Afrikaanse volksliedjies. Deel 2. Minneliedjies

17. ‘Gertjie’.

Dr. Mansvelt teken by hierdie liedjie aan (t.a.p. bl. 77): ‘Het 5de koeplet, bevattende de woorden door Jannie gesproken, ontbreekt. Het liedje werd de verzamelaar medegedeeld door een Hollander, die het op commando en in krygsgevangenschap had hooren zingen.’ Dit is ons ewemin as Dr. Mansvelt geluk om die woorde van die 5de koeplet in hande te kry, en dit is baie jammer, omdat die 5de koeplet ongetwyfeld baie belangryk is, want dit moet Gertjie se besliste standpunt in die 6de verklaar. In die 2de koeplet raai sy Jannie ‘die pret’ met Sarie af, in die 4de gee sy die voorbeeld van Pieter en Griet aan, en in die 6de steek sy Jannie in die pad. Dit is ongetwyfeld die gevolg van sy antwoord in die ontbrekende 5de koeplet. Owerigens het ons die liedjie dikwels in Afrikaner kringe by geselskapsgeleenthede hoor sing, maar dan gewoonlik net die

[p. 94]

eerste koeplet en die refrein, en af-en-toe ook een van die ander versies, maar die 5de ongelukkig nie!

‘Gertjie’, waarin ons nes in ‘Mama, 'k wil 'n man hê!’ (vgl. No. 15 onder hierdie rubriek), die sangdialoog en die refreinmotief terugvind, behoor tot dieselfde klas van volksliedjies as ‘Grietjie’ (vgl. No. 16 onder hierdie rubriek); maar die die maker (?) of vertaler (?) van ‘Gertjie’ is onbekend. In beide die liedjies (n.l. No. 16 en No. 17) is daar sprake van dat daar van die minnaar geskinder is: in die een geval wil hy, soos ‘die mense sê’ die geliefde hê om haar ‘honderd pond’....maar dit lyk tog of alles sal reg kom.... terwyl in die ander geval Gertjie die verloofskap blykbaar afbreek weens die praatjies, wat daar rond gaan, dat Jannie verlief is op Sarie. Gertjie is 'n bietjie meer jaloers as Grietjie! En die rede? ‘Cherchez la femme!’ sê die Fransman.

Wan-neer kom ons trou-dag Gert-jie, Gert-jie?

Hoe's dit dan so stil met jou? Ons

is so lang ver- loof al, Gert-jie, Gert-jie,

Dit is tyd dat ons gaan trou.

[p. 95]

Refrein.

Glo tog, Gert-jie ek sal nooit nie, Nooit nie, Nog

lan-ger aan jou sleep-tou bly nie, bly nie. Jy

dink mi-skien ek kan nie dood nie, dood nie,

Maar my ja-re gaan ver-by.

(Sy)

'k Hoor jy is verliefd op Sarie;
Maar die pret moet jy laat staan!
Pas maar op vir Pieter en Danie,
En Danie:
Hul is kêrels, wat somaar slaan.’

‘Glo tog, Gertjie’, ens.

(Hy)

‘Jy weet, as ons Sondags kuier
Agter om die kop verby,
Dan sê ek: “Nonnie, lig jou sluier,
Sluier,
Kom en gee 'n soen vir my”.’

‘Glo tog, Gertjie’, ens.

[p. 96]

4.

 

(Sy)

 

‘Jannie, al die soentjies help nie;

 

Kyk vir Pieter en vir Griet:

 

Vandag wil hul mekaar nie hê nie,

 

Hê nie:

 

Al die soentjies is verniet.’

‘Glo tog, Gertjie’, ens.

(Hy)

?

‘Glo tog, Gertjie’, ens.

(Sy)

‘Ons moet dan die pret maar staan laat,
Ons moet maar die soen laat bly;
Ek sal my eie pad dan kry maar,
Kry maar,
En jy kan na Sarie vry.’

‘Glo tog, Gertjie’, ens.

(Teks by Dr. Mansvelt, t.a.p. bl. 75-77).