Hertog, Ary den
Nederlands toneel- en romanschrijver en recensent (Den Haag 7.10.1889 - Nijmegen
17.12.1958). Den Hertog werd opgeleid voor een militaire loopbaan aan de Koninklijke
Militaire Academie in Breda. Van 1913 tot 1916 was hij officier bij het KNIL in Nederlands-Indië en van 1918 tot 1924 was hij zelf leraar aan de Koninklijke Militaire Academie. Van
1945 tot 1947 was hij met een militair-journalistieke opdracht opnieuw in Nederlands-Indië
en kort daarna ging hij met pensioen (1948).
Al eerder had Den Hertog naam gemaakt als toneelschrijver. Zijn eerste toneelstuk, Zijn
geheugen (1924), werd gepubliceerd in het maandblad Nederland. Onder het pseudoniem
Richard Elton publiceerde hij ‘Drama's in zakformaat’ in Het Vaderland. Onder het
pseudoniem Guido schreef hij toneelrecensies voor de Haagse Post (1930-1942). Ook voor de
AVRO-radio verzorgde hij toneelkritieken.
Het eerste stuk dat door het beroepstoneel op het repertoire werd gezet was Jap, de Flapper
(1927). Vanaf 1948 kon hij zich volledig aan het toneel wijden. Hij werd voorzitter van het
Nederlands Toneelverbond en redacteur van Het Toneel, het tijdschrift van dit verbond. Van
zijn toneelwerk waren vooral de komedies Ex-koning Peter (1935) en Des duivels
prentenboek (1938) populair. Veel van zijn stukken werden vertaald en in het buitenland
gespeeld. Zijn laatste succes was het toneelstuk Heksenproces. Op 1 januari 1956 ging het
stuk onder de titel Sybregh Willemsdochter bij de Haagse Comedie in Den Haag in première.
Den Hertog schreef ook romans, waarvan er een aantal in verschillende talen werden vertaald.
Voorts schreef hij een vijftal jongensboeken, onder meer De nar van Jacatra (1930) en Een
schoenpoetser naar Hollywood (1932).
Literatuur: BNTL; WP-lexicon; G.H. 's-Gravesande, ‘Al pratende met ... A. den Hertog’,
interview in: Het boek van nu 2 (1948-1949) 11, p. 212-213; B. Stroman, ‘Ary den Hertog ('s-Gravenhage, 7 oktober 1889 - Nijmegen, 17 december 1958)’, in: Jaarboek Mij Ned.
letterkunde te Leiden 1960-1961 (1961), p. 77-80.
H.H.J. de Leeuwe
[Aangevuld, januari 2006]