Landell, Olaf J. de
Pseudoniem van Jan Bernard Wemmerslager van Sparwoude, Nederlands prozaschrijver (Cheribon, Indonesië 16.5.1911 - Hilversum 26.4.1989). Aanvankelijk probeerde De Landell zijn broodwinning te vinden in allerlei beroepen. Hij werkte als danser en als pantomimespeler, hij ontwierp verpakkingen en spelletjes, en volgde een opleiding tot edelsmid. Tenslotte zou hij succes hebben als schrijver, vooral omdat hij een vlot verteller was.
De Landell schreef een groot aantal romans, novellen en verhalen die vaak een autobiografische achtergrond hebben en waarmee hij een groot publiek bereikte. Hij werkte mee aan radioprogramma’s van de AVRO: Harp der minne in 1950 en vanaf 1953 aan De lachende Hollander. Voor de Avro schreef hij ook een aantal hoorspelen.
De Landell debuteerde nog vrij onopvallend met zijn roman Wij moderne menschen (1935). Succes kreeg hij pas met Spiegel aan de wand (1938), een tragi-komische roman over dames die regelmatig een schoonheidsinstituut bezoeken. De roman werd vele malen herdrukt. Vlak na WOII verscheen zijn ‘portret van een dame’ in Ave Eva (1946). De porseleintafel werd gekozen als boekenweekgeschenk voor het jaar 1951. Groot succes oogstte De Landell met zijn roman De appels bloeien (1951) en de Porseleinboom-trilogie, bestaande uit de delen Het bloeien van de porseleinboom (1974), De kroon van de porseleinboom (1975) en De porseleinen spiegel (1976). De trilogie vormt de kroniek van een Friese familie en hun porseleinfabriek. In 1979 werd de trilogie bewerkt tot hoorspel en uitgezonden door de AVRO. De Landell heeft één speurdersroman geschreven, de detective Probleem in Aerdenberg (1943).
Herinneringen aan zijn geboorteland beschreef De Landell in Indonesië weerzien (1980). Met verhalen werkte hij mee aan een groot aantal tijdschriften, zoals Margriet, Libelle, Katholieke Illustratie, Revue. Veel van die verhalen werden later gebundeld, onder meer in De mooiste verhalen (1988), een uitgave die nog in 2000 een derde druk beleefde. Zijn dagboekaantekeningen tijdens een reis naar Java verschenen in De gouden navelstreng (1982).
Literatuur: BNTL; Oosthoek; WP-lexicon; M. Janssonius, ‘Olaf J. de Landell’, in: Jaarboek Mij der Ned. letterkunde (1990), p. 99-103; Chr.P.J.M. van Gerwen. Legaat Olaf J. de Landell (1990); O. Sterk. Olaf J. de Landell (1997); O. Sterk. Bibliografie Olaf J. de Landell (2000).
G.J. van Bork
[Nieuw, december 2007]
Auteursrechtelijk beschermd