Jooris, Roland
Vlaams dichter en publicist (Wetteren 22.7.1936). Jooris studeerde Germaanse talen in Gent en werd leraar
Nederlands en Engels in Lokeren. In 1956 debuteerde hij met de in eigen beheer uitgegeven bundel gedichten
Gitaar. Ook zijn bundel Bluebird (1958) gaf hij in eigen beheer uit. Beide bundels bevatten experimentele
poëzie, maar in latere bundels zal hij hiervan afstand nemen en steeds meer de nadruk gaan leggen op het
samenvallen van poëzie en werkelijkheid. Opvallend is dan ook dat hij in zijn verzamelbundel Gedichten 1958 -
78 (1978) geen enkel gedicht uit zijn eerste twee bundels heeft opgenomen. In de bundel Het museum van de
zomer (1974) is een ontwikkeling waar te nemen naar romantisch realisme. In deze en latere poëzie streeft hij
naar een zo groot mogelijke eenvoud en tracht hij de complexiteit van de werkelijkheid zo effectief mogelijk tot
uitdrukking te brengen, zoals in Bladstil (1977) en Akker (1982).
Behalve poëzie publiceerde Jooris vooral over moderne beeldende kunst. Als woordvoerder van de Nieuwe
Visie-beweging, met kunstenaars als Roger Raveel, Renier Lucassen, Raoul de Keyser en Etienne Elias, schreef
hij teksten voor catalogi en essays voor tijdschriften als Kreatief en Yang. Voorts ontstonden uit de
samenwerking met De Keyser de zogenaamde 'schilderijgedichten', die ze exposeerden in Groningen, Haarlem
en 's-Hertogenbosch.
In 1976 kreeg Jooris de tweejaarlijkse prijs voor poëzie van De Vlaamse Gids en in 1979 de Jan Campertprijs
voor Gedichten 1958 - 78. In 1981 werd hem de Prijs van de Vlaamse Provincies toegekend en in 1992 de Prijs
van de Vlaamse Poëziedagen voor de bundel Uithoek (1991).
In 1997 verscheen een bloemlezing uit Jooris' poëzie, samengesteld door Stefaan Evenepoel. In 2005 verschenen
zesentwintig gedichten en versjes onder de titel Als het dichtklapt.
Literatuur: BNTL; Kritisch lexicon; Oosthoek; WP-lexicon; W.M. Roggeman, interview in: Beroepsgeheim II
(1976), p. 117-135; G. Wildemeersch, 'Roland Jooris, Gedichten 1958-1978', in: Nieuw Vlaams Tijdschrift 32
(1979) 7, p. 547-552; H. Brems e.a. Jan Campertprijzen 1979, p. 35-52; H. Brems, 'Taal op til (Roland Jooris)',
in: Al wie omziet (1981), p. 100-109; H. de Coninck, 'Niets dan wat gerimpel´, in: Over de troost van pessimisme
(1983), p. 115-135; L. Deflo, 'De poëzie van Roland Jooris: "Veel is verzwegen, weinig is veel"', in: Bij nader
inzien (1985), p. 146-163; H. Brems, 'Roland Jooris', in: Oostvlaamse literaire monografieën, dl. VIII (1986); P.
Demedts, 'De grondtoon van het bevlogene', in: Ons Erfdeel 44 (2001) 2, p. 180-191.
G.J. van Bork
[aangevuld, oktober 2006]
Auteursrechtelijk beschermd