Loggem, Emanuel van
Nederlands toneel-, prozaschrijver en dichter (Amsterdam 8.3.1916 – Amsterdam 8.4.1998). Van Loggem studeerde psychologie aan de Universiteit van Amsterdam. Vanaf 1940 verschenen van hem toneelstukken, romans, verhalen, jeugdboeken en enkele studies over toneel, zoals zijn Inleiding tot het toneel (1951) en De psychologie van het drama (1960). Bovendien verzorgde hij vertalingen en bloemlezingen.
Voor toneel schreef hij Moord na de maaltijd, een thriller in drie bedrijven die hij later tot een detective-roman omwerkte (1983). In 1946 verscheen zijn historische roman over Antoni van Leeuwenhoek en Jan Swammerdam Het klein heelal. Zijn enige dichtbundel bleef De schulp (1947). Eveneens in 1947 verscheen zijn toneelspel in drie bedrijven De Chinese fluitspeler. Daarna volgde een reeks verhalen, romans en toneelstukken, waaruit een voorkeur blijkt voor fantastische vertellingen, science-fiction onderwerpen en detective- of thrillerromans.
In 1952 won hij een prijsvraag van de CPNB en werd zijn inzending uitgegeven als boekenweekgeschenk onder de titel Insecten in plastic. Met Een zon op Hirosjima (1963) schreef Van Loggem een psychologische roman over de piloot die het sein gaf om de atoombom af te werpen en die daarmee in het reine tracht te komen.Veel werk van Van Loggem werd in het Duits of het Frans gepubliceerd. Zo verscheen De oertijd voor het venster (1966), een bundel fantastische vertellingen, eerst in het Duits en werd pas in tweede instantie in het Nederlands door hemzelf vertaald.
Van Loggem heeft zich ook op het terrein van de jeugdliteratuur begeven met De avonturen van Koen Scheepsbeschuit (1959), verhalen over zee. In 1961 bewerkte hij Lijmen en Het been van Willem Elsschot voor toneel. Onder de titel Achterberg (1988) schreef hij een toneelspel in drie bedrijven over de dichter Gerrit Achterberg. Van Loggem schreef ook voor TV.
Het werk van Van Loggem is enkele malen bekroond. In 1965 kreeg hij de ANV-Visser Neerlandia-prijs voor Jeugdproces (1963), een toneelstuk in drie bedrijven. Zijn volledige oeuvre werd in 1978 bekroond met de Edmond Hustinx-prijs.
Literatuur: BNTL; Oosthoek; WP-lexicon; W. Boswinkel, ‘Elsschot/Van Loggem: Lijmen’, in: Het toneel 82 (1961) 1, p. 25-27; C.A. Schilp, ‘Absurd en niet absurd’, in: Het nieuwe boek 1 (1963) 9, p. 412-416; J. Kuypers, ‘Interview’, in: ’t Kofschip 10 (1982) 4, p. 25, 28-30; H. Zey, ‘Het boek is altijd beter’, in: Tijdschrift voor theaterwetenschap 8 (1990-1991) 1, p. 26-45; L.P. Boon, ‘In het derde nummer van ‘Vandaag’…. ‘De Christus van Muiden’’, in: Het literatuur- en kunstkritisch werk (IV, 1997), p. 835-838.
G.J. van Bork
[Herschreven, februari 2008]
Auteursrechtelijk beschermd