.

Bijna een uur luisterde Jacob hiernaar, toen ging hij maar naar zijn eigen hut.

De volgende ochtend ontwaakte Jacob laat.

Hij hoorde vogels fluiten, hij hoorde het gehinnik van paarden en hij hoorde nog iets: luid gezang. Slaperig keek Jacob om de hoek van zijn hut. Daar stond Umberto midden in de boomgaard en hij zong alle liederen die hij kende! Zodra hij Jacob zag, rende hij naar hem toe en kuste hem op beide wangen. Een doordringende dranklucht omwolkte Jacob. ‘Een wonder,’ jubelde Umberto. ‘Een wonder, je hebt me van de dood gered. Ik zal je altijd dankbaar blijven.’ Weer twee zoenen en Umberto danste terug naar zijn hut, waar Anna een stevig ontbijt voor hem klaar zette. De genezing van Umberto was het gesprek van de dag. Anna vertelde het iedereen die het maar horen wilde en Umberto meldde zelf het wonder in steeds kleurrijker woorden.

Jacob hield zich heel bescheiden op de achtergrond.

Hij vond het niet leuk, dat hij en de brief zo opvielen.

Gelukkig kwam er afleiding.

De Fransen trokken terug. De brug werd hersteld, en het leger van Spinola maakte zich gereed om verder te trekken. De volgende ochtend vroeg ging de voorhoede de brug over. Tegen de middag waren Anna en Umberto met hun afdelinkje aan de beurt. De hutjes, waar ze al die tijd in geslapen hadden, staken ze in brand.

Tussen twee hoge bergketens kampeerden ze die nacht in het dal van de Valserine. Iedereen was blij. Eindelijk weer op weg. Het lange wachten was voorbij. De maand juni liep ten einde. Als er geen tegenslagen meer kwamen, konden ze in augustus in de Nederlanden aankomen.

[p. 148]

Na het dal kwamen ze Franche-Comté binnen, gebied van de spaanse koning. Hier konden ze flink opschieten. De hoge bergen lieten ze achter zich. Toch moest alles nog steeds op muilezels vervoerd worden. De wegen waren nog smal en hier en daar vrij steil. Tot Lons Ie Saunier gingen de muilezels mee, daarna moesten er weer karren klaar staan voor het verdere transport naar de Nederlanden.

Lons le Saunier, een belangrijke etappeplaats.

Er moest voor minstens twee dagen voedsel klaar liggen en er moest voor de bewapening en bagage van ruim tienduizend mensen vervoer klaar staan.