Keuls, Yvonne
Yvonne Keuls-Bamberg, Nederlands proza- en toneelschrijfster (Batavia 17.12.1931). Yvonne Keuls bezocht de
kweekschool en gaf van 1952 tot 1954 les op een lagere school in Baambrugge. Vanaf 1955 begon ze te
schrijven: cursiefjes, gedichten, hoorspelen en toneelstukken. In 1965 werd haar eenakter Kleine muizen gespeeld
door de Haagse Comedie. Ze kreeg een vaste rubriek in Het Vaderland en daarna in het Algemeen Handelsblad
en het weekblad Margriet. Voor de televisie werkte ze enkele romans om tot televisiespelen: De boeken der
kleine zielen van Couperus, De koperen tuin van Vestdijk en Klaaglied om Agnes van Gijsen. Oorspronkelijk
toneel schreef ze in opdracht van de NCRV, zoals de eenakter Stippen (1970), en voor de Haagse Comedie het
spel Over lijken (1970). Ook het toneelstuk Onbegonnen werk is oorspronkelijk; het werd in 1967 bekroond met
de Van der Viesprijs.
Intussen was Keuls zich ook gaan bezighouden met sociale hulpverlening. De daarbij opgedane ervaringen met
jongeren in een opvanghuis leidde tot de roman Jan Rap en z'n maat (1977), die ze nog in hetzelfde jaar
bewerkte voor het toneelspel onder diezelfde titel. Roman en toneelstuk leverde haar een immense populariteit
op. In 1978 werd het stuk bekroond met de Prijs der kritiek van de Nederlandse theatercritici. Vanuit diezelfde
hulpverleningsactiviteiten ontstonden haar boeken over jongeren en drugsproblemen, zoals De moeder van David
S. (1980), Het verrotte leven van Floortje Bloem (1981) en Annie Berber en het verdriet van een tedere crimineel
(1985). Het Psychisch Centrum Bloemendaal nodigde Keuls uit om een boek te schrijven over het leven in een
psychiatrische inrichting. Het werd Mijnheer en mevrouw zijn gek (1992). In deze sociale romans laat Keuls zien
dat angst, onmacht, drugsgebruik en onwil vaak het gevolg zijn van gebrek aan liefde of een geschonden relatie
met ouders.
Keuls schreef ook boeken voor jongeren, zoals Waar is mijn toddeltje? (1983), De hangmat van Miepie Papoen
(1984) en Het Welles Nietes Boek (1985). In 1996 bundelde ze haar korte verhalen in Keulsiefjes. Ervaringen met
haar oorspronkelijk Indische milieu, met name in Den Haag, beschreef ze in Indische tantes (1988), Madame K.
Van Indisch kind tot Haagse dame (2001) en Trassi tantes (2004).
Literatuur: BNTL; Kritisch lexicon; Oosthoek; WP-lexicon; C. Engelbrecht, 'Ik wil gewapend leven', in:
Gezegd en geschreven is twee (1980), p. 127-133; Drie Tijdwaarnemers, speciaal nummer van Diepzee 2 (1984-1985) 3; J. Roos. Yvonne Keuls (1986); Yvonne Keuls en Tony van Verre. De arrogantie van de macht (1986);
R. Veijgen. Yvonne Keuls. Vier romans (1988); E. Roskam. Lezen over Yvonne Keuls (1993); M. van de Sande,
'De dame en de heer', interview in: Bekende Nederlanders over vriendschap (2003), p. 80-83.
G.J. van Bork
[Aangevuld, december 2006]