Mont, Paul de
Vlaams (toneel)schrijver (Ninove 1.6.1895 – Ninove 10.11.1950). Neef van Pol de Mont. De Mont onderbrak een universitaire studie om soldaat te worden tijdens WOI en keerde zwaar verminkt uit die oorlog terug. Hij werd stadssecretaris in Ninove en was een tijdlang leider van het rexisme, een totalitaire politieke stroming in Vlaanderen waarvoor hij lid van de senaat werd (1936-1939). In diezelfde jaren was hij hoofdredacteur van het partijblad van Rex, De Nieuwe Staat. In 1939 verliet hij Rex en werd hij commentator van De Standaard onder het pseudoniem Oslower.
Tussen 1920 en 1930 speelde De Mont als theoreticus en auteur een belangrijke rol in de vernieuwing van het Vlaams toneel, dat door de successen van het Vlaams Volkstoneel gunstig werd beïnvloed. Zijn eerste stuk, De spelbreker(1923), was een realistisch familiedrama. Met zijn volgende stukken, Nuances (1925) en Reinaert de Vos (1925), een toneelbewerking van het middeleeuwse satirische epos, sloeg hij een moderne, expressionistische weg in. Voortaan zou hij vooral godsdienstige, politieke of folkloristische onderwerpen behandelen en opkomen voor pacifisme, eerlijkheid en verantwoordelijkheidszin. Hij doet dat in stukken die gekenmerkt worden door een vlotte dialoog en door ironie. Zijn toneelstuk Téléscopage schreef hij in het Frans en het werd opgevoerd door Lugné Poë in Parijs.
De Monts historisch drama Artevelde’s val (1948) wordt algemeen als zijn beste werk gezien. Hij bereidde dit stuk grondig voor en de neerslag van dat onderzoek publiceerde hij in het essay Artevelde, de mythe en de man (1948). Voorts schreef hij een roman over de opkomst van de industrie in een nietbestaande, kleine Vlaamse stad omstreeks 1845: De bloeiende gaarde. Kroniek van het Kloosterhof. Zijn laatste werk is het bijbels drama De verrijzenis van Jezus (1949), waarin hij de figuur van de apostel Thomas psychologisch tracht te duiden..
De Mont ontving postuum de Staatsprijs voor toneelletterkunde in 1952. Zijn naam werd verbonden aan een Provinciale Prijs voor toneel die sinds 1984 jaarlijks wordt toegekend.