Havank
Pseudoniem van Henricus Franciscus van der Kallen, Nederlands detectiveschrijver
(Leeuwarden 19.2.1904 - Leeuwarden 22.6.1964). Van der Kallen werd opgeleid tot priester,
maar hij begon al vroeg te schrijven. Tijdens WO II was hij oorlogscorrespondent in
Engeland.
Naar het voorbeeld van Conan Doyle's Sherlock Holmes en zijn Nederlandse voorganger
Ivans schiep hij in de ‘Schaduw’ een romanfiguur die in zijn detectives de hoofdrol speelt. Hij
debuteerde met Het mysterie van Saint-Eustache in 1935, waarin inspecteur Bruno Silvère van
de Parijse Sûreté Nationale nog de hoofdfiguur is en diens ondergeschikte Charles C.M.
Carlier, bijgenaamd de ‘Schaduw’, nog een soort Watsonrol vervult. Steeds meer treedt de
'Schaduw' op de voorgrond en vanaf De Schaduw grijpt in (1940) wordt hij definitief de
hoofdfiguur, zozeer dat de na-oorlogse delen naar deze held de Schaduw-serie genoemd
werden. In tegenstelling tot zijn voorbeelden hebben de romans van Havank een lossere
opbouw en is de plot minder strikt of ingenieus.
Havank vertaalde ook misdaadromans van anderen, bijvoorbeeld van Raymond Chandler. In
1997 werd door het Genootschap van Nederlandstalige Misdaadauteurs de Schaduwprijs in
het leven geroepen. Havankliefhebbers hebben zich verenigd in de Stichting Mateor. Deze
stichting publiceert regelmatig een Havank Nieuwsbrief.
Literatuur: BNTL; P. Terpstra. Hoogst merkwaardig. Alles over Havank (1974); H. van der
Meulen. In de schaduw van Havank (1988); W. Winters (red.). Leeuwarden in de schaduw
van Havank en andersom... (1995); J.P.M. Passage. Havank. Een schets van leven en werk
(1997); C.J. Aarts. Havank bibliografie (dl II: 1998; dl III: 1998; 1946-1955: 2000).
G.J. van Bork
[Aangevuld, december 2005]
Auteursrechtelijk beschermd