Kamphuis, Gerrit
Nederlands dichter en essayist (Zwolle 8.5.1906 - Den Haag 25.4.1998). Kamphuis stamt uit een gereformeerd
gezin. Hij studeerde Nederlandse taal- en letterkunde aan de Vrije Universiteit van Amsterdam en werd
vervolgens leraar. Later werd hij hoofd van de afdeling kunstzaken van de gemeente Den Haag.
Kamphuis debuteerde met poëzie in de bundel Het duistere licht (1930). In zijn vroege gedichten lijkt hij te zijn
beïnvloed door de poëzie van Martinus Nijhoff. Later zal hij samen met Gerrit Borgers het Verzameld werk (4
dln, 1954-1961) van Nijhoff bezorgen. In 1963 publiceert hij een studie over het werk van Nijhoff. Kamphuis
behoorde rond 1930 tot de groep Jong Protestantse dichters van het tijdschrift Opwaartsche Wegen, waarvan hij
ook redacteur was. In die kringen leerde hij ook de dichter Gerrit Achterberg kennen met wie hij veel
correspondeerde. Samen met R.L.K. Fokkema werden die brieven door hem in 1987 uitgegeven.
Kamphuis schreef ook veel kritieken, essays en monografieën, onder meer over J.K. van Eerbeek, Aernout Drost
en over Willem de Mérode (1973). Tijdens WO II was hij een van de eerste verzetsdichters en medesamensteller
van het Nieuw Geuzenliedboek (1941). In 1945 verscheen zijn Lied bij de bevrijding van Nederland. Na WO II
zal Kamphuis breken met het protestantisme, maar trouw blijven aan de groep waarmee hij eerder verbonden
was. Samen met Jan Wit en Ad den Besten draagt hij met psalmberijmingen bij aan het Liedboek voor de Kerken
(1971).
Bij zijn pensionering in 1971 kreeg Kamphuis een gouden medaille van de gemeente Den Haag en in 1979, bij
het vijfentwintigjarig jubileum van het Letterkundig Museum en zijn afscheid van het bestuur van dit museum,
werd hem door Kees Fens het Officierschap in de Orde van Oranje Nassau uitgereikt.
Literatuur: BNTL; Oosthoek; WP-lexicon; V.E. van Vriesland, 'Minor poets', in: Onderzoek en vertoog (dl 1,
1958), p. 213-217; A. Schipper, 'Een ontmoeting met Gerrit Kamphuis', in: Juffrouw Ida 14 (1988) 3, p. 1-10; D.
Zwart, 'Jan H. Eekhout en Gerrit Kamphuis. Briefwisseling 1940-1941', in: Bloknoot (1991) 1, p. 18-43; H.
Werkman, 'Gerrit Kamphuis 90', in: Woordwerk 14 (1996) 53, p. 43-47; H. Werkman, 'Gerrit Kamphuis', in:
Jaarboek Mij Ned. Letterkunde te Leiden 2004-2005 (2006), p. 79-89.
K. Heeroma en G.J. van Bork
[Ingrijpend gewijzigd, december 2006]
Auteursrechtelijk beschermd